Trẻ biếng ăn kéo dài có nguy cơ bị tự kỷ? Chuyên gia chia sẻ

Tác giả: Ngô Thị Thúy An , bài viết được tư vấn chuyên môn bởi: BÁC SĨ TAKAHIRO HONDA (Pajili) Giám đốc Viện Nghiên cứu Điều trị Cấy ghép Tế bào Gốc Tokyo (TSRI)

Nội dung bài viết:

Trẻ biếng ăn kéo dài có nguy cơ bị tự kỷ là một trong những thắc mắc của nhiều bậc phụ huynh. Theo các chuyên gia, ở những trẻ biếng ăn và tự kỷ có nhiều điểm tương đồng với nhau. Vậy mối liên hệ giữa hai vấn đề này ở trẻ là gì? Quan điểm trên có đúng không? Bài viết dưới đây Mirai Care sẽ giải đáp cho bạn những thắc mắc trên cách chi tiết nhất.

1. Trẻ biếng ăn kéo dài có nguy cơ bị tự kỷ, đúng hay sai?

Trẻ biếng ăn kéo dài có nguy cơ bị tự kỷ là một quan điểm hoàn toàn sai. Theo Trung tâm Nghiên cứu bệnh tự kỷ thuộc Trường Đại học Cambridge (Anh), biếng ăn và tự kỷ là hai vấn đề hoàn toàn khác nhau. Tình trạng trẻ biếng ăn và rối loạn phổ tự kỷ có những nguyên nhân và biểu hiện riêng biệt.

Biếng ăn là tình trạng trẻ ăn ít hơn bình thường, thường xuyên bỏ bữa. Trong khi tự kỷ lại là một rối loạn phát triển phức tạp. Vì thế, những bé bị biếng ăn không đồng nghĩa với việc trẻ bị rối loạn phổ tự kỷ.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia, trẻ biếng ăn và tự kỷ có khá nhiều biểu hiện tương đồng với nhau. Trong thực tế, rất nhiều trẻ mắc chứng biếng ăn kéo dài đều có những biểu hiện liên quan đến tự kỷ.

Trẻ bị tự kỷ và biếng ăn có những đặc điểm tương đồng

Theo tổng hợp thông tin từ bộ phận CSKH của Mirai Care cho thấy, hầu hết trẻ mắc chứng rối loạn phổ tự kỷ đều kèm theo triệu chứng giống với trẻ biếng ăn kéo dài như chán ăn, không có hứng thú ăn uống, lượng khẩu phần ăn mỗi bữa rất ít.

Các nhà khoa học của Trung tâm Nghiên cứu bệnh tự kỷ thuộc Trường Đại học Cambridge (Anh) đã thử nghiệm dựa trên 1600 người bệnh, bao gồm những bé gái trong độ tuổi 12 - 18. Quá trình nghiên cứu gồm nhiều cuộc kiểm tra về nhận dạng của chứng tự kỷ (AQ): Chỉ số thông minh (IQ), chỉ số cảm xúc (EQ), chỉ số thông minh xã hội (SQ).

Kết quả của cuộc kiểm tra cho thấy những bé gái mắc chứng biếng ăn có nhiều biểu hiện đặc trưng của bệnh tự kỷ, chỉ số EQ, IQ của trẻ giảm, chỉ số SQ tăng lên. Các nhà khoa học đã kết luận rằng, những triệu chứng và chỉ số thu được ở nhóm đối tượng trẻ biếng ăn đều có sự tương đồng với rối loạn phổ tự kỷ: Trẻ có hành động thái quá, cứng nhắc, sống khép kín, ngại giao tiếp với người xung quanh,...

 

Theo bác sĩ Đặng Thị Hà: BS chuyên khoa nhi, BS 𝑐ℎ𝑢𝑦𝑒̂𝑛 𝑘ℎ𝑜𝑎 𝐼 𝑃𝐻𝐶𝑁, 𝑈𝑦̉ 𝑣𝑖𝑒̂𝑛 𝐵𝐶𝐻 𝐻𝑜̣̂𝑖 𝑃ℎ𝑢̣𝑐 𝐻𝑜̂̀𝑖 𝐶ℎ𝑢̛́𝑐 𝑁𝑎̆𝑛𝑔 𝑉𝑖𝑒̣̂𝑡 𝑁𝑎𝑚, 𝑇ℎ𝑎̂̀𝑦 𝑇ℎ𝑢𝑜̂́𝑐 𝑢̛𝑢 𝑡𝑢́ 𝑡𝑟𝑒̂𝑛 30 𝑛𝑎̆𝑚 đ𝑖𝑒̂̀𝑢 𝑡𝑟𝑖̣ 𝑣𝑎̀ 𝑡𝑟𝑖̣ 𝑙𝑖𝑒̣̂𝑢:

“Trong gần 40 năm công tác tôi đã điều trị và tiếp xúc hàng ngày với trẻ em tự kỷ. Tôi và đồng nghiệp luôn có những trăn trở làm thế nào để có phương pháp điều trị tốt nhất cho trẻ em Tự Kỷ tại Việt Nam để các cháu có thể hòa nhập với cộng đồng, có thể tự lo được cho bản thân các cháu trong tương lai.”

Chúng tôi hiểu rằng hành trình điều trị Tự Kỷ cho trẻ chưa bao giờ dễ dàng và hiện nay chưa có phương pháp nào có thể điều trị tận gốc các bệnh lý này. Điều này cũng chính là nỗi trăn trở bao năm của đội ngũ bác sĩ và chuyên gia tại Phòng Khám PHCN Nhật Minh. Có lẽ chính sự quan tâm đặc biệt này đã dẫn lối để Phòng Khám PHCN Nhật Minh trở thành cố vấn chuyên môn cho Công Ty Cổ Phần Mirai Care trong dự án đặc biệt vì trẻ em Tự Kỷ tại Việt Nam.

=> Phương phápđiều trị tự kỷ bằng tế bào gốctại Miraicare có thể giúp đỡ và đến gần hơn với những gia đình có con em bị Tự Kỷ, đây sẽ là một con đường mới và ngắn hơn cho các gia đình.

Bên cạnh đó, các nhà khoa học còn nhận thấy rằng, những bé gái mắc chứng biếng ăn kéo dài đều xuất hiện các triệu chứng tự kỷ vượt qua mức trung bình, chứ không đơn thuần là các biểu hiện lâm sàng, thậm chí tâm lý của những trẻ biếng ăn này cũng rất giống với các trẻ bị tự kỷ.

2. Nguyên nhân khiến trẻ biếng ăn phổ biến nhất

Tình trạng biếng ăn được định nghĩa là trẻ ăn ít hơn bình thường, bữa ăn có thể kéo dài 1 - 2 tiếng. Ngoài ra, bé còn có một số biểu hiện nhợn ói, sợ hãi, khóc lóc khi thấy thức ăn. Bé tự dưng biếng ăn là tình trạng thường gặp ở mọi độ tuổi, đặc biệt là lứa tuổi ăn dặm hoặc từ 3 - 6 tuổi. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, tiêu biểu như:

2.1. Biếng ăn do tâm lý

Đây được xem là nguyên nhân phổ biến nhất ở trẻ biếng ăn, chủ yếu do các bậc phụ huynh không hiểu được tâm lý của trẻ. Tình trạng này xảy ra do bé bị bố mẹ thúc ép trong bữa ăn như: Ép buộc trẻ ngồi một chỗ trong suốt bữa ăn, áp lực về thời gian ăn uống, kể tội, răn đe trẻ trong bữa ăn, không khí bữa cơm căng thẳng,...

Trạng thái tâm lý của trẻ trong bữa ăn cũng là một trong những nguyên nhân trẻ biếng ăn kéo dài có nguy cơ bị tự kỷ.

Tâm lý căng thẳng ở bữa ăn dẫn đến trẻ chán ăn

2.2. Biếng ăn do bệnh lý

Bệnh lý cũng là một trong những nguyên nhân gây biếng ăn ở trẻ. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, có rất nhiều bệnh lý gây nên tình trạng biếng ăn, bao gồm:

• Những bệnh lý liên quan đến đường tiêu hóa: Viêm dạ dày, nhiễm trùng đường ruột, nhiễm khuẩn đường tiêu hóa,...
• Những bệnh liên quan đến đường hô hấp: Viêm amidan, viêm họng, viêm tai giữa, viêm phế quản, viêm phổi,...
• Những bệnh lý khác: Rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột, thiếu vi chất dinh dưỡng hoặc bị sốt trẻ cũng có thể bị biếng ăn.

2.3. Do sai lầm về cách chế biến thức ăn cho trẻ

Bên cạnh thắc mắc trẻ biếng ăn kéo dài có nguy cơ bị tự kỷ không, nhiều bậc phụ huynh cũng quan tâm đến nguyên nhân gây chán ăn ở trẻ. Cách chế biến thức ăn cũng là một trong những nguyên nhân gây nên tình trạng biếng ăn ở bé. 

Các bé thường cảm thấy ngán khi các bậc phụ huynh cho ăn đi ăn lại một món ăn. Bên cạnh đó, những món ăn có quá nhiều vị đắng, vị mặn cũng khiến bé chán ăn, khó nuốt.

Cách chế biến thức ăn không hợp khẩu vị gây biếng ăn ở trẻ

3. Hậu quả tiềm ẩn khi trẻ biếng ăn kéo dài

Không chắc chắn rằng trẻ biếng ăn kéo dài có nguy cơ bị tự kỷ nhưng chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển trí não của trẻ. Dưới đây là những hậu quả tiềm ẩn khi bé chán ăn kéo dài, cha mẹ nên nắm rõ:

3.1. Ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất

Dinh dưỡng quyết định đến 70% sự phát triển của thể chất. Những trẻ biếng ăn cơ thể thường thiếu nhiều dưỡng chất: Chất xơ, vitamin A, vitamin E, chất xơ, calcium, Magie, protein,... Điều này gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển thể chất, gây thấp bé, thiếu chiều cao, cân nặng ở trẻ.

Bên cạnh đó, những trẻ biếng ăn thường có nguy cơ mắc nhiều bệnh hơn những bé có chế độ ăn bình thường. Theo số liệu thống kê từ Viện Dinh dưỡng Quốc gia, khi trẻ biếng ăn, cơ thể không hấp thụ đủ dưỡng chất, sức đề kháng kém, nguy cơ mắc bệnh nhiều hơn 29% và khả năng nhiễm trùng đường hô hấp nhiều hơn 45% so với những trẻ có sức đề kháng tốt.

Bé bị biếng ăn thường có vóc dáng thấp bé

3.2. Ảnh hưởng đến sự phát triển tinh thần

Trẻ biếng ăn kéo dài sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của tinh thần. Ngoài gen di truyền, môi trường học tập thì chế độ dinh dưỡng là một trong những nguyên nhân gây nên tình trạng trí não chậm phát triển.

Bé kén ăn, biếng ăn cơ thể thường thiếu những dưỡng chất như: DHA, sắt, omega 3, omega 6, chất béo, taurine,... Điều này gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển của trí não.

Theo nghiên cứu thử nghiệm của Trường Đại học Cambridge (Anh) cho thấy những trẻ biếng ăn thường có chỉ số EQ thấp. Vì thế, trẻ thường thụ động, ngại giao tiếp với người xung quanh.

Trẻ biếng ăn, cơ thể thiếu dưỡng chất khiến chỉ số EQ thấp

4. Cách phòng tránh biếng ăn cho trẻ

Để hạn chế tình trạng biếng ăn ở trẻ, các mẹ nên thấu hiểu tâm lý con trẻ, có thực đơn ăn dặm khoa học, đáp ứng sở thích của bé. Bên cạnh đó, là một người cha, các quý ông cũng nên hiểu việc chăm con vất vả, san sẻ và cùng vợ tìm hiểu nguyên nhân tình trạng con kém ăn, kèm những biểu hiện của tự kỷ. 

Từ đó, có thể đưa ra cách khắc phục phù hợp, đảm bảo dinh dưỡng và sự phát triển cho trẻ. Ngoài ra, các bậc phụ huynh cũng có thể áp dụng những cách phòng tránh sau:

• Tập cho trẻ ăn đa dạng món, không nên tập trung cho ăn thịt cá.
• Nên động viên, khuyến khích và tạo cho bé môi trường ăn uống thoải mái, tự nhiên, không thúc ép.
• Hạn chế cho bé ăn vặt, uống nước ngọt trước bữa ăn.
• Bữa ăn của trẻ nên duy trì 20 - 30 phút, không nên kéo dài quá lâu.
• Tình trạng biếng ăn kéo dài 1 tuần, cha mẹ nên dẫn bé đến khám tại các cơ sở y khoa.

Trẻ biếng ăn kéo dài có nguy cơ bị tự kỷlà một quan điểm không hoàn toàn đúng. Đa phần, trẻ biếng ăn đều có đặc điểm tương đồng với trẻ tự kỷ. Tuy nhiên, không thể khẳng định bé có tình trạng biếng ăn đều bị rối loạn phổ tự kỷ. Hy vọng qua  những thông tin được Mirai Care chia sẻ ở trên, các bậc phụ huynh sẽ hiểu rõ hơn về quan điểm này và có phương pháp chăm sóc trẻ phù hợp nhất.