Lợi ích và cách lựa chọn nhạc cụ âm nhạc phù hợp với trẻ tự kỷ

Tác giả: Ngô Thị Thúy An , bài viết được tư vấn chuyên môn bởi: BÁC SĨ TAKAHIRO HONDA (Pajili) Giám đốc Viện Nghiên cứu Điều trị Cấy ghép Tế bào Gốc Tokyo (TSRI)

Nội dung bài viết:

Âm nhạc không chỉ là nguồn cảm hứng mà còn là một liệu pháp hỗ trợ tuyệt vời dành cho trẻ tự kỷ. Việc chọn nhạc cụ phù hợp có thể giúp trẻ phát triển kỹ năng giao tiếp, cải thiện cảm xúc và tăng khả năng tập trung. Tuy nhiên, không phải nhạc cụ nào cũng thích hợp cho trẻ. Vậy làm thế nào để chọn nhạc cụ âm nhạc phù hợp với trẻ tự kỷ? Trong bài viết này Mirai Care sẽ giúp cha mẹ tìm hiểu những gợi ý lý tưởng!

Tìm hiểu ngay

1. Những tiêu chí lựa chọn nhạc cụ phù hợp với trẻ tự kỷ

1.1 Dễ sử dụng và an toàn

Khi lựa chọn nhạc cụ cho trẻ tự kỷ, yếu tố đầu tiên cần xem xét là tính an toàn và dễ sử dụng. Nhạc cụ nên có thiết kế đơn giản, phù hợp với khả năng cầm nắm của trẻ, đặc biệt là trẻ có vận động tay yếu. Chất liệu nhạc cụ cần đảm bảo không chứa các cạnh sắc hoặc chi tiết nhỏ dễ rơi ra, tránh gây nguy cơ nuốt phải hoặc tổn thương. Ví dụ, trống lắc hoặc đàn phím nhựa mềm là những lựa chọn an toàn cho trẻ.

1.2 Âm thanh nhẹ nhàng, dễ chịu

Trẻ tự kỷ thường rất nhạy cảm với âm thanh. Do đó, các nhạc cụ tạo ra âm thanh nhẹ nhàng, không quá lớn hoặc chói tai, sẽ giúp trẻ cảm thấy dễ chịu và thoải mái hơn. Các loại nhạc cụ như đàn xylophone, chuông gió, hoặc kèn nhỏ có âm thanh trong trẻo, vui tai, không chỉ giảm căng thẳng mà còn kích thích sự tập trung của trẻ.

1.3 Tạo sự tương tác cao

Nhạc cụ không chỉ là công cụ để chơi mà còn là cầu nối để trẻ tự kỷ tương tác với thế giới xung quanh. Những nhạc cụ đòi hỏi sự phối hợp tay - chân hoặc mời gọi người khác cùng chơi như trống tay, tambourine, hoặc bộ lắc maracas sẽ khuyến khích trẻ giao tiếp và tham gia các hoạt động nhóm. Điều này giúp trẻ cải thiện kỹ năng xã hội, sự tự tin và khả năng phối hợp.

1.4 Thúc đẩy vận động và cảm nhận

Nhạc cụ không chỉ giúp phát triển thính giác mà còn hỗ trợ vận động tinh và thô cho trẻ tự kỷ. Các nhạc cụ như đàn organ mini, kèn harmonica, hoặc bộ trống nhỏ khuyến khích trẻ vận động tay, điều chỉnh lực nhấn, đồng thời kích thích khả năng cảm nhận qua xúc giác. Khi chơi nhạc cụ, trẻ cũng học cách kiểm soát các chuyển động và phối hợp nhịp nhàng giữa các giác quan, từ đó cải thiện kỹ năng vận động tổng thể.

Hãy chọn những đạo cụ an toàn và dễ dàng sử dụng cho trẻ tự kỷ

2. Gợi ý các nhạc cụ âm nhạc phù hợp với trẻ tự kỷ

2.1 Trống

Trống là nhạc cụ đơn giản nhưng có khả năng tạo ra âm thanh sôi động, giúp trẻ tự kỷ giải tỏa năng lượng và thể hiện cảm xúc. Trẻ có thể sử dụng tay hoặc dùi trống để chơi, giúp rèn luyện vận động thô, nhịp điệu và sự phối hợp tay - mắt. Các loại trống nhỏ như trống tay, trống lắc, hoặc trống bongo là lựa chọn phù hợp vì dễ sử dụng và an toàn.

Trống - loại nhạc cụ giúp trẻ tự kỷ giải tỏa năng lượng và thể hiện cảm xúc

2.2 Nhạc cụ gõ không định âm

Nhạc cụ gõ không định âm như tambourine, maracas, hoặc chuông lắc là những công cụ tuyệt vời để phát triển cảm giác nhịp điệu. Những nhạc cụ này dễ dàng sử dụng, tạo âm thanh thú vị, và đặc biệt phù hợp để chơi trong các hoạt động nhóm, giúp trẻ tương tác và hòa nhập với bạn bè hoặc gia đình.

Nhạc cụ gõ không định âm phát triển cảm giác nhịp điệu

2.3 Đàn Xylophone

Đàn xylophone với các thanh phím màu sắc bắt mắt không chỉ thu hút sự chú ý của trẻ mà còn giúp kích thích thị giác và thính giác. Khi gõ lên các phím đàn, trẻ sẽ được học về cao độ, âm thanh, và thậm chí là cảm giác thành tựu khi tạo ra các giai điệu đơn giản. Đây là một trong những nhạc cụ âm nhạc phù hợp với trẻ tự kỷ để trẻ khám phá âm nhạc một cách tự nhiên.

Kích thích thị giác và thính giác với đàn Xylophone

2.4 Công nghệ âm nhạc

Các thiết bị công nghệ như bàn DJ mini, máy chơi âm nhạc cảm ứng, hoặc ứng dụng âm nhạc trên máy tính bảng cung cấp những trải nghiệm âm nhạc hiện đại cho trẻ tự kỷ. Những thiết bị này thường có giao diện thân thiện, dễ sử dụng, và kích thích sự sáng tạo thông qua việc kết hợp âm thanh hoặc tạo ra các giai điệu riêng.

Máy chơi âm nhạc cảm ứng

2.5 Nhạc cụ phím

Các loại nhạc cụ phím như đàn organ mini hoặc piano đồ chơi là lựa chọn lý tưởng để trẻ tự kỷ vừa chơi nhạc vừa rèn luyện sự khéo léo của các ngón tay. Đàn organ nhỏ gọn thường có chức năng tự động phát nhạc hoặc hướng dẫn trẻ chơi theo các giai điệu có sẵn, từ đó giúp trẻ học nhạc một cách dễ dàng hơn.

Nhạc cụ âm nhạc phù hợp với trẻ tự kỷ như Piano giúp trẻ rèn luyện khả năng khéo léo của tay

3. Lợi ích lâu dài khi cho trẻ tự kỷ tiếp xúc với nhạc cụ

3.1 Cải thiện khả năng tự điều chỉnh cảm xúc

Việc tiếp xúc với nhạc cụ giúp trẻ tự kỷ giải tỏa căng thẳng thông qua âm thanh và nhịp điệu nhẹ nhàng. Khi chơi nhạc, trẻ có thể tập trung vào từng giai điệu, giúp ổn định cảm xúc và giảm các hành vi kích động. Đồng thời, việc tạo ra âm nhạc theo cách riêng cũng góp phần phát triển sự tự tin, giúp các con cảm thấy thành công khi hoàn thành một bản nhạc dù đơn giản.

3.2 Phát triển giao tiếp và kỹ năng xã hội

Nhạc cụ là một phương tiện tuyệt vời để trẻ tự kỷ học cách tương tác, giao tiếp với những người xung quanh. Trong các buổi chơi nhạc nhóm, trẻ được khuyến khích giao tiếp bằng ánh mắt, ngôn ngữ cơ thể hoặc thông qua âm thanh nhạc cụ. Những hoạt động này tạo cơ hội cho trẻ cải thiện kỹ năng hợp tác và xây dựng mối quan hệ với bạn bè, gia đình hoặc thầy cô.

3.3 Khơi gợi tiềm năng sáng tạo

Âm nhạc mở ra một không gian tự do, nơi trẻ có thể thể hiện cảm xúc và suy nghĩ của mình một cách sáng tạo. Qua việc chơi nhạc cụ, trẻ tự kỷ có thể phát hiện niềm đam mê với âm nhạc và dần dần nuôi dưỡng tài năng cá nhân. Quá trình học hỏi và tạo ra âm nhạc còn giúp trẻ cảm thấy hứng thú và khơi dậy trí tưởng tượng phong phú.

Lợi ích lâu dài khi cho trẻ tự kỷ tiếp xúc với nhạc cụ

Lựa chọn nhạc cụ âm nhạc phù hợp với trẻ tự kỷ không chỉ phát triển khả năng âm nhạc mà còn mang đến những lợi ích quan trọng cho sự phát triển toàn diện của trẻ. Hãy dành thời gian quan sát, lắng nghe nhu cầu của con và đưa ra quyết định phù hợp nhất. Mirai Care tin rằng với sự đồng hành của cha mẹ và âm nhạc, trẻ sẽ tự tin khám phá thế giới đầy sắc màu và âm thanh.