Gợi ý trò chơi vận động dành cho trẻ mầm non rèn luyện thể chất và tư duy

Tác giả: Ngô Thị Thúy An , bài viết được tư vấn chuyên môn bởi: BÁC SĨ TAKAHIRO HONDA (Pajili) Giám đốc Viện Nghiên cứu Điều trị Cấy ghép Tế bào Gốc Tokyo (TSRI)

Nội dung bài viết

Trò chơi vận động dành cho trẻ mầm non không chỉ mang đến niềm vui mà còn góp phần quan trọng vào sự phát triển toàn diện của trẻ. Vậy những hoạt động này có đặc điểm gì? Làm sao để tổ chức hiệu quả? Hãy cùng Mirai Care khám phá trong bài viết dưới đây!

1. Vì sao trò chơi vận động quan trọng với trẻ mầm non?

Trò chơi vận động dành cho trẻ mầm non không chỉ mang đến niềm vui mà còn là một phần quan trọng trong sự phát triển toàn diện của trẻ.

1.1 Lợi ích thể chất

• Cải thiện khả năng vận động: Các trò chơi như chạy nhảy, leo trèo hay giữ thăng bằng giúp trẻ phát triển sự linh hoạt, dẻo dai và khả năng phối hợp giữa tay, chân và mắt.
• Tăng cường thể lực và sức bền: Việc vận động thường xuyên giúp cơ bắp của trẻ săn chắc hơn, tim và phổi hoạt động hiệu quả hơn, từ đó nâng cao sức bền và khả năng chịu đựng.
• Phát triển hệ xương khớp: Những hoạt động như bật nhảy, trèo cầu thang giúp tăng mật độ xương, hỗ trợ phát triển chiều cao.
• Tăng cường hệ miễn dịch: Vận động giúp cơ thể trẻ khỏe mạnh, giảm nguy cơ mắc các bệnh lý như béo phì, tiểu đường hay tim mạch sau này

1.2 Lợi ích tinh thần

• Giải tỏa căng thẳng, tăng cường cảm xúc tích cực: Khi vui chơi, cơ thể tiết ra endorphin – một loại hormone giúp trẻ cảm thấy vui vẻ và thư giãn hơn.
• Phát triển tư duy linh hoạt: Nhiều trò chơi yêu cầu trẻ suy nghĩ nhanh, đưa ra quyết định và phản xạ kịp thời, từ đó giúp trẻ phát triển tư duy và khả năng giải quyết vấn đề.
• Tăng sự tập trung và kiên trì: Những trò chơi có luật chơi rõ ràng giúp trẻ học cách lắng nghe, ghi nhớ và làm theo hướng dẫn, từ đó nâng cao khả năng tập trung.

1.3 Phát triển xã hội

• Học cách chia sẻ và hợp tác: Khi chơi cùng nhóm, trẻ học cách chờ đến lượt, nhường nhịn và phối hợp với bạn để đạt mục tiêu chung.
• Rèn luyện kỹ năng giao tiếp: Các trò chơi nhóm giúp trẻ học cách diễn đạt suy nghĩ, trao đổi với bạn bè và thể hiện cảm xúc một cách phù hợp.
• Tăng khả năng thích nghi và giải quyết mâu thuẫn: Trong quá trình chơi, trẻ có thể gặp những tình huống tranh chấp, bất đồng. Điều này giúp trẻ học cách thương lượng, tìm giải pháp và hòa nhập với tập thể.

Trò chơi vận động dành cho trẻ mầm non là một phần quan trọng trong sự phát triển toàn diện của trẻ

Tìm hiểu ngay

2. Đặc điểm của trò chơi vận động cho trẻ mầm non

Trò chơi vận động dành cho trẻ mầm non cần đảm bảo sự đơn giản, vui nhộn và an toàn. Khi được tổ chức đúng cách, chúng không chỉ giúp trẻ rèn luyện thể chất mà còn hỗ trợ phát triển tư duy, cảm xúc và kỹ năng xã hội.

2.1 Đơn giản và vui nhộn

Phù hợp với độ tuổi 3-6

• Ở độ tuổi mầm non, trẻ chưa có kỹ năng vận động phức tạp, do đó trò chơi cần có luật chơi đơn giản, dễ hiểu để trẻ có thể tham gia ngay.
• Các trò chơi không nên yêu cầu thao tác khó hoặc đòi hỏi trẻ phải ghi nhớ quá nhiều quy tắc.
• Những trò chơi có tính lặp lại, nhịp điệu hoặc mô phỏng động tác quen thuộc sẽ giúp trẻ tiếp cận dễ dàng hơn.

Không cần dụng cụ phức tạp

• Trò chơi vận động dành cho trẻ mầm non thường tận dụng những không gian quen thuộc như lớp học, sân chơi, hoặc thậm chí trong nhà.
• Dụng cụ sử dụng trong trò chơi nên đơn giản, dễ kiếm như bóng, vòng nhựa, dây thun hoặc chỉ cần dùng chính cơ thể để vận động (như nhảy, chạy, bò…).
• Việc hạn chế dụng cụ phức tạp giúp trẻ tập trung vào vận động thay vì bị phân tâm bởi đồ chơi.

Tạo niềm vui và kích thích sự hứng thú

• Trẻ mầm non dễ bị thu hút bởi những trò chơi có yếu tố bất ngờ, hài hước hoặc thử thách nhẹ nhàng.
• Những trò chơi có nhạc đi kèm hoặc có nhân vật, câu chuyện minh họa sẽ giúp trẻ hào hứng hơn.
• Việc sử dụng các yếu tố thi đua nhỏ (như ai nhanh hơn, ai về đích trước) có thể giúp trẻ phấn khích, nhưng cần tránh tạo áp lực thắng thua quá lớn.

2.2  An toàn là trên hết

Không gian chơi an toàn

• Trò chơi vận động cần được tổ chức ở những nơi rộng rãi, không có vật cản nguy hiểm để trẻ có thể chạy nhảy tự do.
• Nếu chơi trong lớp học, cần sắp xếp bàn ghế gọn gàng để tránh va chạm khi trẻ di chuyển.
• Sàn chơi không được quá trơn trượt hoặc có vật sắc nhọn để hạn chế nguy cơ té ngã.

Hướng dẫn và giám sát hợp lý

• Người lớn cần quan sát và hướng dẫn trẻ chơi đúng cách để đảm bảo an toàn và duy trì sự hào hứng.
• Trong những trò chơi có mức độ vận động mạnh (như kéo co, chạy tiếp sức), cần có sự giám sát để tránh trẻ xô đẩy hoặc va chạm mạnh với nhau.
• Khi trẻ gặp khó khăn hoặc chưa hiểu luật chơi, nên khuyến khích thay vì ép buộc trẻ thực hiện.

Khuyến khích trẻ tham gia một cách tự nhiên

• Mỗi trẻ có mức độ vận động và sự tự tin khác nhau, vì vậy trò chơi nên linh hoạt để mọi trẻ đều có thể tham gia mà không cảm thấy bị bỏ rơi.
• Không nên tạo áp lực thắng thua, thay vào đó hãy tạo môi trường vui vẻ để trẻ cảm thấy thoải mái khi vận động.
• Những trẻ nhút nhát có thể được khuyến khích bằng cách cho tham gia vào vai trò nhỏ hơn trước khi tham gia trò chơi một cách tích cực hơn.

Trò chơi vận động dành cho trẻ mầm non cần đảm bảo sự đơn giản, vui nhộn và an toàn

3. Top trò chơi vận động hấp dẫn cho trẻ mầm non

Bằng cách kết hợp linh hoạt các trò chơi vận động dành cho trẻ mầm non, trẻ sẽ có cơ hội học hỏi, rèn luyện và phát triển bản thân một cách tự nhiên nhất.

Trò chơi vận động thô

Trò chơi vận động thô tập trung vào việc phát triển các nhóm cơ lớn, giúp trẻ tăng cường thể lực, sự linh hoạt và khả năng phối hợp vận động.

3.1 Kéo co

Cách chơi

• Chia trẻ thành hai đội có số lượng bằng nhau.
• Mỗi đội nắm chắc một đầu của sợi dây thừng, đứng ở hai phía đối diện.
• Khi có hiệu lệnh, cả hai đội dùng sức kéo dây về phía mình.
• Đội nào kéo được đối thủ qua vạch quy định trước sẽ giành chiến thắng.

Lợi ích

• Tăng cường sức mạnh cơ tay, chân và khả năng chịu lực.
• Rèn luyện tinh thần đồng đội, khả năng phối hợp nhóm.
• Giúp trẻ học cách kiên trì, nỗ lực và biết chấp nhận kết quả dù thắng hay thua.

3.2 Nhảy lò cò

Cách chơi

• Dùng phấn vẽ một dãy ô số lên sân chơi.
• Trẻ đứng ở vạch xuất phát, nhảy một chân từ ô đầu tiên đến ô cuối cùng rồi quay về.
• Nếu làm rơi chân ngoài ô hoặc mất thăng bằng, trẻ sẽ phải chơi lại hoặc nhường lượt cho bạn khác.

Lợi ích

• Rèn luyện sự khéo léo, khả năng giữ thăng bằng.
• Phát triển sự linh hoạt của đôi chân và khả năng phối hợp giữa các bộ phận cơ thể.
• Hỗ trợ phát triển tư duy toán học thông qua việc nhận biết số và trình tự.

Trò chơi nhảy lò cò

3.3 Bịt mắt bắt dê

Cách chơi

• Một trẻ bịt mắt bằng khăn, đứng giữa vòng tròn.
• Các trẻ còn lại di chuyển xung quanh, vừa chạy vừa tạo tiếng động để đánh lạc hướng.
• Trẻ bịt mắt phải lắng nghe âm thanh, tìm cách bắt một bạn bất kỳ.
• Khi bắt được, trẻ bị bắt sẽ thay thế người bị bịt mắt và trò chơi tiếp tục.

Lợi ích

• Phát triển khả năng định hướng không gian bằng thính giác.
• Rèn luyện phản xạ nhanh, kỹ năng quan sát và lắng nghe.
• Tăng cường tinh thần đoàn kết, giúp trẻ tương tác nhiều hơn với bạn bè.

3.4 Chuyền bóng

Cách chơi

• Trẻ ngồi thành vòng tròn, dùng tay hoặc chân để chuyền bóng cho nhau theo một quy tắc nhất định (chuyền sang trái, phải hoặc theo nhịp nhạc).
• Nếu làm rơi bóng, trẻ sẽ phải thực hiện một thử thách nhỏ như nhảy lò cò hoặc hát một bài hát.

Lợi ích

• Phát triển khả năng phối hợp tay – mắt, sự khéo léo trong vận động.
• Tăng cường phản xạ nhanh và khả năng tập trung.
• Khuyến khích sự tương tác giữa các trẻ, tạo môi trường chơi vui vẻ, hòa đồng.

3.5 Vượt chướng ngại vật

Cách chơi

• Chuẩn bị một đường chạy có các chướng ngại vật như chui qua ống, nhảy qua ghế thấp, bò qua cầu treo,…
• Trẻ lần lượt tham gia vượt qua các thử thách theo lộ trình đã định.
• Ai hoàn thành trong thời gian nhanh nhất sẽ chiến thắng.

Lợi ích

• Giúp trẻ phát triển thể lực, tăng khả năng vận động toàn thân.
• Rèn luyện sự nhanh nhẹn, khả năng xử lý tình huống và tư duy chiến lược.
• Kích thích sự tự tin và lòng can đảm khi đối mặt với thử thách.

Trò chơi vượt chướng ngại vật

Trò chơi vận động tinh

Những trò chơi vận động dành cho trẻ mầm non này sẽ giúp chúng rèn luyện sự khéo léo của đôi tay, phát triển tư duy sáng tạo và khả năng tập trung.

3.6 Xếp hình

Cách chơi

• Trẻ sử dụng các khối gỗ, mảnh ghép để tạo thành hình theo mẫu hoặc tự do sáng tạo.
• Có thể chơi theo nhóm để tạo ra mô hình lớn hơn.

Lợi ích

• Phát triển tư duy logic, nhận thức về hình khối và không gian.
• Tăng khả năng phối hợp giữa tay và mắt, rèn luyện sự khéo léo.
• Kích thích óc sáng tạo và trí tưởng tượng phong phú.

3.7 Vẽ tranh

Cách chơi

• Cung cấp giấy, bút màu hoặc sáp màu để trẻ vẽ theo chủ đề hoặc tự do sáng tạo.
• Trẻ có thể vẽ theo nhóm để cùng nhau sáng tạo một bức tranh lớn.

Lợi ích

• Phát triển khả năng biểu đạt cảm xúc qua hình ảnh.
• Tăng cường sự tập trung, tỉ mỉ và rèn luyện vận động tinh.
• Giúp trẻ nhận biết màu sắc, hình dạng và bố cục.

3.8 Nặn đất sét

Cách chơi

• Chuẩn bị đất nặn nhiều màu, bảng hoặc bàn để nặn.
• Cho trẻ chọn màu đất sét yêu thích.
• Hướng dẫn trẻ nặn theo chủ đề đơn giản như hình tròn, vuông, con vật, đồ vật quen thuộc.
• Khuyến khích trẻ sử dụng các dụng cụ như khuôn, que tạo hình để tăng sự sáng tạo.
• Động viên trẻ kể về sản phẩm mình tạo ra.

Lợi ích

• Phát triển vận động tinh, tăng cường sức mạnh cơ tay.
• Kích thích trí tưởng tượng và tư duy sáng tạo.
• Hỗ trợ khả năng tập trung và kiên nhẫn.
• Tăng cường cảm giác và khả năng nhận biết màu sắc, hình dạng.

Trò chơi nặn đất sét

3.9 Xâu hạt

Cách chơi

• Chuẩn bị hạt nhựa, hạt gỗ hoặc hạt giấy với nhiều màu sắc, hình dạng khác nhau.
• Cung cấp dây xâu (dây dù, dây chun, dây có lõi cứng tùy vào khả năng của trẻ).
• Hướng dẫn trẻ xâu hạt theo mẫu có sẵn hoặc tự sáng tạo.
• Có thể kết hợp học số đếm, màu sắc khi xâu hạt.

Lợi ích

• Phát triển vận động tinh, tăng cường sự khéo léo của bàn tay.
• Rèn luyện khả năng phối hợp tay – mắt.
• Giúp trẻ nhận biết màu sắc, hình dạng, kích thước.
• Hỗ trợ phát triển tư duy logic qua việc sắp xếp thứ tự hạt.

Trò chơi vận động kết hợp âm nhạc

Trò chơi vận động dành cho trẻ mầm non kết hợp với âm nhạc cũng là cách hiệu quả để trẻ thể hiện cảm xúc và nâng cao sự tự tin.

3.10 Nhảy theo nhạc

Cách chơi

• Chọn bài nhạc có giai điệu vui tươi, dễ nghe.
• Hướng dẫn trẻ thực hiện các động tác đơn giản như vỗ tay, nhún nhảy, lắc lư theo nhịp.
• Có thể tạo các thử thách như dừng lại khi nhạc tắt, đổi động tác theo nhịp.
• Khuyến khích trẻ thể hiện sự sáng tạo trong chuyển động.

Lợi ích

• Cải thiện khả năng phối hợp cơ thể.
• Giúp trẻ giải tỏa năng lượng, nâng cao tinh thần vui vẻ.
• Hỗ trợ kỹ năng lắng nghe và phản ứng với âm thanh.

3.11 Hát và vận động theo bài hát

Cách chơi

• Chọn các bài hát có lời đơn giản, phù hợp với độ tuổi của trẻ.
• Hướng dẫn trẻ hát theo nhạc và thực hiện các động tác minh họa như vỗ tay, chỉ tay, bước chân theo nhịp.
• Có thể sử dụng đạo cụ như lục lạc, khăn voan để tăng hứng thú.

Lợi ích

• Phát triển ngôn ngữ, giúp trẻ học từ vựng mới qua bài hát.
• Nâng cao khả năng ghi nhớ và tập trung.
• Kích thích sự tự tin khi thể hiện bản thân.
• Cải thiện vận động và khả năng phối hợp cơ thể.

Trò chơi hát và vận động theo bài hát

3.12 Trò chơi âm nhạc

Cách chơi

• Tổ chức các trò chơi vận động dành cho trẻ mầm non kết hợp âm nhạc như:

- Ghế âm nhạc: Trẻ đi quanh ghế khi nhạc phát, nhạc dừng phải ngồi xuống ghế.

- Gõ nhịp theo nhạc: Trẻ sử dụng trống, lục lạc để gõ theo nhịp bài hát.

- Đoán âm thanh: Trẻ nghe một âm thanh và đoán tên nhạc cụ hoặc nguồn âm thanh.

• Điều chỉnh luật chơi phù hợp với khả năng của trẻ.

Lợi ích

• Giúp trẻ phát triển kỹ năng lắng nghe và cảm thụ âm nhạc.
• Rèn luyện phản xạ nhanh nhạy.
• Tăng khả năng tương tác xã hội thông qua hoạt động nhóm.
• Hỗ trợ phát triển trí nhớ và tư duy linh hoạt.

Những trò chơi vận động dành cho trẻ mầm non không chỉ giúp trẻ rèn luyện thể chất mà còn mang đến niềm vui và cơ hội học hỏi một cách tự nhiên. Ba mẹ và giáo viên có thể linh hoạt điều chỉnh để phù hợp với khả năng của từng bé, tạo hứng thú và khuyến khích trẻ tham gia. Đừng quên, Mirai Care luôn đồng hành cùng ba mẹ, giúp trẻ phát triển toàn diện và tràn đầy hứng khởi mỗi ngày.

Trên hành trình chăm sóc và tìm kiếm phương pháp điều trị có hiệu quả cho trẻ tự kỷ đầy thách thức. Với sứ mệnh giúp đỡ cộng đồng trẻ tự kỷ tại Việt Nam, Mirai care là cầu nối đồng hành cùng trẻ tự kỷ tiếp cận đến phương pháp điều trị hiệu quả nhất. 

"Sự chậm phát triển của trẻ tự kỷ không đồng nghĩa với việc chúng không có tiềm năng phát triển"

Hãy đểMiraicaređồng hành cùng bố mẹ trên hành trình này nhé!