2+ Phương pháp làm thế nào để trẻ tự kỷ thử các loại thực phẩm nhiều màu sắc

Tác giả: Ngô Thị Thúy An

Nội dung bài viết: 

Trẻ tự kỷ thường có xu hướng kén ăn, đặc biệt là tránh xa những món có màu sắc rực rỡ như rau xanh, cà rốt, ớt chuông, trái cây tươi… Điều này khiến nhiều bậc phụ huynh lo lắng về chế độ dinh dưỡng không cân đối và thiếu vi chất cần thiết cho sự phát triển của trẻ. Vậylàm thế nào để trẻ tự kỷ thử các loại thực phẩm nhiều màu sắcmột cách tự nhiên và vui vẻ? Qua bài viết này,Mirai Caresẽ cung cấp cho mọi người các phương pháp hiệu quả đã được chứng minh từ chuyên gia và các cha mẹ có kinh nghiệm.

1. Vì sao trẻ tự kỷ lại sợ thực phẩm có màu sắc?

1.1. Hệ giác quan quá nhạy – não bộ quá tải

Nhiều phụ huynh thường băn khoăn: “Tại sao con lại từ chối những món ăn có màu sắc đẹp mắt như rau củ hay trái cây?”. Trên thực tế, nguyên nhân chủ yếu đến từ rối loạn xử lý cảm giác (Sensory Processing Disorder – SPD) - một đặc điểm phổ biến ở trẻ tự kỷ. 

Não bộ của trẻ tự kỷ gặp khó khăn trong việc xử lý các tín hiệu từ môi trường, khiến cho màu sắc quá rực rỡ, mùi vị lạ hoặc kết cấu khác biệt của món ăn trở thành yếu tố gây quá tải cảm giác. Khi đó, thay vì cảm thấy hào hứng khám phá món mới, trẻ lại cảm thấy căng thẳng, lo âu, thậm chí hoảng sợ và phản ứng bằng cách từ chối hoàn toàn.

1.2. Não bộ phản ứng chống lại điều chưa biết

Ở trẻ tự kỷ, não bộ thường có xu hướng phản ứng mạnh mẽ với sự thay đổi đặc biệt là những điều không thể dự đoán trước. Khi đối diện với một món ăn lạ, trẻ không biết mùi vị sẽ như thế nào, kết cấu ra sao, có khó chịu không, nên sẽ hình thành cảm giác lo âu và căng thẳng. Việc này khiến trẻ từ chối ngay từ cái nhìn đầu tiên, dù chưa hề nếm thử. 

Ngược lại, việc lặp lại các món quen thuộc lại mang đến cho trẻ cảm giác an toàn và kiểm soát được tình huống đó là cách mà hệ thần kinh tự trấn an bản thân. Vì vậy, việc giúp trẻ thử món ăn mới cần được tiến hành kiên nhẫn, có chiến lược và luôn tôn trọng cảm giác của trẻ.

Trẻ tự kỷ thường có xu hướng từ chối các loại thực phẩm có nhiều màu sắc

2. Lợi ích khi trẻ làm quen thực phẩm nhiều màu sắc

Trước khi tìm hiểu làm thế nào để trẻ tự kỷ thử các loại thực phẩm nhiều màu sắc, các bậc cha mẹ cần hiểu rõ được lợi ích của việc làm quen với các thực phẩm nhiều màu sắc đối với con trẻ của mình.Khi trẻ tự kỷ được tiếp xúc dần với các loại thực phẩm đa dạng màu sắc, hệ thần kinh cảm giác sẽ được kích thích và “học” cách xử lý tốt hơn với những mùi - vị - kết cấu khác nhau. Điều này giúp giảm dần các phản ứng né tránh, như nôn khan, bịt tai, hoặc từ chối ăn ngay từ khi nhìn thấy món ăn. 

Bên cạnh đó, việc ăn đa dạng thực phẩm đầy màu sắc cũng mang lại nguồn dinh dưỡng phong phú cung cấp vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa cần thiết cho sự phát triển thể chất và não bộ. 

Đặc biệt, trải nghiệm ăn uống tích cực còn giúp kích hoạt các vùng cảm xúc tích cực trong não, tạo ra sự ghi nhớ vui vẻ và an toàn nền tảng quan trọng để hình thành thói quen ăn uống lành mạnh lâu dài.

Ăn thực phẩm nhiều màu sắc giúp trẻ tự kỷ cung cấp nguồn dinh dưỡng cần thiết cho việc phát triển não bộ 

3. Bố mẹ nên làm gì để con thử món nhiều màu?

Làm thế nào để trẻ tự kỷ thử các loại thực phẩm nhiều màu sắc?Trẻ tự kỷ có thể mất nhiều thời gian để chấp nhận món ăn mới đặc biệt là những món có màu sắc lạ. Tuy nhiên, bằng những chiến lược đơn giản, cha mẹ hoàn toàn có thể giúp con bước từng bước nhỏ vượt qua nỗi sợ hãi thực phẩm.

3.1. 3 chiến lược cha mẹ có thể làm tại nhà

• Chiến lược 1 - “Hiện diện” món ăn mới mỗi ngày: Chỉ cần để món ăn xuất hiện trên bàn ăn hoặc trong khay thức ăn của con mỗi ngày. Con không cần phải ăn chỉ cần nhìn, ngửi hoặc chạm vào cũng là một bước tiến triển lớn. Việc “hiện diện” đều đặn mỗi ngày giúp món ăn dần trở nên quen thuộc và bớt đáng sợ hơn với con.
• Chiến lược 2 - Cùng chơi màu sắc vẽ rau củ, xếp đồ ăn theo màu cầu vồng: Thay vì chỉ tập trung vào việc ăn, hãy biến món ăn thành một phần của trò chơi: vẽ rau củ bằng màu, sắp xếp trái cây theo màu cầu vồng, tô màu món ăn trên tranh… Những hoạt động này giúp con liên kết các màu sắc với cảm xúc tích cực và hứng thú.
• Chiến lược 3 - Bắt đầu từ thực phẩm quen nhưng đổi màu từ từ: Hãy bắt đầu từ món con đã ăn được, sau đó thay đổi nhẹ về màu sắc theo từng giai đoạn. Ví dụ: mì vàng → mì rau củ xanh → mì củ dền hồng. Sự thay đổi từ từ giúp trẻ thích nghi dần mà không cảm thấy lo lắng.

3.2. Những điều không nên làm

Khi giúp trẻ làm quen với thực phẩm có màu sắc đa dạng, cách tiếp cận nhẹ nhàng và kiên nhẫn là yếu tố quan trọng. Dưới đây là những điều cha mẹ cần tránh để không gây áp lực ngược:

• Không phạt, không ép buộc hoặc so sánh với trẻ khác: Việc ép ăn hay mắng mỏ chỉ khiến trẻ sợ hãi và kháng cự nhiều hơn. Mỗi trẻ có một năng lực thích nghi riêng, vậy nên việc so sánh không những không giúp ích mà còn khiến trẻ mất tự tin.
• Không thay đổi thực phẩm quá đột ngột:Chuyển từ món quen sang món lạ phải qua nhiều bước trung gian. Sự thay đổi đột ngột dễ gây phản ứng tiêu cực đặc biệt với trẻ có rối loạn cảm giác.
• Không bỏ qua tín hiệu trẻ ngậm – ói – né → có thể là dấu hiệu quá tải cảm giác:Nếu trẻ có biểu hiện như ngậm thức ăn quá lâu, nhè ra, buồn nôn hoặc quay mặt đi đây có thể là dấu hiệu quá tải cảm giác. Khi đó, cha mẹ nên dừng lại, điều chỉnh mức độ tiếp cận và tham khảo chuyên gia nếu cần.

Cha mẹ không nên ép buộc, so sánh con với những đứa trẻ khác 

4. Mirai Care – Đồng hành cùng cha mẹ trên hành trình phục hồi toàn diện cho trẻ tự kỷ

Mirai Care là đơn vị tiên phong tại Việt Nam tư vấn độc quyền liệu pháp tế bào gốc từ Tokyo - Nhật Bản, mang đến hướng tiếp cận khoa học và nhân văn cho hành trình phục hồi của trẻ tự kỷ.

Với hơn 500+ ca trẻ từ 18 tháng đến 6 tuổi đã được hỗ trợ, Mirai Care tập trung vào phát hiện sớm – can thiệp đúng – đồng hành lâu dài, giúp trẻ từng bước cải thiện kỹ năng giao tiếp và hành vi.

Đặc biệt, liệu pháp tế bào gốc không chỉ hỗ trợ hành vi và ngôn ngữ, mà còn tạo ra thay đổi tích cực trong thói quen ăn uống hàng ngày một yếu tố then chốt trong việc giúp trẻ thử thực phẩm mới, nhiều màu sắc:

• Giảm nhạy cảm cảm giác khi ăn (không còn sợ mùi lạ, sợ chạm tay vào thức ăn)
• Giảm ám ảnh bởi thói quen ăn lặp lại (không còn chỉ ăn 1 món duy nhất, sẵn sàng thử món mới)
• Cải thiện tiêu hóa rõ rệt: giảm táo bón, ít trào ngược, bụng êm hơn từ đó giúp việc ăn uống ngon miệng hơn

Từ đó tạo nền tảng dinh dưỡng tốt, giúp trẻ tăng khả năng tập trung, ổn định cảm xúc và phát triển toàn diện hơn mỗi ngày.

Mirai Care là đơn vị tiên phong tại Việt Nam tư vấn độc quyền liệu pháp tế bào gốc

Tập cho trẻ tự kỷ thử các loại thực phẩm nhiều màu sắc không phải là chuyện “ngày một, ngày hai” mà là một hành trình cần sự kiên nhẫn, thấu hiểu và chiến lược phù hợp. Việc này không chỉ giúp trẻ mở rộng thực đơn, tăng cường hấp thu dinh dưỡng đa dạng, mà còn cải thiện khả năng cảm nhận, xử lý giác quan – yếu tố quan trọng trong can thiệp sớm. Nếu bạn đang tìm kiếm một lộ trình hỗ trợ ăn uống và phục hồi toàn diện cho trẻ tự kỷ, đừng ngần ngại kết nối với các chuyên gia tại Mirai Care để được tư vấn đúng cách, đúng thời điểm.