Liệu pháp tế bào gốc

Tác giả: Ngô Thị Thúy An , Nội dung bài viết được tư vấn chuyên môn bởi: TS.BS Takaaki Matsuoka Viện trưởng Trung tâm tế bào gốc Helene

Liệu pháp tế bào gốc đã trở thành một xu hướng quan trọng trong lĩnh vực y tế hiện đại. Với khả năng chuyển hóa và tái tạo các loại tế bào khác nhau, liệu pháp mang lại hy vọng lớn trong việc chữa trị các bệnh lý khó khăn. Bên cạnh đó, liệu pháp tế bào gốc còn tiềm ẩn khả năng ngăn ngừa các bệnh lý tiềm tàng để con người chạm đến ngưỡng chống lão hoá toàn diện.

Liệu pháp tế bào gốc mở ra tương lai tươi sáng trong điều trị bệnh

Liệu pháp tế bào gốc là một dạng y học tái tạo được nghiên cứu và phát triển với mục đích sửa chữa các tế bào bị tổn thương trong cơ thể bằng cách giảm viêm cũng như điều chỉnh hệ thống miễn dịch. Đó cũng chính là lý do khiến liệu pháp tế bào gốc trở thành lựa chọn điều trị đầy triển vọng cho các tình trạng bệnh lý khác nhau.  

Cụ thể, liệu pháp tế bào gốc đã được sử dụng để điều trị tình trạng tự miễn dịch, viêm, thần kinh, chỉnh hình và chấn thương, với các nghiên cứu được tiến hành để điều trị bệnh Crohn, bệnh đa xơ cứng, lupus, COPD, Parkinson, ALS, phục hồi sau đột quỵ,... Bên cạnh đó, tế bào gốc còn có tác dụng gia tăng đáng kể chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân cũng như làm chậm quá trình tiến triển của bệnh

Liệu pháp tế bào gốc đã trở thành một xu hướng quan trọng trong lĩnh vực y tế hiện đại. Với khả năng chuyển hóa và tái tạo các loại tế bào khác nhau, liệu pháp mang lại hy vọng lớn trong việc chữa trị các bệnh lý khó khăn. Bên cạnh đó, liệu pháp tế bào gốc còn tiềm ẩn khả năng ngăn ngừa các bệnh lý tiềm tàng để con người chạm đến ngưỡng chống lão hoá toàn diện. Liệu pháp tế bào gốc là một phương pháp trị liệu mới sử dụng các đặc tính độc đáo của tế bào gốc, bao gồm khả năng tự đổi mới và biệt hóa, để tái tạo các tế bào và mô bị tổn thương trong cơ thể con người hoặc thay thế các tế bào này bằng các tế bào mới, khỏe mạnh và đầy đủ chức năng.

1. Lịch sử liệu pháp tế bào gốc

Nhà khoa học Shinya Yamanaka đoạt giải Nobel Y học 2012

Lịch sử liệu pháp tế bào gốc trải qua các mốc thời gian như sau:

• 1888: Thuật ngữ tế bào gốc được đặt ra bởi các nhà khoa học người Đức Theodor Boveri và Valentin Haecker.
• 1958: Liệu pháp tế bào gốc được ứng dụng đầu tiên là ca cấy ghép tủy xương do bác sĩ ung thư người Pháp Georges Mathé thực hiện cho năm công nhân tại Viện Hạt nhân ở Nam Tư.
• 1963: Ernest McCulloch và James Till tại Đại học Toronto chứng minh sự tồn tại của tế bào gốc.
• 1969: Edward Donnall Thomas thực hiện ca cấy ghép tủy xương đầu tiên ở Mỹ.
• 1981: Các tế bào gốc phôi (ES) lần đầu tiên được phân lập và nuôi cấy thành công bằng phôi nang chuột bởi các nhà sinh vật học người Anh Martin Evans và Matthew Kaufman.
• 1998: Tế bào gốc phôi lần đầu tiên được phân lập bởi nhà sinh vật học người Mỹ James Thomson.
• 2005: Các nhà khoa học tại Đại học Kingston ở Anh tìm ra tế bào gốc phôi.
• 2005: Nhà nghiên cứu Hàn Quốc Hwang Woo-Suk tuyên bố đã tạo ra một số dòng tế bào gốc phôi người từ tế bào trứng người chưa thụ tinh.
• 2006: Nhóm của Shinya Yamanaka ở Kyoto, Nhật Bản đã chuyển đổi nguyên bào sợi thành tế bào gốc đa năng bằng cách sửa đổi biểu hiện của gen. 
• 2006: Các nhà khoa học tại Đại học Newcastle ở Anh tạo ra tế bào gan nhân tạo đầu tiên sử dụng tế bào gốc máu cuống rốn.
• 2007: Các nhà nghiên cứu do Tiến sĩ Anthony Atala đứng đầu tuyên bố rằng một loại tế bào gốc mới đã được phân lập trong nước ối.
• 2008: Nghiên cứu được công bố đầu tiên về tái tạo sụn thành công ở đầu gối người bằng cách sử dụng tế bào gốc trung mô.
• 2012: Nhà khoa học Nhật Shinya Yamanaka và John B. Gurdon (người Anh) đoạt giải Nobel Y học cho công trình tái lập trình tế bào trưởng thành thành các tế bào gốc đa năng.

2. Ứng dụng của liệu pháp tế bào gốc trong cuộc sống hiện nay

Tế bào gốc giúp điều trị thoái hoá khớp gối hiệu quả

2.1 Ứng dụng của liệu pháp tế bào gốc trong điều trị bệnh

Hiện nay, sự phát triển của liệu pháp tế bào gốc có thể được ứng dụng để nghiên cứu và điều trị hơn 80 loại bệnh khác nhau. Trong đó có thể kể đến một số bệnh điển hình như:

• Đái tháo đường: Tế bào gốc có khả năng biệt hóa thành tế bào sản xuất insulin giúp tế bào cơ thể hấp thụ đường glucose một cách trực tiếp, cải thiện việc đề kháng insulin ở mô ngoại vi, đồng thời hỗ trợ hình thành các tế bào mới hồi phục vết loét do biến chứng.
• Xơ gan: Tế bào gốc có tác dụng gia tăng số lượng tế bào gan khỏe mạnh, hỗ trợ thúc đẩy quá trình tự phục hồi tổn thương của gan và cải thiện mô gan xơ hóa.
• Bệnh thận: Tế bào gốc trung mô có thể biệt hoá thành các tế bào thận, giảm viêm nhiễm và hỗ trợ thúc đẩy quá trình tái tạo mô thận bị tổn thương.
• Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD): Tế bào gốc sẽ giúp thay thế các tế bào phế nang cũ kém sức sống bằng các tế bào mới đầy đủ chức năng, đồng thời ức chế quá trình viêm giúp giảm ho đờm mạn tính, bảo vệ tế bào khỏi các stress oxy hóa. 
• Thoái hóa khớp: Tế bào gốc điều trị thoái hóa khớp ở giai đoạn 1, 2, 3 mang đến hiệu quả đến 30 - 90%. Bệnh nhân sau đó giảm đau vùng khớp, cải thiện chức năng vận động, đồng thời ngăn chặn chỏm xương bị sụp xuống.
• Ứng dụng tế bào gốc trong điều trị rối loạn cương dương: Ở những bệnh nhân mắc chứng bất lực (rối loạn cương dương), liệu pháp tế bào gốc là phương pháp điều trị rối loạn cương dương thành công nhất trên thế giới về cả tính dễ điều trị và kết quả thành công rõ ràng. Liệu pháp tế bào gốc trong điều trị liệt dương giúp loại bỏ hoàn toàn vấn đề rối loạn cương dương khi chúng tiếp xúc và biến đổi thành các tế bào cung cấp sự cương cứng cho dương vật.
• Các bệnh khác như: nhồi máu não, chấn động não, chấn thương tủy sống, đa xơ cứng, bệnh não thiếu máu cục bộ do thiếu oxy, bệnh Parkinson, bệnh Alzheimer, bệnh xơ cứng teo cơ một bên, bệnh Polio (bại liệt ở trẻ em), bệnh thần kinh ngoại biên, điều trị đau mãn tính, viêm khớp gối, chấn thương gân, viêm khớp, gãy xương khó chữa, mụn mủ lòng bàn tay bàn chân, viêm da dị ứng, sẹo mụn, bệnh bạch biến, chứng rụng tóc ở nam giới, nhồi máu cơ tim, đau thắt ngực, xơ cứng động mạch, bệnh động mạch ngoại biên, bệnh tiểu đường, bệnh thận mãn tính, các bệnh về gan (viêm gan, xơ gan, tổn thương gan, v.v…), bệnh khí phế thũng, xơ phổi, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, các bệnh tự miễn (viêm khớp dạng thấp, lupus ban đỏ hệ thống, v.v…), bệnh ghép chống chủ), rối loạn thời kỳ tiền mãn kinh nữ, rối loạn thời kỳ mãn dục nam, điều trị phì đại tuyến tiền liệt, rối loạn cương dương, chứng tiểu không tự chủ, khuyết tật xương, loãng xương, Bệnh nha chu, Hậu phẫu thuật ung thư vú (tái tạo vú), Nâng ngực, Điều trị chống lão hóa (trẻ hóa da, mạch máu, v.v…), Bệnh truyền nhiễm virus corona chủng mới, Di chứng sau khi mắc bệnh truyền nhiễm virus corona chủng mới...

2.2 Ứng dụng tế bào gốc trong nghiên cứu y khoa

Bên cạnh công dụng điều trị, tế bào gốc còn giúp các nhà khoa học tìm hiểu cơ chế bệnh lý thông qua việc nghiên cứu các tế bào gốc trưởng thành biệt hoá thành các tế bào khác trong cơ thể như tế bào cơ tim, thần kinh, sụn, xương,... Từ kết quả này, họ có thể hiểu rõ hơn về cơ chế, nguyên nhân và quá trình tiến triển của bệnh.

Tế bào gốc được ứng dụng trong nghiên cứu thử nghiệm thuốc

Ngoài ra, tế bào gốc còn được ứng dụng để thử nghiệm, phát triển các loại thuốc. Nhờ nuôi cấy tế bào, thời gian nghiên cứu và phát triển thuốc sẽ được rút ngắn đi rất nhiều. Khi đó tế bào gốc được nuôi cấy sẽ giúp các nhà khoa học sàng lọc độc tính của thuốc mới, nghiên cứu hiệu quả của thuốc cũng như kiểm tra xem thuốc có ảnh hưởng gì đến các tế bào của cơ thể không.

2.3 Ứng dụng liệu trình tế bào gốc vào làm đẹp và thẩm mỹ

Người tiêu dùng lần đầu tiên tiếp xúc với mỹ phẩm tế bào gốc bắt đầu với các sản phẩm chăm sóc da và tóc có chứa các thành phần hoạt tính nguồn gốc từ tế bào gốc thực vật. Hơn một thập kỷ trước, các nhóm nghiên cứu đã đưa ra nhiều bằng chứng chứng minh tác dụng tái tạo của tế bào gốc thực vật và chiết xuất của chúng đối với nguyên bào sợi, tế bào sừng và nang lông trên da, tóc con người. Thế nhưng các sản phẩm này có thật sự chứa tế bào gốc hay không vẫn còn là câu hỏi bỏ ngỏ.

Ở bước phát triển tiếp theo, người tiêu dùng được tiếp xúc với mỹ phẩm tế bào gốc có nguồn gốc động vật. Quy trình này được quảng cáo và sử dụng rộng rãi nhất là huyết tương giàu tiểu cầu (PRP). PRP được tách ra khỏi máu, thông qua quá trình ly tâm để thu được tiểu cầu, protein huyết tương và thành phần giàu yếu tố tăng trưởng. Về mặt lý thuyết, việc áp dụng PRP vào da hoặc nang lông có thể kích thích sự tăng sinh tế bào và tổng hợp ngoại bào. Nhiều tài liệu hiện tại cũng đã cho thấy tác dụng tái tạo của PRP đối với da và tóc. Tuy nhiên vẫn còn thiếu các thử nghiệm lâm sàng có đối chứng quy mô lớn.

Và ở cấp độ cao nhất, việc sử dụng tế bào gốc đồng loại để sản xuất hàng loạt các sản phẩm làm đẹp được chứng minh mang lại hiệu quả thiết thực hơn cả. Hiện nay, có một số sản phẩm được bán ở dạng kem hoặc thuốc tiêm trong da. Các nghiên cứu về cơ chế hoạt động của liệu pháp tế bào gốc cũng đang dần xác nhận rằng chúng có thể phát huy tác dụng tái tạo thông qua việc giải phóng các yếu tố cận tiết. Những yếu tố này kích thích các tế bào nội sinh và thúc đẩy sự hình thành mạch cục bộ tại vị trí mô bị tổn thương. Nhờ vậy làn da được phục hồi, mái tóc được kích thích tăng sinh, giảm gãy rụng.

3. Quốc gia nào cung cấp liệu pháp tế bào gốc hiệu quả nhất

Các quốc gia phát triển tế bào gốc trên thế giới đều có sự quan tâm lớn đến lĩnh vực này và đang đầu tư nghiên cứu, ứng dụng, phát triển chúng một cách mạnh mẽ. Một số quốc gia tiêu biểu có thể kể đến bao gồm: Hoa Kỳ, Nhật Bản, Trung Quốc, Anh, Đức, Hàn Quốc, Úc, Canada, Singapore,...

Trong đó, Nhật Bản là một trong những quốc gia đi đầu trong nghiên cứu tế bào gốc và đã có nhiều thành tựu quan trọng trong việc ứng dụng liệu pháp này vào điều trị bệnh lý. Điển hình vào năm 2012, nhà khoa học Shinya Yamanaka cùng cộng sự đã đạt giải Nobel Y học với nghiên cứu về tái tạo tế bào trưởng thành thu được tế bào gốc ban đầu.

Tại Nhật Bản, từ năm 2014 Đạo luật Đảm bảo An toàn Y học Tái tạo đã được ban hành và cho phép các bệnh viện tại Nhật Bản được ứng dụng liệu pháp tế bào gốc trong điều trị bệnh. Các cơ sở y tế được cấp phép điều trị bằng tế bào gốc đều phải vượt qua những đợt kiểm tra khắt khe của Chính phủ Nhật Bản về quản lý chất lượng và điều kiện vật chất. Đó cũng chính là lý do mỗi năm có hàng ngàn lượt người bệnh quốc tế đến Nhật để điều trị bằng tế bào gốc. 

Liệu pháp tế bào gốc đã chứng tỏ tiềm năng đáng kinh ngạc trong việc chữa trị các bệnh lý phức tạp mà trước đây các phương pháp truyền thống vẫn còn tiềm ẩn mặt hạn chế. Với khả năng tái tạo và phục hồi tế bào, liệu pháp này đã mang lại hy vọng mới cho hàng triệu người trên toàn thế giới về một tương lai chế ngự bệnh tật và thay đổi quy luật sinh - lão - bệnh - tử trong cuộc sống mỗi người.

4. Trải nghiệm trị liệu tế bào gốc của khách hàng tại Mirai Care

Hiệu quả của tế bào gốc đối với các bệnh khác nhau đã được báo cáo trong các nghiên cứu cơ bản và lâm sàng tại trong và ngoài Nhật Bản. Mirai Care là đơn vị kết nối với bệnh viện tế bào gốc Nhật Bản hàng đầu Helene Clinic, là cơ sở đầu tiên và duy nhất được cấp phép nghiên cứu và trị liệu tế bào gốc tại Nhật Bản. Mirai Care đã kết nối hàng trăm khách hàng điều trị các bệnh về rối loạn tiền mãn kinh và chứng đau mãn tính, và liệu pháp tiêm tại chỗ để điều trị những thay đổi trên khuôn mặt liên quan đến tuổi tác.

Một số khách hàng sử dụng liệu trình tế bào gốc do Mirai Care kết nối sang trung tâm tế bào gốc Helene như Hoa Hậu Thùy Tiên, Ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng. Hoa hậu Thùy Tiên trị liệu tế bào gốc với mục đích trẻ hóa làn da, cải thiện sức khỏe giảm các tình trang mệt mỏi do áp lực công việc gây ra. Ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng đến với Mirai Care để sử dụng liệu pháp tế bào gốc vào cải thiện da mặt và tình trạng khớp gối. Theo chia sẻ trên fanpage cá nhân, thì cả 2 đều hài lòng và cảm nhận thấy hiệu quả rõ rệt từ liệu pháp mang lại.

Ngoài ra, Chính Tiến sĩ, Bác sĩ Takaaki Matsuoka cũng đã điều trị bằng tế bào gốc với tư cách là một bệnh nhân để điều trị sự mất cân bằng hormone tuyến giáp sau phẫu thuật ung thư tuyến giáp, căn bệnh ông mắc phải năm 2011 và giảm các triệu chứng mệt mỏi, mệt mỏi và đỏ bừng mặt cũng như cải thiện sự nhanh nhẹn tinh thần và trí nhớ. Đến nay ông vẫn trị liệu tế bào gốc mỗi năm 1 lần với tư cách là một bệnh nhân.

Kết luận

Trên đây là những thông tin về liệu pháp tế bào gốc mà Mirai Care muốn chia sẻ với bạn. Để tìm hiểu thêm thông tin chi tiết, hãy liên hệ tới Mirai Care qua hotline 18008144 để được tư vấn bởi đội ngũ chuyên môn hàng đầu về tế bào gốc. Mirai Care xin chân thành cảm ơn.

Tài liệu tham khảo:

• https://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%BF_b%C3%A0o_g%E1%BB%91c
• https://en.wikipedia.org/wiki/Stem-cell_therapy
• Trung tâm Thông tin Công nghệ Sinh học Quốc gia Hoa Kỳ, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3584308/
• Website về công nghệ tế bào gốc, https://www.stemcell.com/