Giải pháp giảm nguy cơ béo phì ở người tăng động giảm chú ý

Tác giả: Ngô Thị Thúy An , bài viết được tư vấn chuyên môn bởi: BÁC SĨ TAKAHIRO HONDA (Pajili) Giám đốc Viện Nghiên cứu Điều trị Cấy ghép Tế bào Gốc Tokyo (TSRI)

Nội dung bài viết:

Nguy cơ béo phì ở người tăng động giảm chú ý (ADHD) là một vấn đề đáng lo ngại nhưng thường bị bỏ qua. Những người mắc ADHD có xu hướng ăn uống mất kiểm soát, ít hoạt động thể chất và gặp khó khăn trong việc duy trì thói quen lành mạnh, làm tăng nguy cơ thừa cân, béo phì. Trong bài viết này, hãy cùng Mirai Care tìm hiểu nguyên nhân khiến người ADHD dễ béo phì, cũng như các biện pháp giúp kiểm soát cân nặng hiệu quả.

1. Nguyên nhân khiến người ADHD dễ bị béo phì

1.1 Không kiểm soát hành vi ăn uống

Biểu hiện:

• Thường xuyên ăn vặt, đặc biệt là các món ăn có nhiều đường và tinh bột ngay cả khi không đói.
• Không nhận thức được lượng thức ăn tiêu thụ, ăn nhanh và không chú ý đến cảm giác no.

Hậu quả:Việc ăn uống mất kiểm soát dẫn đến dư thừa calo, tăng cân nhanh chóng và gia tăng nguy cơ béo phì ở người tăng động giảm chú ý cũng như các vấn đề sức khỏe có thể kể đến tiểu đường và tim mạch.

1.2 Thói quen ăn uống đồ ăn nhanh

Biểu hiện:

• Thích chọn các loại thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh do dễ tiếp cận và không mất nhiều thời gian chế biến.
• Ít chú ý đến thành phần dinh dưỡng của thực phẩm, thường chọn đồ ăn giàu chất béo, đường và calo.

Hậu quả:Chế độ ăn thiếu lành mạnh làm tăng nguy cơ thừa cân, rối loạn chuyển hóa, gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe thể chất lẫn tinh thần.

Thói quen ăn uống các loại đồ ăn nhanh chế biến không khoa học

1.3 Rối loạn giấc ngủ

Biểu hiện:

• Khó đi vào giấc ngủ hoặc thức khuya, dẫn đến rối loạn nhịp sinh học.
• Hay tỉnh giấc giữa đêm và có thói quen ăn khuya để giúp dễ ngủ lại.

Hậu quả:Thiếu ngủ làm rối loạn hormone kiểm soát cảm giác đói và no, kích thích cảm giác thèm ăn, đặc biệt là thực phẩm giàu calo, dẫn đến tăng cân mất kiểm soát.

1.4 Lối sống ít vận động

Biểu hiện:

• Dễ bị phân tâm, khó duy trì việc tập luyện thể thao đều đặn.
• Thích các hoạt động tĩnh như xem TV, chơi điện tử hơn là các hoạt động vận động ngoài trời.

Hậu quả:Việc ít vận động làm giảm khả năng đốt cháy calo, khiến lượng mỡ tích tụ trong cơ thể ngày càng tăng, dẫn đến nguy cơ béo phì ở người tăng động giảm chú ý.

1.5 Ảnh hưởng của thuốc điều trị ADHD

Biểu hiện:

• Một số loại thuốc kích thích cảm giác thèm ăn, khiến người ADHD ăn nhiều hơn bình thường.
• Tác dụng phụ của thuốc có thể làm giảm năng lượng, khiến họ ít vận động hơn.

Hậu quả:Nếu không có chế độ ăn uống và vận động hợp lý, người mắc ADHD dễ bị tăng cân nhanh chóng do ảnh hưởng của thuốc, đặc biệt là khi sử dụng trong thời gian dài.

Các loại thuốc uống gây ra tác dụng phụ khiến trẻ thèm ăn hơn bình thường 

Tìm hiểu ngay

2. Giải pháp kiểm soát cân nặng cho người AHHD

Để giảm nguy cơ béo phì ở người tăng động giảm chú ý, chúng ta nên kiểm soát cân nặng một cách khoa học bằng các phương pháp sau: 

2.1 Xây dựng chế độ ăn uống khoa học

• Chia nhỏ bữa ăn:Ăn 5-6 bữa nhỏ trong ngày để kiểm soát lượng calo và tránh ăn uống mất kiểm soát.
• Ưu tiên thực phẩm giàu protein và chất xơ:Giúp no lâu, hạn chế cảm giác thèm ăn và cung cấp năng lượng ổn định.
• Giảm thực phẩm chế biến sẵn, đường và chất béo xấu:Tránh xa đồ ăn nhanh, nước ngọt có ga, bánh kẹo để kiểm soát cân nặng hiệu quả.
• Sử dụng nhắc nhở hoặc lịch trình ăn uống:Hỗ trợ duy trì thói quen ăn uống điều độ, tránh bỏ bữa hoặc ăn quá nhiều cùng lúc.

2.2 Tạo thói quen vận động thường xuyên

• Lựa chọn hoạt động thể chất phù hợp:Người ADHD có thể thích các hoạt động có tính tương tác cao như bơi lội, chạy bộ, khiêu vũ hoặc võ thuật hơn là các bài tập đơn điệu.
• Xây dựng lịch trình tập luyện cố định:Đặt lịch vận động vào một khung giờ nhất định mỗi ngày để hình thành thói quen lâu dài.
• Tận dụng các hoạt động thường ngày:Leo cầu thang, đi bộ nhiều hơn, hoặc tham gia các trò chơi vận động để tăng cường đốt cháy calo.

Xây dựng và hình thành thói quen vận động ở người tăng động giảm chú ý

2.3 Cải thiện giấc ngủ

• Duy trì giờ giấc ngủ cố định:Ngủ và thức dậy đúng giờ cũng là một trong những phương pháp để giảm nguy cơ béo phì ở người tăng động giảm chú ý. Điều này không chỉ giúp ổn định nhịp sinh học mà còn hạn chế rối loạn ăn uống do mất ngủ.
• Giảm tiếp xúc với màn hình trước khi ngủ:Tránh sử dụng điện thoại, TV ít nhất 1 giờ trước khi đi ngủ để tăng chất lượng giấc ngủ.
• Sử dụng các phương pháp thư giãn:Nghe nhạc nhẹ, đọc sách hoặc thực hành thiền để giúp dễ ngủ hơn.

2.4 Hỗ trợ tâm trí và điều chỉnh hành động

• Sử dụng kỹ thuật tự nhận thức:Dạy người ADHD cách quan sát và nhận biết khi nào họ ăn vì cảm xúc thay vì vì đói.
• Thực hành ăn uống chánh niệm:Ăn chậm, nhai kỹ, tập trung vào bữa ăn thay vì xem TV hoặc làm việc khác khi ăn.
• Tìm kiếm sự hỗ trợ:Gia đình, bạn bè hoặc chuyên gia dinh dưỡng có thể giúp duy trì động lực và điều chỉnh hành vi ăn uống tốt hơn.

2.5 Theo dõi tác động của thuốc điều trị ADHD

• Tham khảo ý kiến bác sĩ:Nếu thuốc gây ra cảm giác thèm ăn hoặc giảm năng lượng, có thể cần điều chỉnh liều lượng hoặc thay đổi loại thuốc.
• Kết hợp thuốc với lối sống lành mạnh:Không phụ thuộc hoàn toàn vào thuốc mà cần điều chỉnh chế độ ăn và tập luyện phù hợp.
• Ghi chép lại tác động của thuốc:Theo dõi sự thay đổi cân nặng, mức độ thèm ăn và mức năng lượng để tìm ra phương án điều chỉnh hợp lý.

Tham khảo bác sĩ và theo dõi các tác động của thuốc khi trẻ sử dụng 

3. Bảng so sánh: Người ADHD & Người không ADHD trong vấn đề cân nặng

Vấn đề cân nặng giữa người ADHD và không mắc ADHD

Trên hành trình chăm sóc và tìm kiếm phương pháp điều trị có hiệu quả cho trẻ tự kỷ đầy thách thức. Với sứ mệnh giúp đỡ cộng đồng trẻ tự kỷ tại Việt Nam, Mirai care là cầu nối đồng hành cùng trẻ tự kỷ tiếp cận đến phương pháp điều trị hiệu quả nhất. 

"Sự chậm phát triển của trẻ tự kỷ không đồng nghĩa với việc chúng không có tiềm năng phát triển"

Hãy đểMiraicaređồng hành cùng bố mẹ trên hành trình này nhé!

Để kiểm soát nguy cơ béo phì ở người tăng động giảm chú ý đòi hỏi sự kết hợp giữa chế độ dinh dưỡng hợp lý, hoạt động thể chất và chiến lược quản lý hành vi. Hiểu được nguyên nhân tại sao người ADHD mắc bệnh béo phì sẽ giúp cá nhân, gia đình và chuyên gia y tế xây dựng giải pháp phù hợp, cải thiện sức khỏe lâu dài. Mirai Care khuyên rằng nếu bạn hoặc người thân đang gặp phải vấn đề này, hãy tìm kiếm sự hỗ trợ từ chuyên gia để có kế hoạch kiểm soát cân nặng hiệu quả nhất.