6+ cách phòng ngừa nguy cơ đột quỵ ở bệnh nhân đái tháo đường

Table of Contents

Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA),nguy cơ đột quỵ ở bệnh nhân đái tháo đường cao gấp 1,5 – 2 lần so với người bình thường. Nếu không kiểm soát tốt, đột quỵ có thể xảy ra bất ngờ, gây hậu quả nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Vậy tại sao tiểu đường lại làm tăng nguy cơ đột quỵ? Cần làm gì để phòng tránh? Hãy cùng Mirai Care tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

1. Tại sao bệnh nhân đái tháo đường có nguy cơ đột quỵ cao hơn? 

1.1 Xơ vữa động mạch – “Thủ phạm thầm lặng” gây đột quỵ

Xơ vữa động mạch là một trong những biến chứng nguy hiểm của bệnh đái tháo đường. Khi lượng đường huyết trong cơ thể cao trong thời gian dài, nó sẽ gây tổn thương lớp nội mạc của mạch máu, làm mất đi độ đàn hồi tự nhiên của thành mạch. Quá trình này tạo điều kiện hình thành mảng xơ vữa, khiến lòng mạch bị thu hẹp, cản trở tuần hoàn máu lên não. Khi dòng chảy bị tắc nghẽn, não không nhận đủ oxy và dưỡng chất, dẫn đến nguy cơ đột quỵ do thiếu máu não.

Xơ vữa động mạch một trong những nguy cơ đột quỵ ở bệnh nhân đái tháo đường

1.2 Tăng huyết áp – “Cặp bài trùng” với tiểu đường gây đột quỵ

Huyết áp cao là một trong những yếu tố nguy cơ chính gây đột quỵ, đặc biệt khi đi kèm với bệnh tiểu đường. Khi huyết áp tăng cao, áp lực lên thành mạch máu cũng gia tăng, dễ làm vỡ các mạch máu nhỏ trên não, gây ra đột quỵ xuất huyết não.

Ngoài ra, tăng huyết áp còn làm đẩy nhanh quá trình xơ vữa động mạch, làm hẹp mạch máu, giảm lưu lượng máu lên não, dẫn đến đột quỵ do thiếu máu cục bộ. Đây là lý do vì sao bệnh nhân tiểu đường cần kiểm soát huyết áp thật tốt để giảm thiểu nguy cơ đột quỵ. 

1.3 Rối loạn mỡ máu – “Kẻ tiếp tay” cho cơn đột quỵ

Tiểu đường không chỉ ảnh hưởng đến đường huyết mà còn tác động đến mức độ cholesterol và chất béo trong máu. Theo nghiên cứu của Viện Y tế Quốc gia Mỹ (NIH),người mắc tiểu đường có nguy cơ bị đột quỵ do xơ vữa động mạch cao hơn 2 lần so với người không mắc bệnh, trong đó phổ biến nhất là tình trạng tăng cholesterol xấu (LDL) và giảm cholesterol tốt (HDL). Điều này làm tăng nguy cơ hình thành các mảng xơ vữa và cục máu đông trong động mạch não, dẫn đến tắc nghẽn dòng máu và gây đột quỵ.

Rối loạn mỡ máu làm tăng nguy cơ đột quỵ ở bệnh nhân đái tháo đường

1.4 Tăng nguy cơ hình thành cục máu đông

Ngoài việc làm tổn thương mạch máu, đường huyết cao còn ảnh hưởng đến khả năng đông máu của cơ thể. Ở người mắc tiểu đường, các tế bào máu có xu hướng kết dính và dễ hình thành cục máu đông hơn. Khi các cục máu đông này di chuyển lên não và chặn dòng máu, chúng sẽ gây ra đột quỵ do tắc nghẽn mạch máu não.

Bên cạnh đó, bệnh nhân tiểu đường còn có nguy cơ bị rung nhĩ (một dạng rối loạn nhịp tim), làm tăng nguy cơ cục máu đông di chuyển từ tim lên não, gây đột quỵ. Đây là lý do vì sao bệnh nhân tiểu đường cần sử dụng thuốc chống đông máu theo chỉ định của bác sĩ để giảm nguy cơ hình thành huyết khối.

1.5 Biến chứng thần kinh tự chủ 

Bệnh nhân tiểu đường lâu năm có thể gặp phải biến chứng tổn thương hệ thần kinh tự chủ, khiến cơ thể phản ứng chậm với các dấu hiệu cảnh báo đột quỵ như chóng mặt, tê bì, nói lắp hoặc mất thăng bằng. Điều này làm trì hoãn quá trình cấp cứu, khiến hậu quả đột quỵ trở nên nghiêm trọng hơn.

Biến chứng thần kinh tự chủ có nguy cơ đột quỵ nặng hơn so với bệnh nhân không mắc biến chứng

2. Nguy cơ đột quỵ ở bệnh nhân đái tháo đường

2.1 Tình trạng viêm mạn tính và tổn thương nội mạc mạch máu

Tiểu đường làm tăng các phản ứng viêm trong cơ thể, đặc biệt là ở hệ thống mạch máu. Viêm kéo dài làm tổn thương lớp nội mạc động mạch, khiến mạch máu mất đi sự đàn hồi và trở nên dễ vỡ hơn. Điều này làm tăng nguy cơ tắc nghẽn hoặc vỡ mạch máu não, dẫn đến đột quỵ.

2.2 Ảnh hưởng đến khả năng đông máu

Bệnh nhân tiểu đường thường có sự thay đổi trong cơ chế đông máu, làm tăng nguy cơ hình thành huyết khối. Khi cục máu đông hình thành trong lòng mạch và di chuyển lên não, nó có thể gây ra đột quỵ do tắc nghẽn mạch máu não.

2.3 Ảnh hưởng của biến chứng thần kinh tự chủ

Tiểu đường có thể làm tổn thương hệ thần kinh tự chủ, ảnh hưởng đến khả năng điều hòa huyết áp và nhịp tim. Điều này làm cho cơ thể không kịp phản ứng khi có sự thay đổi đột ngột trong hệ tuần hoàn, làm tăng nguy cơ đột quỵ mà không có dấu hiệu cảnh báo rõ ràng.

2.4 Thiếu nhận thức về các dấu hiệu cảnh báo sớm

Do các biến chứng thần kinh, nhiều bệnh nhân tiểu đường không cảm nhận được các triệu chứng sớm của đột quỵ như tê bì, chóng mặt, suy giảm thị lực tạm thời. Việc phát hiện muộn khiến bệnh nhân mất đi “giờ vàng” trong cấp cứu đột quỵ, dẫn đến hậu quả nghiêm trọng hơn.

Người mắc bệnh tiểu đường có nguy cơ đột quỵ cao hơn người thường

Những nguy cơ trên cho thấy bệnh nhân đái tháo đường cần kiểm soát tốt các chỉ số sức khỏe để phòng tránh đột quỵ. Việc tầm soát định kỳ và duy trì lối sống lành mạnh là yếu tố quan trọng để giảm nguy cơ này.

3. Phòng ngừa nguy cơ đột quỵ ở bệnh nhân đái tháo đường

Bệnh nhân đái tháo đường có nguy cơ cao bị đột quỵ, nhưng có thể giảm thiểu rủi ro bằng cách kiểm soát tốt sức khỏe và áp dụng các biện pháp phòng ngừa phù hợp. Dưới đây là những phương pháp quan trọng giúp hạn chế nguy cơ đột quỵ ở người tiểu đường.

3.1 Liệu pháp tế bào gốc Nhật Bản

Liệu pháp tế bào gốc đang được nghiên cứu như một phương pháp hỗ trợ điều trị cho bệnh nhân tiểu đường và phòng ngừa các biến chứng tim mạch, bao gồm đột quỵ. Nhờ khả năng tự nhân lên và biệt hóa thành các tế bào khác, Tế bào gốc giúp thay thế các tế bào bị bệnh, tế bào bị thoái hóa để duy trì một cơ thể khỏe mạnh và trẻ trung.

Trung tâm Helene Omotesando Clinic là đối tác thân thiết trong nhiều năm qua của Mirai Care trong việc đem đến cho người Việt lợi ích từ liệu pháp tế bào gốc. Helene là cơ sở đầu tiên được cấp phép trị liệu tế bào gốc tại Nhật Bản, được cố vấn bởi ngài Hosokawa Ritsuo – Nguyên Bộ trưởng Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản.

Khi sử dụng dịch vụ tại Helene thông qua Mirai Care, quý khách hàng sẽ được tiếp đón và chăm sóc kỹ lưỡng cả trước, trong và sau khi trị liệu. 

Helene Omotesando Clinic là cơ sở có nhiều giấy phép trị liệu tế bào gốc nhất

3.2 Kiểm soát đường huyết ổn định

Việc duy trì mức đường huyết an toàn giúp giảm tổn thương mạch máu và hạn chế nguy cơ hình thành mảng xơ vữa. Theo một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ cho thấy mứcHbA1c dưới 6,5% có liên quan mật thiết đến việc giảm nguy cơ đột quỵ ở bệnh nhân tiểu đường tuýp2.

3.3 Giữ huyết áp & mỡ máu trong giới hạn an toàn

Tăng huyết áp và rối loạn mỡ máu là hai yếu tố nguy cơ hàng đầu dẫn đến đột quỵ ở bệnh nhân tiểu đường. Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA),mức huyết áp lý tưởng cho bệnh nhân tiểu đường là dưới 130/80 mmHg, trong khi mức LDL-C (cholesterol xấu) nên duy trì dưới 100 mg/dL để hạn chế xơ vữa động mạch.

3.4 Tập thể dục đều đặn

Nguy cơ đột quỵ ở bệnh nhân đái tháo đường sẽ tăng cao nếu không tập thể dục đều đặn. Tập luyện thường xuyên giúp cải thiện tuần hoàn, kiểm soát cân nặng và giảm kháng insulin. Các bài tập có thể tham khảo như: đi bộ nhanh, bơi lội hoặc yoga để giảm nguy cơ đột quỵ.

Tập thể dục đều đặn giúp phòng tránh đột quỵ hiệu quả

3.5 Bỏ thuốc lá, hạn chế rượu bia

Hút thuốc làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch và hình thành cục máu đông, trong khi rượu bia có thể làm rối loạn đường huyết và huyết áp. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC),bỏ thuốc lá có thể giảm nguy cơ đột quỵ xuống mức tương đương với người không hút sau 5-10 năm.

3.6 Kiểm tra sức khỏe định kỳ

Việc thăm khám thường xuyên giúp phát hiện sớm các yếu tố nguy cơ và có biện pháp can thiệp kịp thời. Các chuyên gia khuyến nghị bệnh nhân tiểu đường nên kiểm tra mức đường huyết, huyết áp, mỡ máu và chức năng tim mạch ít nhất 6 tháng/lần để duy trì sức khỏe tốt và phòng tránh đột quỵ.

Kiểm tra sức khỏe định kỳ là một trong những cách tốt nhất để kiểm soát nguy cơ đột quỵ ở người bị tiểu đường

Đột quỵ là một trong những biến chứng nguy hiểm nhất của bệnh đái tháo đường, nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa nếu kiểm soát tốt các yếu tố nguy cơ. Để phòng ngừa nguy cơ đột quỵ ở bệnh nhân đái tháo đường, Mirai Care có một lời khuyên tới các bạn chính là duy trì mức đường huyết ổn định, kiểm soát huyết áp và mỡ máu, kết hợp với chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục đều đặn sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ đáng kể. Ngoài ra, các phương pháp tiên tiến như liệu pháp tế bào gốc Nhật Bản cũng đang mở ra nhiều hướng đi mới trong việc hỗ trợ phòng ngừa và cải thiện sức khỏe mạch máu.