Trẻ tự kỷ không nên ăn gì? Bố mẹ cần biết để tránh

Tác giả: Ngô Thị Thúy An

Việc xây dựng chế độ ăn uống khoa học cho con là điều mà nhiều phụ huynh băn khoăn, nhất là khi tìm hiểutrẻ tự kỷ không nên ăn gìđể tránh ảnh hưởng đến hành vi và sức khỏe. Xây dựng một thực đơn phù hợp sẽ giúp trẻ giảm sự kích thích thần kinh, dễ tập trung và phát triển toàn diện hơn mỗi ngày. Vậy cách xây dựng như thế nào?Mirai Caresẽ giúp quý phụ huynh tìm hiểu ngay qua nội dung bài viết sau. 

1. Vì sao cần kiểm soát thực phẩm đối với trẻ tự kỷ?

Trẻ tự kỷ có nhiều đặc điểm sinh lý và thần kinh đặc thù khiến việc kiểm soát thực phẩm trở nên vô cùng cần thiết. Hệ tiêu hóa của trẻ thường nhạy cảm với thực phẩm và dễ tổn thương hơn so với trẻ bình thường. Điều này dẫn đến tình trạng kém hấp thu dinh dưỡng dù ăn đủ, gây chậm tăng trưởng và ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện.

Một số chất trong thức ăn có thể làm nặng thêm các vấn đề hành vi, ảnh hưởng đến giấc ngủ và tăng tính tăng động ở trẻ tự kỷ. Hệ thần kinh của trẻ phản ứng mạnh mẽ với những thay đổi trong chế độ ăn uống, khiến việc kiểm soát thực phẩm trở thành một phần không thể thiếu trong kế hoạch can thiệp tổng thể.

Loại bỏ đúng thực phẩm giúp cải thiện hành vi cho trẻ tự kỷ

Việc loại bỏ đúng thực phẩm có thể cải thiện hành vi, tăng khả năng tập trung và nâng cao khả năng học hỏi của trẻ. Nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng chế độ dinh dưỡng phù hợp có thể giúp giảm thiểu các triệu chứng tự kỷ, cải thiện chất lượng cuộc sống của cả trẻ và gia đình.

2. Nhóm thực phẩm nên hạn chế trong chế độ dinh dưỡng của trẻ

Để kiểm soát hành vi và hỗ trợ tiêu hóa cho trẻ tự kỷ, cha mẹ nên lưu ý hạn chế những nhóm thực phẩm dễ gây kích thích thần kinh, rối loạn tiêu hóa hoặc làm nặng thêm các vấn đề hành vi. Việc nhận diện đúng sẽ giúp xây dựng thực đơn an toàn, phù hợp hơn cho trẻ.

2.1. Gluten (lúa mì, lúa mạch, yến mạch công nghiệp)

Gluten là một protein có trong lúa mì, lúa mạch và yến mạch công nghiệp, được xem là một trong những thực phẩm đầu tiên cần hạn chế khi tìm hiểu trẻ tự kỷ không nên ăn gì. Gluten có thể gây phản ứng viêm nhẹ ở ruột, làm rối loạn hàng rào ruột - một tình trạng thường gặp ở trẻ tự kỷ.

Glutein có thể gây viêm nhẹ và rối loạn hàng rào ruột

Khi hàng rào ruột bị tổn thương, các chất độc hại có thể thấm vào máu và ảnh hưởng đến hoạt động của não. Một số nghiên cứu cho thấy việc loại bỏ gluten giúp giảm tăng động, cải thiện hành vi xã hội và nâng cao khả năng giao tiếp ở trẻ tự kỷ. Nhiều cha mẹ báo cáo rằng con em họ trở nên bình tĩnh hơn, ít có hành vi lặp lại và tập trung tốt hơn sau khi áp dụng chế độ ăn không gluten.

2.2. Casein (sữa bò, phô mai, bơ động vật)

Casein là protein chính trong sữa bò và các sản phẩm từ sữa như phô mai, bơ động vật. Đây là một trong những thực phẩm quan trọng cần biết khi tìm hiểu trẻ tự kỷ không nên ăn gì. Casein có thể tạo ra các peptide giống morphin khi được tiêu hóa, ảnh hưởng đến cảm xúc và nhận thức của trẻ.

Những peptide này có thể gây ra tình trạng "say sữa" tương tự như say rượu, khiến trẻ trở nên lờ đờ, khó tập trung và có thể gây nghiện. Trẻ thường ngủ kém, giảm khả năng giao tiếp và có biểu hiện hành vi bất thường sau khi tiêu thụ nhiều casein.

Việc loại bỏ casein khỏi chế độ ăn có thể giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ, tăng khả năng tương tác xã hội và giảm các hành vi lặp lại.

Loại bỏ casein ra khỏi chế độ ăn giúp trẻ tăng khả năng tương tác xã hội tốt hơn

2.3. Đường tinh luyện và thực phẩm nhiều đường

Đường tinh luyện và các thực phẩm chứa nhiều đường là nhóm thực phẩm cần tránh khi xem xét trẻ tự kỷ không nên ăn gì. Đường tinh luyện gây mất cân bằng insulin trong cơ thể, dẫn đến dao động hành vi nghiêm trọng và khó kiểm soát cảm xúc ở trẻ.

Khi lượng đường trong máu tăng cao đột ngột, trẻ có thể trở nên tăng động, khó kiểm soát và sau đó lại rơi vào trạng thái mệt mỏi, cáu kỉnh. Đường còn gây nghiện vị ngọt, khiến trẻ từ chối các thực phẩm lành mạnh khác, dẫn đến tình trạng thiếu hụt dinh dưỡng. 

Việc hạn chế đường giúp ổn định tâm trạng, cải thiện khả năng tập trung và tạo cơ hội cho trẻ tiếp nhận được nhiều loại thực phẩm bổ dưỡng hơn.

Hạn chế tiêu thụ đường giúp tâm trạng ổn định và cải thiện khả năng tập trung

2.4. Thực phẩm chứa phụ gia, chất bảo quản, phẩm màu 

Các thực phẩm chứa phụ gia, chất bảo quản và phẩm màu nhân tạo là nhóm thực phẩm đặc biệt có hại khi tìm hiểu trẻ tự kỷ không nên ăn gì. Những chất này có thể tăng kích thích hệ thần kinh, dễ gây bốc đồng và tăng động ở trẻ tự kỷ.

Hệ thần kinh của trẻ tự kỷ thường nhạy cảm hơn với các chất kích thích, khiến việc tiêu thụ thực phẩm chứa phụ gia có thể gây ra những phản ứng mạnh mẽ. Các chất bảo quản như sulfite, benzoate và phẩm màu nhân tạo có thể ảnh hưởng đến khả năng tập trung, gây rối loạn giấc ngủ và làm tăng các hành vi lặp lại. 

Việc chọn thực phẩm tự nhiên, tránh các sản phẩm chế biến sẵn sẽ giúp giảm thiểu những tác động tiêu cực này.

Thực phẩm chứa nhiều phụ gia và chất bảo quản có thể gây kích thích hệ thần kinh ở trẻ tự kỷ

2.5. Đồ chiên rán, nhiều chất béo bão hòa

Đồ chiên rán và thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa là nhóm thực phẩm cần hạn chế khi tìm hiểu trẻ tự kỷ không nên ăn gì. Những thực phẩm này có thể gây viêm hệ tiêu hóa và làm chậm quá trình chuyển hóa dinh dưỡng trong cơ thể.

Chất béo bão hòa và chất béo trans có trong đồ chiên rán có thể ảnh hưởng tiêu cực đến chức năng não và khả năng kiểm soát hành vi của trẻ. Hệ tiêu hóa phải làm việc nặng nề hơn để xử lý những thực phẩm này, dẫn đến tình trạng mệt mỏi và giảm khả năng hấp thu các chất dinh dưỡng quan trọng. Việc hạn chế đồ chiên rán giúp cải thiện sức khỏe tổng thể và tạo điều kiện thuận lợi cho não bộ hoạt động hiệu quả hơn.

Thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa gây ảnh hưởng tiêu cực đến hệ tiêu hóa và chức năng não

3. Gợi ý thay thế thực phẩm trong chế độ ăn uống của trẻ tự kỷ

Loại bỏ thực phẩm không phù hợp không có nghĩa là thiếu hụt dinh dưỡng. Cha mẹ có thể thay thế bằng các thực phẩm tự nhiên, dễ tiêu và giàu dưỡng chất, giúp trẻ vẫn được đảm bảo năng lượng và phát triển toàn diện mỗi ngày.

4. Lưu ý khi điều chỉnh chế độ ăn cho trẻ tự kỷ

Khi áp dụng các kiến thức trong việc thiết lập chế độ trẻ tự kỷ không nên ăn gì và nên ăn gì, bố mẹ cần phải chú ý đến 1 số lưu ý như sau: 

Thay đổi từ từ, không tránh loại bỏ đột ngột

Bố mẹ cần thay đổi chế độ ăn cho con từ từ, tránh loại bỏ đồ ăn đột ngột các loại thực phẩm cùng một lúc vì điều này có thể gây căng thẳng cho trẻ. Quá trình chuyển đổi nên diễn ra trong vòng 2-4 tuần, loại bỏ từng nhóm thực phẩm một cách có kế hoạch.

Theo dõi nhật ký hành vi

Việc theo dõi nhật ký hành vi và tiêu hóa sau mỗi thay đổi là vô cùng quan trọng. Ghi chép chi tiết về các biểu hiện của trẻ như chất lượng giấc ngủ, mức độ tập trung, hành vi xã hội và tình trạng tiêu hóa sẽ giúp đánh giá hiệu quả của việc điều chỉnh chế độ ăn.

Theo dõi hành vi của trẻ để đánh giá và điều chỉnh chế độ ăn phù hợp

Kết hợp dinh dưỡng và trị liệu hành vi - ngôn ngữ

Kết hợp can thiệp dinh dưỡng với các trị liệu hành vi và ngôn ngữ sẽ mang lại hiệu quả tốt nhất. Chế độ ăn uống chỉ là một phần trong kế hoạch can thiệp tổng thể, cần phối hợp cùng các liệu pháp khác để đạt được kết quả tối ưu.

Tham vấn ý kiến chuyên gia

Luôn tham vấn chuyên gia dinh dưỡng hoặc bác sĩ chuyên khoa phát triển khi thực hiện chế độ ăn kiêng dài hạn. Việc loại bỏ nhiều nhóm thực phẩm có thể dẫn đến thiếu hụt dinh dưỡng nếu không được giám sát chuyên nghiệp.

5. Mirai Care – Đồng hành cùng cha mẹ trên hành trình phục hồi toàn diện cho trẻ tự kỷ

Hiện nay có rất nhiều phương pháp được áp dụng trong điều trị cho trẻ tự kỷ. Mỗi phương pháp đều có một ưu điểm riêng. Trong số đó, phương pháp trị liệu bằng tế bào gốc của Mirai Care đang nhận được nhiều sự quan tâm hơn hết. 

Mirai Care là đơn vị tiên phong trong việc tư vấn và hỗ trợ trẻ tự kỷ thông qua các phương pháp tiên tiến, bao gồm liệu pháp tế bào gốc từ Tokyo, Nhật Bản. Với hơn 500 ca trẻ từ 18 tháng đến 6 tuổi được hỗ trợ, Mirai Care chuyên sâu trong việc cải thiện khả năng giao tiếp, hành vi và sức khỏe tổng thể của trẻ. 

Liệu pháp tế bào gốc được đưa vào điều trị để cải thiện khả năng giao tiếp cho trẻ tự kỷ

Liệu pháp mà Mirai Care mang đến không chỉ tập trung vào phát triển kỹ năng mà còn mang lại những thay đổi tích cực trong chế độ ăn uống và sức khỏe tiêu hóa:

• Cải thiện nhạy cảm thực phẩm: Giúp trẻ giảm sợ hãi hoặc khó chịu với mùi vị, kết cấu thực phẩm, từ đó đa dạng hóa chế độ ăn.
• Phá vỡ thói quen ăn uống cố định: Trẻ dần chấp nhận các món ăn mới, giảm tình trạng chỉ ăn một loại thực phẩm lặp lại.
• Tăng cường sức khỏe tiêu hóa: Giảm các vấn đề như táo bón, đầy hơi hoặc trào ngược, giúp trẻ ăn ngon miệng hơn và hấp thu dinh dưỡng tốt hơn.

Những cải thiện này không chỉ hỗ trợ sức khỏe mà còn tạo điều kiện để trẻ tự kỷ tập trung tốt hơn, ổn định cảm xúc và phát triển toàn diện. Mirai Care cam kết đồng hành cùng cha mẹ, cung cấp giải pháp cá nhân hóa để tối ưu hóa hành trình phục hồi của trẻ.

Việc hiểu rõ trẻ tự kỷ không nên ăn gì và áp dụng chế độ dinh dưỡng phù hợp là một bước quan trọng để hỗ trợ trẻ phát triển. Kết hợp với các liệu pháp chuyên sâu như tại Mirai Care, cha mẹ có thể giúp con yêu cải thiện sức khỏe, hành vi và khả năng học hỏi một cách hiệu quả nhất.