Con bao nhiêu tuổi thì nên đưa đi đánh giá sự phát triển?

Tác giả: Ngô Thị Thúy An , bài viết được tư vấn chuyên môn bởi: BÁC SĨ TAKAHIRO HONDA (Pajili) Giám đốc Viện Nghiên cứu Điều trị Cấy ghép Tế bào Gốc Tokyo (TSRI)

Nội dung bài viết:

Việc theo dõi sự phát triển của con là mối quan tâm hàng đầu của các bậc cha mẹ. Tuy nhiên, nhiều phụ huynh băn khoăn "Con bao nhiêu tuổi thì nên đưa đi đánh giá sự phát triển?". Đánh giá sự phát triển đúng thời điểm không chỉ giúp phát hiện sớm các vấn đề tiềm ẩn mà còn hỗ trợ con phát triển toàn diện. Vậy khi nào là thời điểm phù hợp? Cùng Mirai Care tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

1. Tại sao cần đánh giá sự phát triển của trẻ?

Sự phát triển của trẻ trong những năm đầu đời đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành kỹ năng tư duy, ngôn ngữ, vận động và giao tiếp xã hội. Việc đánh giá sự phát triển không chỉ giúp cha mẹ hiểu rõ hơn về khả năng của con mà còn mang lại nhiều lợi ích quan trọng:

Nhận biết sớm các vấn đề phát triển

Mỗi đứa trẻ đều có tốc độ phát triển khác nhau, nhưng nếu có dấu hiệu chậm hơn so với độ tuổi, việc đánh giá sẽ giúp phát hiện sớm các vấn đề như:

• Chậm nói:Trẻ không bập bẹ đúng độ tuổi, gặp khó khăn trong việc giao tiếp hoặc phát âm.
• Chậm vận động:Trẻ khó kiểm soát tay chân, chậm biết lẫy, bò, đi so với các mốc phát triển bình thường.
• Rối loạn phát triển thần kinh:Một số thì có dấu hiệu rối loạn phổ tự kỷ, khó khăn trong tương tác xã hội hoặc gặp vấn đề về nhận thức.

Phát hiện sớm giúp cha mẹ có cái nhìn tổng quan về sự phát triển của con và tránh bỏ lỡ giai đoạn can thiệp quan trọng.

Can thiệp kịp thời để hỗ trợ trẻ phát triển tốt hơn

Nếu trẻ có dấu hiệu chậm phát triển, việc đánh giá sớm giúp các chuyên gia đưa ra phương pháp hỗ trợ phù hợp, chẳng hạn như:

• Trị liệu ngôn ngữ:Giúp cải thiện khả năng giao tiếp, học cách phát âm và mở rộng vốn từ.
• Trị liệu vận động:Hỗ trợ trong các hoạt động thể chất như đi đứng, chạy nhảy, cầm nắm đồ vật.
• Hỗ trợ giáo dục:Áp dụng phương pháp học tập phù hợp để giúp trẻ phát triển khả năng tư duy và nhận thức.

Nhờ can thiệp sớm, các em có cơ hội rèn luyện và cải thiện kỹ năng quan trọng, giúp giảm thiểu những ảnh hưởng tiêu cực về sau và hòa nhập tốt hơn với môi trường xung quanh.

Việc đánh giá sự phát triển không chỉ giúp cha mẹ an tâm hơn về tình trạng của con mà còn mang đến cơ hội để trẻ phát triển toàn diện ngay từ những năm đầu đời.

Con bao nhiêu tuổi thì nên đưa đi đánh giá sự phát triển?

2. Độ tuổi lý tưởng để đánh giá sự phát triển

Việc theo dõi sự phát triển của trẻ cần được thực hiện theo từng giai đoạn cụ thể. Dựa theotài liệu từ trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), dưới đây là những độ tuổi quan trọng mà cha mẹ nên lưu ý để đưa trẻ đi kiểm tra, đánh giá nếu thấy có dầu hiệu chậm trễ. 

Cách bố mẹ xác định con bao nhiêu tuổi thì nên đưa đi đánh giá sự phát triển

3. Dấu hiệu cảnh báo cần đánh giá ngay

Việc nhận biết sớm các dấu hiệu chậm phát triển ở trẻ là rất quan trọng để có thể can thiệp kịp thời. Dưới đây là các dấu hiệu cảnh báo theo từng độ tuổi mà cha mẹ cần lưu ý:

Trẻ dưới 1 tuổi:

• Không phản ứng với tiếng gọi:Con không quay đầu hoặc phản ứng khi được gọi tên, rất có thể đây là dấu hiệu của vấn đề về thính giác hoặc chậm phát triển ngôn ngữ.
• Không mỉm cười:Trẻ không thể hiện cảm xúc vui vẻ hoặc không cười đáp lại khi được tương tác, có thể là dấu hiệu của vấn đề về giao tiếp xã hội.
• Không giữ đầu vững:Nếu đến 3 tháng tuổi mà vẫn không thể nâng hoặc giữ đầu ổn định, cần tham khảo ý kiến chuyên gia y tế.

Trẻ không phản ứng khi được người khác gọi tên 

Trẻ 1-2 tuổi:

• Không nói từ đơn:Trẻ không thể nói ít nhất một vài từ đơn giản như "ba", "mẹ" khi được 12 tháng tuổi, đây được coi là dấu hiệu chậm phát triển ngôn ngữ.
• Không chỉ tay:Không sử dụng cử chỉ như chỉ tay để biểu đạt nhu cầu hoặc sự quan tâm, có thể là dấu hiệu của vấn đề về giao tiếp.
• Ít giao tiếp bằng mắt:Thiếu sự tương tác mắt với người khác có thể liên quan đến rối loạn phát triển như tự kỷ.
• Hành vi lặp lại:Các hành vi như lắc người, quay vòng liên tục có thể là dấu hiệu cần được chú ý.

Trẻ 3-5 tuổi:

• Chậm nói:Đến độ tuổi này, các con vẫn gặp khó khăn trong việc ghép từ thành câu hoặc sử dụng ngôn ngữ không phù hợp với lứa tuổi, thì chúng ta nên gặp bác sĩ để thăm khám và đánh giá.
• Khó hòa nhập:Liên tục gặp các dấu hiệu liên quan đến kỹ năng xã hội như không thể hòa nhập với bạn bè, không tham gia các hoạt động nhóm hoặc không thể chia sẻ đồ vật với người khác.
• Không theo kịp các bạn cùng tuổi về kỹ năng xã hội, vận động:Khó thực hiện được các hoạt động trong lứa tuổi cho phép như chạy, nhảy, hay tham gia các trò chơi tập thể. Khi các bé có biểu hiện giống trên, cha mẹ nên chú ý quan sát nhiều hơn, nếu diễn ra trong một thời gian dài thì nên gặp các chuyên gia xin lời khuyên.

Việc nhận biết sớm các dấu hiệu trên giúp cha mẹ và người chăm sóc có thể tìm kiếm sự hỗ trợ chuyên nghiệp kịp thời, đảm bảo trẻ nhận được sự can thiệp và hỗ trợ phù hợp để phát triển toàn diện.

Một số trẻ có dấu hiệu khó hòa nhập với bạn bè

4. Hiệu quả điều trị tự kỷ bằng tế bào gốc trong độ tuổi vàng

Điều trị tự kỷ bằng liệu pháp tế bào gốc đang mở ra hy vọng mới trong việc điều trị rối loạn phổ tự kỷ (ASD), đặc biệt khi được áp dụng trong "độ tuổi vàng" của trẻ. Giai đoạn từ 2 đến 3 tuổi - Đây được coi là thời điểm tối ưu để can thiệp bằng tế bào gốc, vì lúc này não bộ của trẻ đang phát triển mạnh mẽ, tạo điều kiện thuận lợi cho việc hình thành và củng cố các kết nối thần kinh mới.

Tuy nhiên, các chuyên gia khuyến nghị rằng việc điều trị nên được thực hiện trước khi trẻ đạt 7 tuổi để đạt hiệu quả tối ưu. Sau 9 tuổi, hiệu quả của liệu pháp tế bào gốc có thể giảm, và việc điều trị cho trẻ trên 10 tuổi cần được xem xét cẩn thận dựa trên từng trường hợp cụ thể.

Tại Việt Nam, Mirai Care là đơn vị uy tín trong việc hợp tác với Viện Nghiên cứu điều trị và cấy ghép tế bào gốc Tokyo Nhật Bản (TSRI). TSRI đã triển khai phương pháp điều trị các chứng tự kỷ bằng tế bào gốc, giúp cải thiện đáng kể khả năng ngôn ngữ, giảm rối loạn cảm giác và cải thiện chất lượng giấc ngủ cho trẻ mắc chứng rối loạn phổ tự kỷ. Nhiều trường hợp đã ghi nhận sự tiến bộ rõ rệt sau một tuần điều trị, như tăng vốn từ vựng, cải thiện giao tiếp mắt và khả năng tương tác xã hội.

Mirai Care hợp tác với TSRI - đơn vị uy tín trong việc điều trị tự kỷ bằng liệu pháp tế bào gốc

Việc can thiệp sớm bằng liệu pháp tế bào gốc trong độ tuổi vàng không chỉ giúp trẻ cải thiện các kỹ năng cần thiết mà còn mở ra cơ hội hòa nhập tốt hơn vào cộng đồng, mang lại hy vọng cho nhiều gia đình có trẻ mắc chứng tự kỷ.

Theo dõi sự phát triển của con theo từng giai đoạn là điều quan trọng giúp đảm bảo bé có một nền tảng vững chắc cả về thể chất lẫn tinh thần. Nếu cha mẹ nhận thấy bất kỳ dấu hiệu chậm phát triển nào, hãy đưa bé đi đánh giá sớm để có phương án can thiệp kịp thời. Mirai Care hy vọng bài viết đã giúp bạn giải đáp thắc mắc "Con bao nhiêu tuổi thì nên đưa đi đánh giá sự phát triển?" và có thêm thông tin hữu ích trong hành trình nuôi dạy con.