Trẻ chậm phát triển nên ăn gì? Tránh ăn thực phẩm nào?

Table of Contents

Bên cạnh các biện pháp can thiệp, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ sự phát triển toàn diện của trẻ. Vậy, trẻ chậm phát triển nên ăn gì và cần tránh những thực phẩm nào? Bài viết dưới đây, Mirai Care sẽ cung cấp những thông tin chi tiết và hữu ích để giúp giải đáp các thắc mắc trên.

1. Những dưỡng chất thiết yếu cho trẻ chậm phát triển

Để trả lời cho câu hỏi trẻ chậm phát triển nên ăn gì, bố mẹ cần nằm lòng danh sách những dưỡng chất thiết yếu dành cho trẻ đang gặp tình trạng này. Theo các chuyên gia, thực đơn hàng ngày của trẻ chậm phát triển cần bổ sung đầy đủ các dưỡng chất sau: 

• Chất đạm (Protein):Vai trò của protein trong việc phát triển cơ bắp và tế bào. Đối với trẻ chậm phát triển, protein rất quan trọng để thúc đẩy sự tăng trưởng thể chất và cải thiện khả năng phục hồi, giúp cơ thể khỏe mạnh hơn và hỗ trợ phát triển trí não.
• Vitamin và khoáng chất:Các vitamin và khoáng chất quan trọng như vitamin A, D, canxi, sắt và kẽm. Trong đó, vitamin A cải thiện thị lực và tăng cường hệ miễn dịch, vitamin D hỗ trợ hấp thụ canxi, giúp xương phát triển mạnh mẽ, sắt giúp vận chuyển oxy và kẽm cải thiện chức năng miễn dịch, tăng chức năng học hỏi. 
• Chất béo lành mạnh:Gồm Omega-3 và Omega-6, giúp phát triển não bộ, cải thiện trí nhớ và khả năng học hỏi.
• Carbohydrate:Cung cấp năng lượng cho cơ thể, giúp trẻ chậm phát triển có đủ sức lực để tham gia các hoạt động học tập và vận động, hỗ trợ sự phát triển thể chất và trí tuệ.

Protein, các vitamin, khoáng chất là dưỡng chất quan trọng với trẻ chậm phát triển

2.  Trẻ chậm phát triển nên ăn gì?

Ở trên, Mirai Care đã tổng hợp danh sách các dưỡng chất cần thiết cho trẻ bị chậm phát triển. Vì thế câu trả lời cho câu hỏi trẻ chậm phát triển nên ăn gì chính là các nhóm thực phẩm giàu dưỡng chất nêu trên. 

2.1 Thực phẩm giàu protein

Dưới đây là một số thực phẩm giàu protein rất tốt cho trẻ chậm phát triển:

• Thịt gà, thịt bò, thịt lợn: Cung cấp protein chất lượng cao giúp xây dựng cơ bắp và tăng cường hệ miễn dịch.
• Cá (như cá hồi, cá trích, cá mòi): Cá cung cấp protein và omega-3, hỗ trợ phát triển trí não và sự tăng trưởng cơ thể.
• Trứng: Là nguồn protein dễ tiêu hóa và giàu axit amin cần thiết cho sự phát triển của cơ thể.
• Sữa và sản phẩm từ sữa (sữa chua, phô mai): Cung cấp protein cùng với canxi, giúp xương chắc khỏe và hỗ trợ phát triển cơ bắp.
• Đậu và các loại hạt (đậu nành, đậu xanh, hạt chia, hạt lanh): Là nguồn protein thực vật dồi dào, rất tốt cho trẻ em ăn chay hoặc không ăn đủ protein động vật.
• Các loại ngũ cốc (yến mạch, quinoa): Quinoa và yến mạch cung cấp protein cùng với các dưỡng chất khác, hỗ trợ sự phát triển toàn diện.

Các thực phẩm này giúp cung cấp đầy đủ protein để hỗ trợ cải thiện về thể chất và trí tuệ của trẻ chậm phát triển. Vì thế, phụ huynh hãy chú ý bổ sung linh hoạt vào thực đơn ăn uống cho trẻ mỗi ngày. 

Thực phẩm giàu protein hỗ trợ sự nâng cao thể chất, trí tuệ của trẻ chậm phát triển

2.2 Thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất

Trẻ chậm phát triển nên ăn gì? Câu trả lời chắc chắn không thể thiếu những thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất.

• Các loại rau củ:Rau cải xoăn, rau bina, cà rốt, bí đỏ, khoai lang,... bổ sung vitamin A giúp duy trì thị lực và tăng cường sức khỏe da. 
• Các loại cá:Cá thu, cá hồi, cá ngừ,... bổ sung vitamin D hỗ trợ sự phát triển xương và tăng cường hệ miễn dịch. 
• Sữa, pho mát, rau xanh:Những loại thực phẩm này chứa hàm lượng canxi dồi dào tốt cho sự phát triển và duy trì xương, răng chắc khỏe.
• Thịt đỏ và các loại hạt:Thịt bò, thịt lợn, đậu, hạt bí, hạt hướng dương và các loại ngũ cốc. 

Ngoài ra, bạn cũng có thể bổ sung thêm các thực phẩm khác như quả mọng, các loại hạt và rau củ để cung cấp đầy đủ vitamin và khoáng chất cho cơ thể.

Vitamin và khoáng chất có nhiều trong các loại rau củ, thịt đỏ

2.3 Thực phẩm giàu chất béo lành mạnh

Các loại thực phẩm giàu chất béo lành mạnh rất quan trọng cho sự phát triển của trẻ, đặc biệt là những trẻ chậm phát triển, vì chúng cung cấp năng lượng và hỗ trợ sự phát triển của não bộ cũng như các chức năng cơ thể. Một số thực phẩm giàu chất béo lành mạnh gồm: 

• Dầu oliu:Đây là nguồn chất béo không bão hòa đơn rất tốt cho sức khỏe tim mạch. 
• Bơ:Là nguồn chất béo lành mạnh, chứa nhiều axit béo không bão hòa và vitamin E.
• Các loại hạt:Hạt hạnh nhân, hạt chia, hạt lanh, hạt óc chó và hạt điều đều là những nguồn chất béo lành mạnh giàu omega-3 và omega-6. Phụ huynh có thể nghiền thành bột hoặc cho vào sinh tố, cháo hoặc bánh nướng.
• Dầu dừa:Thực phẩm này chứa các axit béo bão hòa có tác dụng hỗ trợ sự phát triển của não bộ và tăng cường năng lượng. Tuy nhiên, bạn nên sử dụng dầu dừa với liều lượng hợp lý.
• Cá béo:Cá hồi, cá thu, cá mòi và cá trích chứa nhiều omega-3, rất tốt cho sự phát triển trí não và hệ thần kinh của trẻ.
• Sữa và chế phẩm từ sữa nguyên kem:Sữa nguyên kem, pho mát và sữa chua nguyên kem là nguồn cung cấp chất béo lành mạnh và canxi, hỗ trợ sự phát triển xương và sự phát triển toàn diện của trẻ.
• Sữa dừa:Đây là nguồn chất béo từ thực vật rất tốt cho trẻ, đặc biệt nếu trẻ không thể uống sữa động vật. Bạn có thể sử dụng sữa dừa trong các món ăn như súp, chè hoặc smoothie.
• Đậu và thực phẩm từ đậu:Các loại đậu như đậu nành, đậu lăng, và đậu phộng cung cấp chất béo lành mạnh và protein, rất tốt cho sự phát triển cơ thể của trẻ.

Các loại thực phẩm giàu chất béo lành mạnh rất quan trọng cho sự phát triển của trẻ

2.4 Thực phẩm giàu carbohydrate lành mạnh

Nếu phụ huynh đang băn khoăn trẻ chậm phát triển nên ăn gì thì nhất định không được bỏ qua nhóm thực phẩm giàu carbohydrate lành mạnh. Các carbohydrate lành mạnh thường đến từ thực phẩm nguyên hạt, chứa nhiều chất xơ và vitamin, giúp cung cấp năng lượng bền vững. Cụ thể: 

• Gạo lứt (gạo nguyên hạt):Hàm lượng chất xơ, vitamin B và khoáng chất cao. Đây là một nguồn carbohydrate chậm tiêu hóa, giúp cung cấp năng lượng lâu dài cho cơ thể và hỗ trợ hệ tiêu hóa.
• Yến mạch:Chứa nguồn carbohydrate phức tạp rất tốt cho trẻ, cung cấp năng lượng ổn định và chứa nhiều chất xơ giúp duy trì sức khỏe tiêu hóa.
• Khoai lang:Thực phẩm này được biết đến là một nguồn carbohydrate phức tạp chứa nhiều vitamin A, vitamin C và chất xơ. 
• Bánh mì nguyên cám:Làm từ bột mì nguyên hạt chứa nhiều chất xơ và dinh dưỡng, giúp cung cấp năng lượng cho trẻ mà không gây tăng đường huyết đột ngột.
• Các loại đậu:Đậu xanh, đậu đen, đậu lăng, đậu nành,... là những thực phẩm giàu carbohydrate và protein. Tất cả đều là nguồn cung cấp chất xơ, vitamin và khoáng chất tốt cho sự phát triển của trẻ.
• Quinoa:Đây là một loại ngũ cốc nguyên hạt chứa nhiều carbohydrate phức tạp, đồng thời là nguồn cung cấp protein, chất xơ và khoáng chất. 
• Chuối:Loại quả này giàu carbohydrate tự nhiên, cung cấp năng lượng nhanh chóng cho trẻ. Ngoài ra, chuối còn chứa nhiều kali giúp duy trì sự khỏe mạnh của tim và cơ bắp cho trẻ. 
• Trái cây tươi:Táo, lê, cam, nho và các loại trái cây khác chứa carbohydrate tự nhiên và nhiều vitamin, khoáng chất, giúp cung cấp năng lượng và hỗ trợ sự phát triển của trẻ.
• Sữa và sản phẩm từ sữa:Sữa nguyên kem, sữa chua và pho mát đều là nguồn cung cấp carbohydrate (đường lactose) cùng với protein và chất béo lành mạnh rất tốt cho sự phát triển của trẻ.
• Hạt diêm mạch: Đây là một loại ngũ cốc không gluten, giàu carbohydrate, protein, và chất xơ. Nó rất tốt cho trẻ cần nguồn năng lượng ổn định và dễ tiêu hóa.
• Bắp ngô (ngô):Chứa nhiều carbohydrate, chất xơ và vitamin B, giúp cung cấp năng lượng lâu dài.

Lưu ý, khi chọn thực phẩm chứa carbohydrate tốt cho trẻ, bố mẹ nên ưu tiên các loại carbohydrate phức tạp như ngũ cốc nguyên hạt, rau củ, trái cây,... Bởi, chúng cung cấp năng lượng lâu dài và nhiều dưỡng chất hơn so với carbohydrate đơn giản.

Các carbohydrate lành mạnh thường đến từ thực phẩm nguyên hạt, chứa nhiều chất xơ

3. Những thực phẩm nên tránh cho trẻ chậm phát triển

Bên cạnh chú trọng trẻ chậm phát triển nên ăn gì, phụ huynh cần bỏ túi thêm những thực phẩm nên tránh và không tốt cho trẻ. Điển hình phải kể đến như: 

• Thực phẩm đóng gói hoặc chế biến sẵn:Snack, khoai tây chiên, xúc xích ăn liền, thịt xông khói, đồ đông lạnh,... thường chứa hàm lượng chất bảo quản, muối và chất béo không lành mạnh cao. Các thực phẩm này thường thiếu chất xơ và các dưỡng chất quan trọng, có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của trẻ nếu tiêu thụ lâu dài.
• Thực phẩm chứa màu nhân tạo:Thực phẩm chứa phẩm màu nhân tạo, đặc biệt là các loại thực phẩm có màu sắc sặc sỡ, có thể gây ra các vấn đề sức khỏe ở trẻ chậm phát triển, bao gồm các vấn đề về hành vi như rối loạn tăng động (ADHD) và dị ứng.
• Đồ uống chứa caffein:Như đồ uống có ga, đồ uống năng lượng,... là một chất kích thích có thể ảnh hưởng xấu đến hệ thần kinh và giấc ngủ của trẻ. Trẻ chậm phát triển cần một giấc ngủ ngon và một môi trường yên tĩnh để phát triển trí não và thể chất, vì vậy đồ uống có chứa caffein không phù hợp.
• Thực phẩm có hàm lượng đường cao:Nhóm thực phẩm này không chỉ gây tăng cân mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý như tiểu đường type 2 và sâu răng. Đối với trẻ chậm phát triển, tiêu thụ quá nhiều đường có thể làm tăng sự mệt mỏi và ảnh hưởng đến sự phát triển tổng thể của trẻ.

Phụ huynh không nên cho trẻ ăn quá nhiều đồ ăn nhanh

4. Các phương pháp chế biến thực phẩm phù hợp cho trẻ chậm phát triển

Trả lời được câu hỏi trẻ chậm phát triển nên ăn gì nhưng không phải phụ huynh nào cũng biết cách chế biến phù hợp với con. Để giúp bữa ăn của con vừa đủ chất vừa không nhàm chán, bố mẹ có thể cân nhắc áp dụng một vài phương pháp chế biến sau: 

• Nấu đơn giản, ưu tiên dễ tiêu hóa

Các món ăn mềm, dễ tiêu hóa giúp trẻ hấp thụ dinh dưỡng tốt và không gây khó khăn cho hệ tiêu hóa. Một vài món ăn phổ biến như cháo, súp hoặc các món nấu nhừ nên được ưu tiên bởi trẻ vừa dễ nuốt vừa dễ hấp thụ vitamin cùng khoáng chất tốt. 

• Làm thực phẩm hấp dẫn

Trẻ chậm phát triển biếng ăn có xu hướng nhìn thấy đồ ăn là chán. Vì thế, không chỉ nấu ăn, bố mẹ nên chú trọng cách trang trí món ăn và phối hợp thực phẩm đặc sắc. Việc sắp xếp món ăn màu sắc, tạo hình vui mắt như các hình thú hay hình ngộ nghĩnh sẽ thu hút sự chú ý của trẻ và kích thích trẻ ăn nhiều hơn. 

• Chế biến thực phẩm đảm bảo lại nhiều dưỡng chất

Để đảm bảo rằng trẻ nhận được đủ vitamin và khoáng chất từ thực phẩm, việc chọn phương pháp chế biến đúng cách là rất quan trọng. Hấp và luộc là những phương pháp tuyệt vời giúp giữ lại nhiều dưỡng chất trong thực phẩm. Hấp các loại rau củ, thịt, cá sẽ giúp giữ lại phần lớn các vitamin tan trong nước như vitamin C và các khoáng chất. Ngoài ra, nấu nhừ hoặc hầm cũng là một cách để giữ trọn vẹn dưỡng chất trong thực phẩm mà không làm mất đi lợi ích dinh dưỡng. 

Phụ huynh nên chế biến đa dạng món ăn để thu hút và tạo cảm giác hứng thú cho trẻ

5. Lời khuyên về chế độ ăn uống cho trẻ chậm phát triển

Để đảm bảo trẻ chậm phát triển hấp thụ dưỡng chất một cách tốt nhất, phụ huynh cần lưu ý một vài điều sau về chế độ ăn uống của trẻ: 

• Chia nhỏ bữa ăn trong ngày

Tạo thói quen ăn nhiều bữa nhỏ giúp trẻ hấp thụ dưỡng chất tốt hơn. Thay vì cho trẻ ăn 3 bữa chính, bố mẹ có thể chia thành 4-5 bữa nhỏ, bao gồm bữa chính và các bữa phụ nhẹ như trái cây, sữa hoặc món ăn giàu dưỡng chất. Cách này giúp duy trì nguồn năng lượng ổn định cho trẻ trong suốt ngày dài và cải thiện khả năng tiêu hóa, hấp thụ dưỡng chất.

• Theo dõi sự tiến bộ của trẻ

Sau khi thay đổi chế độ ăn uống, phụ huynh cần theo dõi tiến độ phát triển và sự thay đổi thể chất cũng như tinh thần của trẻ. Hãy theo dõi cân nặng, chiều cao, sự phát triển trí tuệ và khả năng giao tiếp của trẻ để xem chế độ ăn có thực sự mang lại hiệu quả không. Từ đó, cân bằng chế độ ăn uống hợp lý nhất cho trẻ.  

• Kết hợp với các phương pháp hỗ trợ khác

Ngoài chế độ ăn uống, việc kết hợp với các hoạt động giáo dục, vận động là rất quan trọng. Các bài tập vận động nhẹ nhàng cũng giúp trẻ cải thiện sức khỏe thể chất, phát triển cơ bắp và tăng cường khả năng vận động.

​​​​​​​

Thay vì cho trẻ ăn 3 bữa chính, bố mẹ có thể chia thành 4-5 bữa nhỏ

Với những thông tin Mirai Care chia sẻ trong bài viết trên, chắc hẳn bạn đã có lời giải đáp cho thắc mắc trẻ chậm phát triển nên ăn gì. Ngoài những thực phẩm tốt, phụ huynh cần tránh một số nhóm thực phẩm không tốt cho sự phát triển toàn diện của trẻ, đồng thời, bổ sung đúng cách để đảm bảo trẻ hấp thụ dưỡng chất tối ưu nhất. Để cập nhật thông tin hữu ích về dinh dưỡng trẻ, bạn đừng bỏ lỡ tin tức của Mirai Care mỗi ngày nhé!