phone

Gợi ý các loại trái cây tốt cho trẻ tự kỷ có thể phụ huynh chưa biết

Tác giả:

Việc lựa chọn những loạitrái cây tốt cho trẻ tự kỷvô cùng quan trọng trong việc cải thiện hành vi, tăng cường miễn dịch và hỗ trợ tiêu hóa. Tuy nhiên, không phải phụ huynh nào cũng biết hết những loại trái cây giàu dưỡng chất đặc biệt phù hợp cho trẻ tự kỷ. Bài viết dưới đây,Mirai Caresẽ gợi ý các loại trái cây có thể phụ huynh chưa từng nghĩ đến nhưng mang lại nhiều lợi ích bất ngờ cho hành trình phục hồi toàn diện của trẻ.

1. Lợi ích của trái cây trong chế độ dinh dưỡng của trẻ tự kỷ

Dinh dưỡng là một trong các yếu tố nền tảng giúp cải thiện sức khỏe tổng thể và hỗ trợ phát triển ở trẻ tự kỷ. Bên cạnh loại bỏ thực phẩm gây kích thích, khó tiêu hóa, cha mẹ nên bổ sung các loại trái cây tốt cho trẻ tự kỷ vào chế độ ăn hàng ngày. Bởi, chúng mang lại nhiều lợi ích đối với sức khỏe như: 

1.1. Cung cấp vi chất và chất xơ thiết yếu

Các loại trái cây là nguồn cung cấp tự nhiên của nhiều vi chất quan trọng như vitamin C, A, B6, folate, kali, magie cùng với chất chống oxy hóa như beta-carotene, anthocyanin, quercetin. Cụ thể: 

  • Vitamin B6, folate và magie có liên hệ mật thiết đến sự phát triển và hoạt động của hệ thần kinh trung ương.
  • Vitamin C và A tăng cường sức đề kháng, hỗ trợ chức năng miễn dịch và giúp lành tổn thương mô thần kinh.
  • Chất chống oxy hóa trong trái cây giúp làm chậm quá trình lão hóa tế bào, bảo vệ tế bào não khỏi các tổn thương do gốc tự do gây ra.

Ngoài ra, chất xơ trong trái cây còn giúp nuôi dưỡng hệ vi sinh vật đường ruột khỏe mạnh.  Đây là một yếu tố then chốt trong việc duy trì tiêu hóa ổn định.

1.2. Góp phần điều hòa hành vi và cảm xúc

Một số vi chất có trong trái cây như folate, vitamin B6, magie… có tác động trực tiếp đến sự tổng hợp và chuyển hóa các chất dẫn truyền thần kinh như serotonin và dopamine. Những chất này gây ảnh hưởng đến tâm trạng, khả năng tập trung và kiểm soát hành vi.

Do đó, việc bổ sung trái cây tốt cho trẻ tự kỷ có thể góp phần làm dịu cảm xúc, giảm kích động, cải thiện chất lượng giấc ngủ và tăng khả năng tương tác xã hội ở trẻ trong phổ rối loạn phát triển.

1.3. Hỗ trợ miễn dịch và chức năng não bộ

Nhiều loại trái cây chứa các hợp chất thực vật có hoạt tính sinh học cao như flavonoid và polyphenol. Đây là những chất chống oxy hóa tự nhiên có khả năng bảo vệ tế bào thần kinh khỏi các tác nhân gây viêm mạn tính hoặc stress oxy hóa – yếu tố có liên quan đến rối loạn phát triển thần kinh.

Bên cạnh đó, hệ miễn dịch của trẻ tự kỷ thường có xu hướng suy yếu hoặc rối loạn chức năng. Các loại trái cây tốt cho trẻ tự kỷ khi được bổ sung đúng cách sẽ góp phần nâng cao sức đề kháng và hỗ trợ các phản ứng miễn dịch lành mạnh.

Dinh dưỡng là yếu tố nền tảng giúp cải thiện sức khỏe tổng thể của trẻ tự kỷ

Dinh dưỡng là yếu tố nền tảng giúp cải thiện sức khỏe tổng thể của trẻ tự kỷ

2. Nguyên tắc lựa chọn trái cây phù hợp cho trẻ tự kỷ

Mặc dù trái cây là nguồn dinh dưỡng quý giá nhưng không phải loại nào cũng phù hợp với mọi trẻ tự kỷ. Nhiều trẻ có những đặc điểm cảm giác, tiêu hóa hoặc hành vi rất riêng, vì vậy phụ huynh cần thận trọng khi đưa bất kỳ thực phẩm mới nào vào khẩu phần ăn, kể cả những trái cây tốt cho trẻ tự kỷ. Dưới đây là một số nguyên tắc quan trọng để lựa chọn đúng loại và phù hợp với thể trạng từng bé:

  • Ưu tiên trái cây ít gây kích thích cảm giác:Trẻ tự kỷ thường có phản ứng quá mức với mùi, vị hoặc kết cấu thực phẩm. Vì vậy, nên ưu tiên những loại trái cây mềm, dễ nhai, có mùi nhẹ và vị dịu như chuối chín, lê mềm, đu đủ, bơ,.... Điều này giúp trẻ dễ tiếp nhận mà không bị quá tải cảm giác.
  • Chọn loại dễ tiêu hóa, không gây đầy bụng:Với trẻ có trào ngược, rối loạn tiêu hóa, cha mẹ cần tránh loại trái cây quá chua hoặc giàu axit như cam, dứa, xoài xanh, chanh,.... Bởi chúng có thể gây kích ứng dạ dày, làm tăng nguy cơ rối loạn tiêu hóa hoặc đau bụng.
  • Ưu tiên loại ít đường, ít phenol:Một số trẻ tự kỷ có phản ứng hành vi tiêu cực như tăng kích động, mất kiểm soát cảm xúc,... sau khi ăn thực phẩm chứa nhiều đường tự nhiên, phenol hoặc salicylate. Những chất này thường có trong các loại trái cây có vị chua hoặc màu sẫm như nho, dâu tằm,.... 

Trái cây là nguồn dinh dưỡng quý giá nhưng không phải loại nào cũng phù hợp với trẻ tự kỷ

Trái cây là nguồn dinh dưỡng quý giá nhưng không phải loại nào cũng phù hợp với trẻ tự kỷ

3. Một số loại trái cây tốt cho trẻ tự kỷ

Không phải tất cả các loại trái cây đều phù hợp với trẻ tự kỷ, nhưng một số loại dưới đây đã được nhiều chuyên gia dinh dưỡng đánh giá là an toàn và có giá trị hỗ trợ đặc biệt trong quá trình phục hồi. Bảng sau tóm tắt những loại trái cây tốt cho trẻ tự kỷ, đi kèm lợi ích nổi bật và lưu ý dành cho phụ huynh:

Trái cây

Lợi ích nổi bật

Ghi chú

Chuối

- Là nguồn cung cấp kali tuyệt vời, giúp duy trì huyết áp và cơ bắp khỏe mạnh. 

- Chứa một lượng vitamin B6 tốt giúp phát triển và hoạt động của não.

- Chuối có tryptophan có thể chuyển thành serotonin và melatonin trong cơ thể, cả hai đều giúp cải thiện tâm trạng và giấc ngủ. 

- Chất xơ trong chuối giúp kiểm soát lượng đường trong máu, có thể ngăn chặn tình trạng năng lượng thấp giúp cải thiện các hành vi tiêu cực của trẻ.[1]

Kết cấu mềm, mùi nhẹ, không chua rất phù hợp với trẻ nhạy cảm về mùi/vị hoặc kết cấu thực phẩm. Có thể ăn trực tiếp, dầm nhuyễn, hoặc trộn cùng cháo, sữa hạt.

- Giàu chất béo không bão hòa đơn như axit oleic, hỗ trợ sự phát triển và chức năng của não. 

- Hỗ trợ hấp thụ các vitamin tan trong chất béo như vitamin D, rất quan trọng đối với sức khỏe nhận thức ở trẻ tự kỷ.[2]

- Loại trái cây lý tưởng cho trẻ kén ăn hoặc cần bổ sung năng lượng lành mạnh. 

- Có thể xay với chuối hoặc trộn cùng sữa chua không đường để tăng hương vị mà không gây kích thích.

Việt quất, dâu tây

- Quả việt quất thường được gọi là "quả mọng não" do hàm lượng chất chống oxy hóa cao, đặc biệt là anthocyanin. Các hợp chất này bảo vệ tế bào não khỏi stress oxy hóa ảnh hưởng đến chức năng nhận thức của trẻ. 

- Dâu tây chứa nhiều vitamin C và folate, cả hai đều là chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển não bộ và chức năng thần kinh.[2] 

Có tác dụng tốt cho não bộ và cải thiện trí nhớ, hành vi, tuy nhiên nên bắt đầu với lượng nhỏ (2–3 quả/lần) vì một số trẻ có thể nhạy cảm với phenol, dễ bị kích động hoặc khó ngủ. 

Đu đủ

- Giàu enzyme papain giúp phân giải protein, giảm đầy bụng, khó tiêu.

-  Chứa chất xơ hòa tan, cải thiện nhu động ruột, giảm táo bón ở trẻ tự kỷ.  

- Giàu vitamin C và beta-carotene, giúp nâng cao sức đề kháng.

- Có nhiều flavonoid và carotenoid giúp giảm stress oxy hóa, hỗ trợ bảo vệ tế bào thần kinh.

- Kết cấu mềm, vị ngọt dịu, dễ làm quen với trẻ mới tập ăn trái cây. 

- Đu đủ chín hỗ trợ tiêu hóa, giúp giảm táo bón rất thích hợp cho trẻ có rối loạn tiêu hóa hoặc chán ăn. 

Táo (gọt vỏ)

- Chứa nhiều chất xơ giúp tiêu hóa và có thể ngăn ngừa táo bón, tình trạng mà nhiều trẻ tự kỷ gặp phải. 

- Táo có một loại chất xơ đặc biệt gọi là pectin, hoạt động như một chất prebiotic giúp nuôi dưỡng các vi khuẩn có lợi trong ruột.[1]

- Nên chọn táo ngọt, gọt sạch vỏ để giảm nguy cơ kích ứng do vỏ chứa phenol. 

- Có thể hấp chín hoặc nấu mềm nếu trẻ khó nhai. 

Cung cấp nước với hàm lượng nước cao và chất xơ nhẹ giúp tiêu hóa mà không gây kích ứng, rất phù hợp cho trẻ có dạ dày nhạy cảm.[2] 

- Phù hợp cho trẻ từ chối thực phẩm có mùi hoặc vị quá mạnh. 

- Nên chọn loại lê chín vừa, không bị chua để tránh kích thích tiêu hóa.

Dâu tây, bơ, việt quất,... là các loại quả được khuyến cáo nên bổ sung cho trẻ tự kỷ

Dâu tây, bơ, việt quất,... là các loại quả được khuyến cáo nên bổ sung cho trẻ tự kỷ

4. Một số cách chế biến trái cây phù hợp cho trẻ tự kỷ

Không ít trẻ tự kỷ có xu hướng từ chối trái cây vì nhạy cảm với mùi vị, kết cấu hoặc do rối loạn cảm giác miệng. Thay vì ép buộc, phụ huynh có thể áp dụng các cách chế biến đơn giản nhưng hiệu quả, vừa giúp trẻ dễ tiếp nhận hơn, vừa nâng cao giá trị dinh dưỡng. Dưới đây là một số công thức kết hợp trái cây tốt cho trẻ tự kỷ mà bạn có thể thử ngay tại nhà:

Sinh tố chuối kết hợp bơ và sữa hạt

Món sinh tố này cung cấp năng lượng lành mạnh, hỗ trợ phát triển thần kinh và điều hòa hành vi cho trẻ.

Nguyên liệu:

  • 1/2 quả chuối chín
  • 1/4 quả bơ
  • 100ml sữa hạt (hạnh nhân, óc chó hoặc yến mạch không đường)

Cách làm:

  • Chuối và bơ gọt vỏ, cắt miếng nhỏ.
  • Cho vào máy xay cùng sữa hạt, xay đến khi hỗn hợp mịn đều.
  • Dùng ngay hoặc để lạnh 15 phút nếu trẻ thích mát.

Táo hấp trộn yến mạch nghiền

Món ăn này nhẹ bụng, dễ tiêu, phù hợp cho trẻ gặp vấn đề tiêu hóa hoặc mới tập ăn dặm dạng thô.

Nguyên liệu:

  • 1/2 quả táo ngọt (gọt vỏ)
  • 1 muỗng canh yến mạch cán mỏng
  •  50ml nước

Cách làm:

  • Hấp táo khoảng 10 phút cho mềm, sau đó nghiền nhuyễn.
  • Nấu yến mạch với nước đến khi chín mềm.
  • Trộn táo nghiền vào yến mạch, khuấy đều cho đến khi sánh mịn.
  • Có thể thêm 1/2 muỗng cà phê dầu óc chó nếu trẻ hợp tác với mùi nhẹ béo.

Việt quất kết hợp hạt chia và sữa chua thực vật

Đây là món ăn lạnh mát nhẹ, cung cấp chất chống oxy hóa, hỗ trợ cải thiện trí nhớ, hành vi và kích thích tiêu hóa tự nhiên.

Nguyên liệu:

  • 2-3 quả việt quất tươi hoặc hấp sơ nếu trẻ không quen vị chua
  • 1/2 hũ sữa chua thực vật (hạnh nhân, dừa, hoặc yến mạch không đường)
  • 1 muỗng cà phê hạt chia

Cách làm:

  • Nghiền nhẹ việt quất bằng thìa hoặc dằm nát sau khi hấp sơ.
  • Trộn cùng sữa chua thực vật và hạt chia.
  • Để trong ngăn mát 10- 15 phút cho hạt chia nở mềm trước khi ăn.

Việt quất kết hợp hạt chia và sữa chua thực vật kích thích tiêu hóa tự nhiên

Việt quất kết hợp hạt chia và sữa chua thực vật kích thích tiêu hóa tự nhiên

5. Mirai Care – Đồng hành cùng cha mẹ trên hành trình phục hồi toàn diện cho trẻ tự kỷ

Không phải hành vi, ngôn ngữ hay cảm xúc mà chính việc ăn uống hằng ngày lại là một trong những thách thức âm thầm nhưng dai dẳng nhất mà nhiều trẻ tự kỷ phải đối mặt. Từ việc sợ mùi, không chịu chạm tay vào thức ăn đến việc chỉ ăn duy nhất một món quen thuộc ngày này qua ngày khác đều khiến quá trình nuôi dưỡng trở nên vất vả và mệt mỏi cho cả gia đình.

Hiểu được điều đó, Mirai Care - đơn vị tư vấn độc quyền liệu pháp tế bào gốc Tokyo (Nhật Bản), không chỉ tập trung vào phục hồi khả năng giao tiếp và hành vi cho trẻ tự kỷ, mà còn đồng hành cùng phụ huynh trong việc giải quyết những vấn đề nền tảng như rối loạn cảm giác, biếng ăn kéo dài hay hệ tiêu hóa yếu kém. Hiện nay, TSRI đã hỗ trợ hơn 500 trường hợp trẻ trong độ tuổi từ 18 tháng đến 6 tuổi, mỗi ca đều được thiết kế lộ trình can thiệp riêng biệt và có theo dõi sát sao.

Liệu pháp tế bào gốc mang lại hiệu quả không chỉ ở mặt hành vi hay nhận thức, mà còn giúp điều hòa hệ miễn dịch, làm dịu hoạt động thần kinh quá mức. Trẻ dần giảm kháng cự khi ăn, không còn hoảng loạn khi thay đổi món và có thể chấp nhận thử các loại thực phẩm mới một cách tự nhiên hơn.

Không chỉ hành vi ăn uống cải thiện, hệ tiêu hóa cũng bắt đầu có những chuyển biến tích cực rõ rệt. Tình trạng táo bón, trào ngược hoặc đau bụng âm ỉ giảm dần, khiến việc ăn uống không còn gắn liền với cảm giác khó chịu. Khi bụng êm, trẻ dễ ăn hơn, ngủ sâu hơn và tâm trạng cũng trở nên ổn định hơn trong sinh hoạt thường ngày.

Sự cải thiện về ăn uống dù nhỏ cũng là một dấu hiệu đáng mừng trên hành trình phát triển của trẻ tự kỷ. Một chế độ dinh dưỡng đầy đủ và phù hợp không chỉ nuôi dưỡng thể chất, mà còn tạo nền tảng để não bộ hoạt động hiệu quả hơn, khả năng tập trung cải thiện rõ rệt và cảm xúc cũng cân bằng hơn theo thời gian.

Với Mirai Care, phục hồi cho trẻ tự kỷ không chỉ nằm ở việc nói được thêm một từ hay giảm một hành vi lặp lại mà còn bắt đầu từ việc trẻ biết ăn ngon miệng, không còn sợ hãi trước bữa ăn. Dù chỉ là những thay đổi nhỏ nhưng mang lại bước tiến rất lớn trên hành trình trưởng thành.

Mirai Care kết nối gia đình có con bị tự kỷ với liệu pháp tế bào gốc giúp phục hồi toàn diện 

Mirai Care kết nối gia đình có con bị tự kỷ với liệu pháp tế bào gốc giúp phục hồi toàn diện  

Việc lựa chọn đúng trái cây tốt cho trẻ tự kỷ không chỉ giúp cải thiện tiêu hóa mà còn hỗ trợ hành vi, cảm xúc và sức khỏe toàn diện. Mỗi trẻ có mức độ nhạy cảm khác nhau, vì vậy cha mẹ nên quan sát kỹ phản ứng của con khi đưa vào chế độ ăn. Nếu cần được hướng dẫn chuyên sâu hơn về dinh dưỡng và can thiệp toàn diện thì liên hệ ngay với Mirai Care, đơn vị luôn sẵn sàng đồng hành cùng gia đình bạn.

Tài liệu tham khảo: 

[1]https://moveupaba.com/blog/which-fruit-is-best-for-autism/ 

[2]https://www.connectncareaba.com/blog/which-fruit-is-best-for-autism

TRẮC NGHIỆM

ĐÁNH GIÁ PHÁT TRIỂN CHỨC NĂNG CỦA TRẺ

TRẮC NGHIỆM:

ĐÁNH GIÁ PHÁT TRIỂN CHỨC NĂNG CỦA TRẺ
Câu 1/10

Câu 1.
Ít giao tiếp bằng mắt hoặc nhìn vật từ góc độ không bình thường?

Vui lòng chọn một đáp án!

Câu 2.
Phớt lờ khi được gọi, phớt lờ một cách thường xuyên, không quay đầu về phía có tiếng nói?

Vui lòng chọn một đáp án!

Câu 3.
Sợ hãi quá mức với tiếng ồn (như máy hút bụi); thường xuyên bịt tai?

Vui lòng chọn một đáp án!

Câu 4.
Bộc phát cơn giận dữ hoặc phản ứng thái quá khi không được như ý muốn

Vui lòng chọn một đáp án!

Câu 5.
Không thích được chạm vào hoặc ôm (ví dụ: xoa đầu, nắm tay…)

Vui lòng chọn một đáp án!

Câu 6.
Trẻ có bị mất khả năng ngôn ngữ đã từng có không?

Vui lòng chọn một đáp án!

Câu 7.
Khi muốn điều gì đó, trẻ có kéo tay cha mẹ hoặc dẫn cha mẹ đi không?

Vui lòng chọn một đáp án!

Câu 8.
Trẻ có lặp lại những từ đã nghe, một phần của câu nói hoặc quảng cáo trên TV không?

Vui lòng chọn một đáp án!

Câu 9.
Trẻ có thói quen xếp đồ chơi thành hàng không?

Vui lòng chọn một đáp án!

Câu 10.
Trẻ có sở thích bị giới hạn (như xem đi xem lại cùng một video) không?

Vui lòng chọn một đáp án!

(Hãy chọn mức độ phù hợp với trẻ)

[0]. Không có biểu hiện triệu chứng

[1]. Có biểu hiện triệu chứng mức bình thường

[2]. Biểu hiện triệu chứng ở mức nặng

KẾT QUẢ ĐÁNH GIÁ
Juntendo University Hospital
NCGM
St. Luke's International Hospital
Omotesando Helene Clinic
VNeconomy
vietnamnet
vnexpress
alobacsi