Liệu pháp tế bào gốc điều trị bệnh xơ phổi

Tác giả: Ngô Thị Thúy An , bài viết được tư vấn chuyên môn bởi: TS.BS Takaaki Matsuoka Viện trưởng Trung tâm tế bào gốc Helene

Xơ phổi là một bệnh lý khiến cho các mô phổi bị xơ hóa, vôi hóa và tạo thành sẹo ở khu vực này. Bệnh lý này khiến cho người bệnh cảm thấy hô hấp khó khăn, đặc biệt có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm. Hiện nay, tế bào gốc điều trị bệnh xơ phổi đã được nghiên cứu và cho thấy những dấu hiệu tích cực trong điều trị bệnh lý này, Miraicare sẽ chia sẻ chi tiết thông tin này qua nội dung sau.

Nội dung bài viết

1. Tìm hiểu về bệnh xơ phổi

Xơ phổi là một bệnh lý khiến cho các vùng mô tại đây trở nên cứng

Trước khi tìm hiểu tế bào gốc điều trị bệnh xơ phổi cùng tìm hiểu nguyên nhân, biểu hiện, biến chứng của bệnh. Bệnh xơ phổi là một bệnh lý nguy hiểm dù ở giai đoạn nào cũng không thể nào điều trị được triệt để:

1.1 Xơ phổi là gì?

Xơ phổi là một bệnh lý khiến cho các vùng mô tại đây trở nên cứng, dày hơn, bị tổn thương và có thể mất đi sự đàn hồi, dẫn đến hình thành sẹo. Chính những vết sẹo này đã khiến cho việt hít thở, ngăn chặn quá trình hít thở của bệnh nhân. Bên cạnh đó, bệnh này còn có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm, thậm chí có thể dẫn đến tử vong. 
Hiện nay có 3 dạng xơ phổi, gồm có các dạng: 

• Xơ phổi thứ phát: Hình thành sau khi phổi đã chịu nhiều tổn thương từ các bệnh lý như lao phổi, viêm phổi, nhồi máu phổi.
• Xơ phổi khu trú: Bệnh xuất hiện khi người bệnh hít phải một số hóa chất độc hại như bụi than, silica…
• Xơ phổi vô căn: Do bệnh mô kẽ lan tỏa, còn có tên gọi khác là bệnh viêm phổi tăng cảm. 

1.2 Nguyên nhân và triệu chứng bệnh xơ phổi

Ở mỗi người bệnh. mức độ nghiêm trọng và tiến triển khác nhau, một số bệnh nhân có tiến triển bệnh rất nhanh, xuất hiện những triệu chứng nghiêm trọng, trong khi một số người bệnh khác ban đầu có triệu chứng nhẹ dần rồi mới bùng phát mạnh mẽ. Những dấu hiệu điển hình: 

• Khó thở nhất là sau khi ho khan, vận động mạnh.
• Đau tức ngực.
• Cơ bắp, thịt, khớp đau nhức.
• Cơ thể mệt mỏi, sụt cân mà không rõ nguyên nhân. 

Nguyên nhân gây bệnh xơ phổi có thể là bắt nguồn từ những yếu tố sau:

• Môi trường lao động ô nhiễm, thường xuyên tiếp xúc với các chất độc hại như amiang, bụi silic, bụi ngũ cốc, mía đường…
• Bức xạ: Mộ tỷ lệ nhỏ người mắc xơ vôi phổi là do quá trình điều trị bức xạ liên quan đến ung thư vú và hổi.
• Lạm dụng thuốc: Dùng một số loại thuốc khi không có chỉ định của bác sĩ nhất là thuốc hóa trị, thuốc điều trị rối loạn nhịp tim..
• Mắc các bệnh lý liên quan: Bệnh lao viêm phổi, lupus ban đỏ, viêm khớp dạng thấp….
• Thói quen hút thuốc lá, virus gây bệnh hoặc có thể do di truyền.

Ở mỗi người bệnh. mức độ xơ phổi nghiêm trọng và tiến triển khác nhau

1.3 Biến chứng của bệnh xơ phổi

Để xác định tế bào gốc điều trị bệnh xơ phổi, bạn cũng cần hiểu rõ những biến chứng nguy hiểm. Theo từng giai đoạn, bệnh có những biến chứng khác nhau, có thể kiểm soát được nhưng xơ phổi không thể khôi phục, có thể gây ra biến chứng nguy hiểm như:

• Làm giảm nồng độ oxy trong máu, phá vỡ hoạt động cơ thể.
• Làm tăng áp lực lên động mạch phổi, có nguy cơ tử vong.
• Trường hợp tâm thất phải hoạt động mạnh hơn, sức bơm mạnh hơn bình thường.
• Suy hô hấp xảy ra ở giai đoạn cuối của bệnh, khiến mức oxy suy giảm ở mức báo động, gây rối loạn nhịp tim, hôn mê sâu.

2. Tìm hiểu về liệu pháp dựa trên tế bào gốc điều trị xơ phổi

Hiện nay chưa có phác đồ điều trị xơ hóa phổi, những phương pháp hiện nay chủ yếu để để cải thiện triệu chứng, nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bệnh. Hiện nay, biện pháp ghép phổi được đánh giá là liệu pháp chữa bệnh khả thi nhất và duy nhất cho những bệnh nhân bị mắc xơ phổi PF tiến triển. 
Nhưng thật đáng tiếc do kỹ thuật này đang còn nhiều điểm hạn chế bởi do quy trình thực hiện phẫu thuật phức tạp và cần phải chờ đợi người hiến tặng phù hợp. Do đó, nhu cầu cấp thiết hiện nay đó là tìm ra những tác nhân để trị liệu hoặc có thể đảo ngược sự phát triển của bệnh xơ phổi cũng như tái cấu trúc những tế bào phế nang đã bị tổn thương, hư hỏng.

Do khả năng đa năng và hoạt động cận tiết, tế bào gốc là tác nhân trị liệu đầy hứa hẹn trong điều trị bệnh xơ phổi, và có rất nhiều tài liệu ủng hộ hiệu quả điều trị của tế bào gốc trong bệnh xơ phổi. 

Xem thêm về ứng dụng tế bào gốc điều trị các bệnh lý khác:

3. Vai trò của tế bào gốc trong điều trị xơ phổi

Tế bào gốc có khả năng tự đổi mới đồng thời biệt hóa đa năng theo dạng tế bào có trách nhiệm khác nhau trong cơ thể. Ví dụ như tế bào sụn, tế bào mỡ, tế bào thần kinh, các nguyên bào xương, tế bào biểu mô… Do có tính đa năng, có khả năng sinh miễn dịch thấp, hoạt động cận tiết nên tế bào gốc đã được ứng dụng rộng rãi trong quá trình điều trị bệnh.

Điển hình có các bệnh lý như bệnh tự miễn, bệnh bạch cầu, tiểu đường, rối loạn thoái hóa thần kinh và tổn thương phổi cấp tính, mãn tính. Tế bào gốc trước đây được xác định là loại tế bào đầy hứa hẹn để điều trị xơ phổi, đã có nhiều tài liệu ủng hộ điều trị của tế bào gốc điều trị bệnh xơ phổi.
Theo Mesenchymal Stem Cell Therapy of Pulmonary Fibrosis- PMC 2018, ứng dụng tế bào gốc trung mô được chứng minh an toàn với xơ phổi vô căn. Tuy không có bằng chứng cho thấy MCS biệt hóa thành các tế bào phế nang trong phổi nhưng chúng có nhiều cơ chế tác động khác. Điển hình ức chế sự apoptosis (quá trình tự chết của tế bào), ức chế giải phóng các Protease (enzyme phân giải protein), giảm sự oxy hóa.

Ứng dụng tế bào gốc trung mô được chứng minh an toàn với xơ phổi vô căn

4. Nghiên cứu về liệu pháp tế bào gốc điều trị xơ phổi

Theo báo cáo của Cheng, W., Zeng, Y. & Wang, D. Stem cell-based therapy for pulmonary fibrosis. Stem Cell Res Ther 13, 492 (2022), các tế bào gốc phổi được xem là công cụ mới điều trị bệnh cho từng cá nhân. Tế bào gốc điều trị bệnh xơ phổi được đánh giá cao về sự hiệu quả, an toàn và giảm nguy cơ đào thải miễn dịch trong điều trị lâm sàng. 

Tế bào này có khả năng biệt hóa đặc biệt và không có tiềm năng gây khối u. Nhưng vẫn cần nhiều nghiên cứu chuyên sâu hơn để chứng minh tiềm năng tế bào gốc điều trị bệnh xơ phổi. Một số loại tế bào gốc được thử nghiệm như Tế bào gốc phôi, Tế bào gốc đa năng cảm ứng, Tế bào gốc trung mô. 

Theo Tiến sĩ Nguyễn Huy Bình, Trung tâm Ghép phổi, Bệnh viện Phổi Trung ương, hiện nay đã thử nghiệm lâm sàng liệu pháp tế bào gốc trung mô và cho thấy sự hiệu quả ở các bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, suy hô hấp cấp tiến triển, Bệnh phổi mô kẽ.

Ban cố vấn y tế của Tổ chức xơ phổi (PFF) đưa ra khuyến cáo bệnh nhân tham gia tế bào gốc điều trị bệnh xơ phổi chỉ như một phần trong thử nghiệm lâm sàng được phê duyệt, được theo dõi chặt chẽ để đánh giá lợi ích và tiềm năng. 

5. Lời kết

Qua nội dung trên, bạn đã cùng Mirai Care khám phá rõ hơn về tế bào gốc điều trị bệnh xơ phổi. Đây là liệu pháp tiềm năng, đã được ứng dụng lâm sàng và chứng minh được hiệu quả với bệnh nhân xơ phổi.

Khách hàng muốn tìm hiểu thêm thông tin hoặc nhận tư vấn từ đội ngũ chuyên gia y tế hàng đầu về tế bào gốc điều trị xơ phổi, vui lòng liên hệ 18008144 để được Mirai Care tư vấn và kết nối tới các bệnh viện uy tín tại Nhật Bản. Chúng tôi đồng hành cùng khách hàng trong hành trình bảo vệ sức khỏe và nâng cao chất lượng cuộc sống