Nguồn gốc của tế bào gốc và có công dụng gì trong y học

Tác giả: Ngô Thị Thúy An , bài viết được tư vấn chuyên môn bởi: TS.BS Takaaki Matsuoka Viện trưởng Trung tâm tế bào gốc Helene

Tế bào gốc là một phát minh quan trọng của trong nền y học hiện đại được ứng dụng nhiều trong điều trị bệnh và làm đẹp, thẩm mỹ. Vậy nguồn gốc tế bào gốc từ đâu và có công dụng gì trong y học, hãy cùng Mirai care tìm hiểu trong bài viết dưới đây ngay nhé!

Nội dung bài viết

---

1. Tế bào gốc là gì?

Tế bào gốc là những tế bào có khả năng tự đổi mới, tăng sinh và biệt hóa thành các loại tế bào chuyên biệt. Từ đó giúp thay thế và sửa chữa những tế bào cũ bị tổn thương, hư hỏng. 

Ngày nay, các nhà khoa học đã nghiên cứu tế bào gốc để ứng dụng trong y học và làm đẹp, điển hình ở một số nước phát triển như Nhật Bản, Pháp, Anh, Mỹ,... Tuy nhiên, tế bào gốc vẫn chưa được phổ biến và có thể thực hiện tại Việt Nam bởi những yêu cầu cao về máy, móc, khoa học công nghệ và trình độ chuyên môn của đội ngũ bác sĩ. Tìm hiểu chi tiết về tế bào gốc là gì

2. Tế bào gốc được lấy từ đâu trong cơ thể

Tế bào gốc có nguồn gốc từ hai nguồn chính: mô cơ thể trưởng thành và phôi. Các nhà khoa học cũng đang nghiên cứu cách phát triển tế bào gốc từ các tế bào khác, sử dụng kỹ thuật “tái lập trình” di truyền.

2.1 Tế bào gốc phôi được lấy từ đâu

Tế bào gốc phôi là các tế bào đa năng có ở trong các phôi thuộc giai đoạn sớm cho đến giai đoạn phôi nang. Các tế bào này có đặc điểm như: khả năng biệt hóa cao, khả năng sản sinh vô hạn, có thể trở thành mọi tế bào trong cơ thể,... 

Thông thường, tế bào gốc phôi được lấy từ trứng được thụ tinh trong phòng thí nghiệm nhưng không được đưa vào tử cung của người phụ nữ. Chính vì thế, các tế bào gốc phôi chỉ được dùng khi có sự đồng ý của người hiến tặng. 

2.2 Tế bào gốc nhũ nhi được lấy từ đâu

Tế bào gốc nhũ nhi là các tế bào được lấy từ thai nhi bị bỏ, nhau thai, dây rốn, máu dây rốn, nước ối,... Đây là tế bào gốc được lưu trữ phổ biến nhất hiện nay bởi khả năng dễ thu thập. Đồng thời, tế bào gốc nhũ nhi còn được đánh giá cao bởi các loại tế bào gốc này còn rất non trẻ và có khả năng tái sinh, biệt hóa tốt. 

2.3 Nguồn gốc của tế bào gốc trưởng thành

Tế bào gốc trưởng thành là các tế bào gốc được lấy từ các mô và cơ quan của người trưởng thành như: mô mỡ, tủy xương, mạch máu, răng,... Tuy nhiên, những tế bào gốc này chỉ được tìm thấy với số lượng nhỏ và có khả năng biệt hóa thấp hơn khi chỉ có thể tạo ra các loại tế bào tương tự. Chẳng hạn như, các tế bào gốc trong tủy xương chỉ có thể sinh ra các tế bào máu. 

2.4 Nguồn gốc của tế bào gốc đa năng cảm ứng

Tế bào gốc đa năng cảm ứng (IPS) là các tế bào được tạo thành từ tế bào soma đã được tái lập trình, để tạo thành các tế bào mới có đặc tính giống với tế bào gốc nhờ cảm ứng bằng các yếu tố phiên mã. 

Năm 2012, ông Shinya Yamanaka đã được trao giải Nobel cùng với John Gurdon về những phát hiện của mình trong tế bào gốc đa tiềm năng và hứa hẹn sẽ trở thành nguồn gen quý giá trong tương lai. Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, tế bào gốc đa năng cảm ứng chỉ mới đang trong giai đoạn nghiên cứu và cần nhiều thời gian, chi phí để có thể được ứng dụng vào thực tế. 

Ngày nay, tế bào gốc dùng trong điều trị thường được lấy từ tế bào gốc trưởng thành bởi độ an toàn cao hơn so với các loại tế bào gốc khác. Đồng thời, tế bào gốc trưởng thành cũng không mắc phải những vấn đề về đạo đức và cũng không bị cấm sử dụng.

3. Vai trò của tế bào gốc trong cơ thể người

Ngay từ khi được công bố, tế bào gốc đã được hứa hẹn sẽ trở thành một công cụ hỗ trợ đắc lực trong y tế và làm đẹp, thẩm mỹ. Với khả năng biệt hóa và nhân đôi, từ một tế bào gốc ban đầu có thể tạo ra một số lượng lớn tế bào mới giúp thay thế và sửa chữa các tế bào bị tổn thương. Do đó, chúng có vai trò vô cùng quan trọng trong cơ thể con người như: 

• Khả năng tái tạo và chữa làm vết thương, hỗ trợ điều trị các bệnh do virus, vi khuẩn xâm nhập vào da.
• Hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch, bảo vệ cơ thể trước những căn bệnh lành tính như cảm cúm, ho, sốt,... 
• Giúp làm đẹp da, trẻ hóa làn da, cho da mềm mại, căng bóng.

4. Ứng dụng của tế bào gốc trong y học

4.1 Theo dõi nghiên cứu chẩn đoán bệnh

Từ quá trình quan sát và nghiên cứu về các loại tế bào gốc biệt hóa thành các loại tế bào gốc ở thần kinh tủy xương, mô cơ,... các nhà khoa học có thể nghiên cứu chuyên sâu về quá trình hình thành, phát triển và cơ chế phát sinh của các loại. Từ đó, đưa ra những chẩn đoán và phương hướng điều trị.

4.2 Thử nghiệm một số loại thuốc mới

Trước khi cấp phép sử dụng các loại thuốc mới, các nhà khoa học có thể dùng tế bào gốc để thử nghiệm các loại thuốc này, kiểm tra độ an toàn, hiệu quả và các phản ứng phụ có thể xảy ra,... Ví dụ như có thể lấy tế bào gốc thần kinh để thử nghiệm thuốc mới dùng cho bệnh nhân bị thần kinh.

4.3 Điều trị một số bệnh mãn tính

Tế bào gốc có thể được dùng để hỗ trợ điều trị một số bệnh mãn tính như: bệnh tim mạch, bệnh suy thận, tắc nghẽn tĩnh mạch,... nhờ khả năng kháng viêm, kích thích chữa lành các tế bào bị tổn thương, tái tạo tế bào mới khỏe mạnh.  

4.4 Làm đẹp - trẻ hóa

Ứng dụng liệu pháp tế bào gốc trong làm đẹp và thẩm mỹ ngày càng trở nên phổ biến bởi chúng mang lại hiệu quả lâu dài, không tốn thời gian điều trị và không xâm lấn, đau rát. Việc sử dụng tế bào gốc vào da sẽ giúp tăng cường sản sinh collagen, elastin, hyaluronic acid,... giúp trẻ hóa làn da, phục hồi vùng da bị tổn thương, cho bạn làn da mịn màng, căng bóng.

Tổng kết

Trên đây, Mirai care đã giúp bạn trả lời câu hỏi “Tế bào gốc lấy từ đâu và có công dụng gì trong y học”. Hy vọng với những thông tin hữu ích này sẽ giúp bạn có thêm kiến thức về tế bào gốc và yên tâm trải nghiệm thử tế bào gốc trong tương lai.

Khách hàng muốn tìm hiểu thêm thông tin hoặc nhận tư vấn từ đội ngũ chuyên gia y tế hàng đầu về tế bào gốc, vui lòng liên hệ 18008144 để được Mirai Care tư vấn và kết nối tới các bệnh viện uy tín tại Nhật Bản. Chúng tôi đồng hành cùng khách hàng trong hành trình bảo vệ sức khỏe và nâng cao chất lượng cuộc sống