Ứng dụng tế bào gốc điều trị chứng tiểu không tự chủ

Tác giả: Ngô Thị Thúy An , bài viết được tư vấn chuyên môn bởi: TS.BS Takaaki Matsuoka Viện trưởng Trung tâm tế bào gốc Helene

Nhiều nghiên cứu lâm sàng đã chỉ ra tế bào gốc điều trị tiểu không tự chủ là một liệu pháp ưu việt nhất hiện nay. Chứng tiểu không tự chủ hầu như không bao giờ tự khỏi và là một vấn đề nhạy cảm, gây không ít xấu hổ cho người mắc phải. Tuy nhiên, với sự phát triển của y học công nghệ, không gì là không thể. 

Nội dung bài viết

1.Tìm hiểu về chứng tiểu không tự chủ

1.1.Chứng tiểu không tự chủ là gì?

Tiểu không tự chủ (UI) là tình trạng bàng quang mất kiểm soát, thường gặp ở người lớn tuổi và phụ nữ đã sinh con hoặc trải qua thời kỳ mãn kinh. Hệ tiết niệu được tạo thành từ thận, niệu quản, bàng quang và niệu đạo. Những bộ phận này chịu trách nhiệm lọc, lưu trữ và loại bỏ chất thải khỏi cơ thể. Khi các bộ phận này không hoạt động như bình thường có thể gây ra vấn đề rò rỉ nước tiểu không kiểm soát. 

1.2.Triệu chứng tiểu không tự chủ

Triệu chứng chính của chứng tiểu không tự chủ là rò rỉ nước tiểu. Đây có thể là hiện tượng nước tiểu nhỏ giọt liên tục hoặc thỉnh thoảng bị rò rỉ. Người bệnh có thể bị rò rỉ nước tiểu vì nhiều lý do - thường tùy thuộc vào loại tình trạng tiểu không tự chủ mà họ mắc phải.
Triệu chứng tiểu không tự chủ thường xuất hiện khi: 

• Tập thể dục
• Ho
• Cười
• Hắt hơi
• Muốn đi tiểu nhưng không thể đi vệ sinh đúng giờ
• Phải thức dậy lúc nửa đêm để đi tiểu (tiểu đêm)

1.3.Nguyên nhân gây tiểu không tự chủ

Nguyên nhân tạm thời (ngắn hạn) của tình trạng tiểu không tự chủ: 

• Nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI): Nhiễm trùng bên trong đường tiết niệu (niệu đạo, niệu quản, bàng quang và thận) có thể gây đau và khiến người bệnh phải đi tiểu thường xuyên hơn. 
• Mang thai: Khi mang thai, tử cung của phụ nữ sẽ tạo thêm áp lực lên bàng quang khi nó giãn nở. Hầu hết phụ nữ bị tiểu không tự chủ khi mang thai đều nhận thấy rằng tình trạng này sẽ biến mất trong vài tuần sau khi sinh.
• Tác dụng phụ của thuốc: Như thuốc lợi tiểu và thuốc chống trầm cảm.
• Thực phẩm: Có một số đồ uống như cà phê và rượu có thể khiến bạn cần đi tiểu thường xuyên hơn. 
• Táo bón: Táo bón mãn tính (phân cứng và khô) có thể gây ra vấn đề về kiểm soát bàng quang.
• Nguyên nhân mãn tính gây tiểu không tự chủ có thể bao gồm: 
• Rối loạn sàn chậu: Khi bạn gặp vấn đề với cơ sàn chậu, nó có thể ảnh hưởng đến cách hoạt động của các cơ quan khác, bao gồm cả bàng quang.
• Đột quỵ: Đột quỵ có thể gây ra các biến chứng khó kiểm soát cơ, trong đó có thể có cơ điều chỉnh hệ tiết niệu.
• Bệnh tiểu đường: Khi bạn mắc bệnh tiểu đường, cơ thể phải sản xuất nhiều nước tiểu hơn. Sự gia tăng lượng nước tiểu này có thể gây ra vấn đề tiểu không tự chủ. Ngoài ra, bệnh lý thần kinh ngoại biên có thể ảnh hưởng đến chức năng của bàng quang.
• Mãn kinh: Mãn kinh là một thời điểm thay đổi khác trong cơ thể phụ nữ khi nồng độ hormone thay đổi nhanh chóng và cơ sàn chậu cũng có thể trở nên yếu hơn
• Tuyến tiền liệt phì đại: Khi tuyến tiền liệt lớn hơn bình thường, nó có thể gây ra một số vấn đề về kiểm soát bàng quang. 
• Sau phẫu thuật ung thư tuyến tiền liệt: Trong quá trình phẫu thuật ung thư tuyến tiền liệt, cơ vòng đôi khi có thể bị tổn thương dẫn đến tiểu không tự chủ. 

Tài liệu tham khảo: https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/17596-urinary-incontinence

2.Cách điều trị chứng tiểu không tự chủ

Hiện nay có 3 phương pháp chính điều trị chứng tiểu không tự chủ. Tuy nhiên, mỗi phương pháp có ưu, nhược điểm riêng và tùy thuộc vào loại tiểu không tự chủ cũng như cách nó ảnh hưởng đến cuộc sống của người bệnh mà bác sĩ sẽ có chỉ định điều trị phù hợp nhất: 

2.1. Sử dụng thuốc 

Thuốc chống tiểu không tự chủ là một phương pháp điều trị hiệu quả cho các vấn đề liên quan đến hoạt động quá mức của bàng quang. Có nhiều loại thuốc khác nhau có thể giúp ổn định các cơn co thắt cơ gây ra tiểu không kiểm soát. Ngoài ra, liệu pháp thay thế hormone cũng có thể được sử dụng để khôi phục chức năng bình thường của bàng quang. 

Trong nhiều trường hợp, thuốc có thể mang lại hiệu quả tốt trong việc khôi phục chức năng bình thường của bàng quang. Thông thường, việc sử dụng thuốc bắt đầu với liều lượng thấp và sau đó được tăng dần lên để giảm thiểu nguy cơ tác dụng phụ và đánh giá hiệu quả điều trị. Một số thuốc chống bệnh trầm cảm được dùng để điều trị tiểu không kiểm soát.

Lưu ý: Bệnh nhân không nên tự ý sử dụng bất cứ loại thuốc nào khi chưa có chỉ định của bác sĩ

2.2. Thay đổi lối sống

Đôi khi, chỉ cần duy trì một vài thói quen tốt, bạn có thể giảm chứng tiểu không tự chủ ngay tại nhà mà không cần sử dụng thêm thuốc: 

• Xây dựng một lịch trình đi vệ sinh cụ thể, thường xuyên hơn thay vì chờ đợi cơn buồn tiểu.
• Đi tiểu trước khi tập thể dục, hoạt động thể chất mạnh. Tránh uống cà phê hoặc uống nhiều nước trước khi bắt đầu hoạt động
• Tránh nâng vật nặng quá sức 
• Thực hiện các bài tập Kegel thường xuyên để giúp tăng cường cơ sàn chậu.
• Duy trì cân nặng cơ thể phù hợp. Thừa cân có thể là một nguyên nhân gây ra tình trạng không tự chủ. Bằng cách ăn uống lành mạnh và tập thể dục, bạn có thể giảm nguy cơ tiểu không tự chủ.

2.3. Phẫu thuật 

Nếu các lựa chọn điều trị không xâm lấn khác không thể điều trị được chứng tiểu không tự chủ, rất có thể bạn cần phải sử dụng đến các phương pháp như tiêm, phẫu thuật: 

• Tiêm thuốc tăng kích thước niêm mạc niệu đạo: Phương pháp này thường được sử dụng cho những phụ nữ mắc chứng tiểu không tự chủ do căng thẳng. 
• Tiêm độc tố Botulinum: Đây như một phương án điều trị thẩm mỹ, nhưng nó cũng có thể được sử dụng để thư giãn các cơ trên cơ thể. Bác sĩ có thể tiêm Botulinum vào bàng quang để giúp thư giãn các cơ bàng quang.
• Thiết bị điều hòa thần kinh: Có thể cấy ghép máy tạo nhịp tim kích thích dây thần kinh đến bàng quang để cải thiện khả năng kiểm soát. 
• Thủ thuật đeo đai: Có các phương pháp đeo đai để điều trị chứng tiểu không tự chủ cho cả nam và nữ. Ở phụ nữ, vật liệu tổng hợp hoặc dải mô của chính bệnh nhân thường được sử dụng để để tạo ra một chỗ treo hay một cái móc hỗ trợ niệu đạo.
• Cơ thắt niệu đạo nhân tạo: Đây là một thiết bị được sử dụng ở nam giới bị tiểu không tự chủ do căng thẳng, được đặt để đóng niệu đạo khi không đi tiểu. Nó thường được sử dụng để điều trị rò rỉ nước tiểu sau phẫu thuật ung thư tuyến tiền liệt.

2.4 Liệu pháp tế bào gốc hỗ trợ điều trị tiểu không tự chủ

Tế bào gốc là những tế bào chưa biệt hóa hay còn gọi là tế bào “trống”, chưa trở nên chuyên biệt. Chúng có thể cảm nhận được những gì cơ thể bạn cần và gửi tín hiệu đến các tế bào của bạn để thúc đẩy quá trình chữa lành. Khả năng tái tạo mô bị tổn thương hoặc yếu của tế bào gốc, bao gồm cả cơ, có nghĩa là chúng có thể hỗ trợ quá trình chữa lành tự nhiên của cơ thể và giúp cải thiện các triệu chứng cũng như chất lượng cuộc sống của bạn.

 Những tác động tích cực có thể được tạo ra từ việc ứng dụng tế bào gốc cho chứng tự chủ là khả năng mang lại chất lượng cuộc sống được cải thiện cho những người đang mắc phải vấn đề chung này.

>>> Có thể bạn quan tâm ứng dụng tế bào gốc điều trị suy thận

3.Các thử nghiệm lâm sàng về liệu pháp tế bào gốc cho chứng tiểu không tự chủ

Một thử nghiệm ở Bắc Mỹ đã sử dụng tế bào gốc có nguồn gốc từ cơ bắp (MDSC) để điều trị chứng tiểu không tự chủ do căng thẳng (SUI). Kết quả theo dõi trong 1 năm cho thấy hầu hết phụ nữ đã có sự cải thiện về SUI sau khi tiêm MDSC. Thử nghiệm này cũng cho thấy liệu pháp với liều cao (32-128 triệu tế bào) hoạt động tốt hơn liều thấp (1-10 triệu tế bào) sau 12 tháng, với tỷ lệ rò rỉ nước tiểu ít hơn 50% là 78%. Tác dụng phụ duy nhất ghi nhận là khó chịu và bầm tím tại vị trí tiêm hoặc sinh thiết. 

Nghiên cứu tương tự về MDSC được tiêm qua niệu đạo đã được thực hiện ở Ba Lan trên một nhóm gồm 16 phụ nữ mắc SUI. Mặc dù số lượng tế bào được tiêm trung bình khá nhỏ (khoảng 6 triệu), nhưng tỷ lệ thành công 75% và tỷ lệ chữa khỏi 50% được báo cáo sau 2 năm điều trị. Trong số 16 bệnh nhân, 8 người đã đạt được khả năng tự chủ hoàn toàn trong việc đi tiểu và không mất nước tiểu, không cần sử dụng miếng đệm và không có hiện tượng mất nước tiểu khi gắng sức. 4 bệnh nhân khác đã giảm việc sử dụng miếng đệm hàng ngày, nhưng vẫn gặp phải tiểu không kiểm soát khi gắng sức. Các bệnh nhân còn lại không có sự cải thiện và hai trong số đó đã tiếp tục phẫu thuật. Không có tác dụng phụ nghiêm trọng nào được ghi nhận khi tiêm tế bào gốc qua niệu đạo hoặc sinh thiết cơ.

Một nghiên cứu khác đã nghiên cứu việc sử dụng tiêm MDSC qua niệu đạo ở những bệnh nhân mắc SUI nặng và đã thất bại trong phẫu thuật trước đó. Kết quả cho thấy phần lớn bệnh nhân đã có sự cải thiện khách quan và một nửa đã cải thiện chất lượng cuộc sống sau 12 tháng. Sau 6 năm theo dõi, một số bệnh nhân vẫn duy trì sự cải thiện. Các kết quả này cho thấy liệu pháp tế bào gốc có thể mang lại lợi ích lâu dài ngay cả trong những trường hợp phức tạp nhất. Tuy nhiên, việc dự đoán kết quả còn khó khăn và câu hỏi về số lượng của tế bào được tiêm vẫn còn tồn tại. 

Tài liệu tham khảo: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6345159/

4.Sử dụng tế bào gốc để điều trị chứng tiểu không tự chủ như thế nào?

Tại Viện McGowan (có trụ sở tại Đại học Johns Hopkins), các nhà nghiên cứu đã thiết kế một phương pháp sử dụng tế bào gốc từ cơ của chính bệnh nhân để điều trị chứng tiểu không tự chủ. Quá trình điều trị được thực hiện như sau:

• Phân lập tế bào gốc: Bác sĩ sẽ lấy một mẫu sinh thiết nhỏ từ cơ của bệnh nhân, thường là từ đùi. Từ mẫu này, các tế bào gốc được phân lập.
• Nhân bản tế bào trong phòng thí nghiệm: Các tế bào gốc được đưa vào môi trường phòng thí nghiệm và được nhân bản để tạo ra một số lượng đủ để sử dụng trong quá trình điều trị. Quá trình nhân bản này thường kéo dài vài tuần.
• Tiêm tế bào gốc vào cơ thắt bàng quang: Sau khi có đủ số lượng tế bào gốc, chúng được tiêm trực tiếp vào cơ thắt bàng quang của bệnh nhân. Quá trình này thường được thực hiện thông qua các kỹ thuật và thiết bị y tế phù hợp.
• Phát triển và cải thiện cơ thắt bàng quang: Các tế bào gốc sau khi được tiêm vào cơ thắt bàng quang, tồn tại và phát triển trong thời gian khoảng 6 tháng. Chúng phát triển để trở thành loại cơ mới, cải thiện sức mạnh và chức năng của cơ thắt bàng quang, từ đó có thể cải thiện chứng tiểu không tự chủ.

Liệu pháp tế bào gốc này do Viện McGowan phát triển, được cấp phép bởi Tập đoàn Cook MyoSite, hiện đang được thử nghiệm lâm sàng để điều trị chứng tiểu không tự chủ do căng thẳng.

Tài liệu tham khảo: https://www.upmc.com/services/regenerative-medicine/research/cell-therapy/urinary-incontinence

5.Mirai Care - Đơn vị tư vấn liệu pháp tế bào gốc uy tín

Trải qua nhiều năm hoạt động, kết nối hàng ngàn khách hàng trong nước sang Nhật Bản trị liệu tế bào gốc, Mirai Care rất vinh dự và hạnh phúc khi ngày càng có nhiều người Việt tiếp cận đến những công nghệ y học tiên tiến trên thế giới. 

Khi sử dụng dịch vụ tế bào gốc tại Mirai Care, quý khách sẽ được: 

• Bảo mật thông tin 100%: Mirai Care cam kết bảo vệ thông tin cá nhân và y tế của khách hàng. Công ty tuân thủ các quy định về bảo mật dữ liệu và đảm bảo rằng thông tin được bảo mật và không được tiết lộ cho bất cứ bên thứ 3 nào khi không được ủy quyền.
• Tư vấn và lựa chọn cơ sở y tế chất lượng với giá cả phải chăng: Mirai Care cung cấp tư vấn cho khách hàng về các cơ sở y tế chất lượng tại Nhật Bản. Công ty có quan hệ đối tác với nhiều bệnh viện, trung tâm y tế và các chuyên gia trong lĩnh vực tế bào gốc, giúp khách hàng lựa chọn cơ sở phù hợp với nhu cầu của mình và với mức chi phí phải chăng nhất
• Kết hợp trị liệu và nghỉ dưỡng, tham quan các địa điểm nổi tiếng của Nhật Bản: Mirai Care cung cấp các gói dịch vụ kết hợp trị liệu tế bào gốc và nghỉ dưỡng. Khách hàng có thể tận hưởng liệu pháp tế bào gốc tại các cơ sở y tế chất lượng và sau đó có thể tham gia các hoạt động nghỉ dưỡng, tham quan các địa điểm nổi tiếng của Nhật Bản. Điều này giúp khách hàng có một trải nghiệm toàn diện và tận hưởng cả khía cạnh y tế và du lịch.

Hi vọng qua bài viết, bạn có thể “bỏ túi” những thông tin hữu ích về liệu pháp tế bào gốc điều trị chứng tiểu không tự chủ mới này. Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về liệu pháp này cũng như các liệu pháp tế bào gốc khác tại Mirai Care, vui lòng để lại thông tin bên dưới hoặc liên hệ qua Hotline để được hỗ trợ!