phone

Sách dạy trẻ chậm nói - Công cụ hữu ích đồng hành cùng con

Tác giả: , bài viết được tư vấn chuyên môn bởi: BÁC SĨ TAKAHIRO HONDA (Pajili) Giám đốc Viện Nghiên cứu Điều trị Cấy ghép Tế bào Gốc Tokyo (TSRI)

Nội dung bài viết:


Ngôn ngữ là nền tảng quan trọng giúp trẻ kết nối với thế giới xung quanh, nhưng không ít bé gặp khó khăn trong việc tập nói, khiến nhiều cha mẹ lo lắng. Hiểu được điều này, Mirai Care giới thiệu cho phụ huynh những cuốn sách dạy trẻ chậm nói với phương pháp khoa học, giúp bé phát triển ngôn ngữ tự nhiên và giao tiếp tự tin hơn.

1. Bố mẹ nên xác định mức độ chậm nói của con

Mỗi trẻ có tốc độ phát triển ngôn ngữ khác nhau, nhưng nếu con có dấu hiệu chậm nói, bố mẹ cần sớm nhận biết để có biện pháp can thiệp phù hợp. Việc xác định mức độ chậm nói không chỉ giúp trẻ cải thiện khả năng giao tiếp mà còn tận dụng tốt “giai đoạn vàng” (từ 2-6 tuổi) để hỗ trợ con tốt nhất. 

Dưới đây là các dấu hiệu giúp phụ huynh theo dõi sự phát triển ngôn ngữ của con qua từng giai đoạn:

Độ tuổi

Dấu hiệu bình thường

Dấu hiệu chậm nói cần chú ý

Dưới 12 tháng

- Bắt đầu bập bẹ nhiều âm thanh khác nhau.

- Có phản ứng khi nghe tên mình.

- Bắt chước một số âm thanh hoặc từ đơn giản.

- Biết sử dụng cử chỉ như vẫy tay, chỉ tay để thể hiện mong muốn.

- Không bập bẹ hoặc ít phản ứng với âm thanh xung quanh.   - Không cố gắng bắt chước âm thanh hay lời nói từ người lớn.   - Chưa biết dùng cử chỉ để giao tiếp, như vẫy tay tạm biệt hoặc chỉ vào đồ vật.

12-18 tháng

- Biết nói ít nhất 5-10 từ đơn giản.   

- Có thể kết hợp từ và cử chỉ để diễn đạt mong muốn.   

- Hiểu và làm theo một số yêu cầu cơ bản như “lấy đồ chơi” hoặc “đưa mẹ cái ly”.

- Chủ yếu dựa vào cử chỉ thay vì lời nói khi giao tiếp.   

- Không thể hiểu hoặc phản hồi khi được yêu cầu thực hiện hành động đơn giản.

18-24 tháng

- Vốn từ tăng lên khoảng 50 từ hoặc hơn.   

- Bắt đầu ghép 2 từ thành câu ngắn như “mẹ bế” hoặc “ăn bánh”.   

- Tự nói để diễn đạt nhu cầu, không chỉ bắt chước người khác.   

- Hiểu những câu đơn giản và biết thực hiện theo.

- Thường xuyên lặp lại lời nói của người khác mà không hiểu nghĩa.   

- Hiếm khi tự nói theo ý mình, chỉ sử dụng một số từ đơn lẻ.   

- Giọng nói có thể khác biệt so với các bạn cùng tuổi.

24-36 tháng

- Có thể ghép 3-4 từ thành câu có nghĩa.   

- Biết gọi tên các vật dụng quen thuộc xung quanh.   

- Hay đặt câu hỏi để khám phá thế giới.   

- Người thân có thể hiểu phần lớn những gì trẻ nói.

- Chưa thể ghép các từ thành câu rõ ràng.   

- Vốn từ vựng ít, không có sự phong phú trong cách diễn đạt.   - Không thể gọi tên đồ vật quen thuộc.   

- Ngay cả bố mẹ cũng gặp khó khăn trong việc hiểu lời trẻ nói.

Phụ huynh nên xác định mức độ chậm nói của con trước khi có ý định sử dụng sách dạy trẻ chậm nói

Phụ huynh nên xác định mức độ chậm nói của con trước khi có ý định sử dụng sách dạy trẻ chậm nói

Chậm nói ở trẻ có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm cả yếu tố sinh lý và môi trường. Nhìn chung, tình trạng này được chia thành hai nhóm chính: chậm nói đơn thuần và chậm nói do rối loạn phát triển (tự kỷ, bại não, chậm phát triển trí tuệ…)

Trẻ chậm nói đơn thuần

Với những bé không có dấu hiệu rối loạn phát triển mà chỉ chậm nói do thiếu tương tác hoặc môi trường ngôn ngữ hạn chế, bố mẹ có thể áp dụng các phương pháp giáo dục như:

  • Cho con tham gia lớp can thiệp đặc biệt để được hướng dẫn bài bản.
  • Dạy con qua sách, truyện, giúp bé tiếp xúc với ngôn ngữ một cách tự nhiên, kích thích tư duy và khả năng diễn đạt.
  • Tăng cường trò chuyện, đặt câu hỏi để khuyến khích con phản hồi và mở rộng vốn từ.

Trẻ chậm nói do rối loạn phát triển (tự kỷ, bại não, chậm phát triển trí tuệ…)

Trong trường hợp này, việc thăm khám sớm là rất quan trọng để có đánh giá chính xác và phương pháp can thiệp phù hợp. Hiện nay, liệu pháp tế bào gốc là một trong những hướng điều trị hiện đại, giúp cải thiện khả năng ngôn ngữ và nhận thức, đặc biệt mang lại hiệu quả cao khi áp dụng cho trẻ từ 2-6 tuổi. 

Mirai Care tự hào là cầu nối giúp phụ huynh tiếp cận Viện Nghiên cứu Điều trị Cấy ghép Tế bào gốc Tokyo – đơn vị uy tín với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực này. Theo số liệu từ viện, hơn 95% trẻ em đã có những chuyển biến tích cực sau khi được điều trị bằng phương pháp tế bào gốc.

 

2. TOP 8 quyển sách dạy trẻ chậm nói bố mẹ nên lưu ngay

Những cuốn sách dạy trẻ chậm nói dưới đây sẽ là trợ thủ đắc lực, giúp trẻ hứng thú khám phá ngôn ngữ và từng bước tự tin hơn trong giao tiếp.

2.1 Cùng con học nói

Cuốn sách nhấn mạnh tầm quan trọng của ba năm đầu đời trong việc phát triển ngôn ngữ, khả năng giao tiếp, lắng nghe và tập trung của trẻ. Chỉ với 30 phút thực hành mỗi ngày theo các bài tập trong sách, cha mẹ có thể tạo ra môi trường thuận lợi để thúc đẩy sự phát triển ngôn ngữ của con ngay tại nhà.

Điểm đặc biệt:

  • Chia sẻ các mẹo giúp trẻ dễ tiếp thu từ vựng.
  • Gợi ý cách đặt câu hỏi để kích thích trẻ phản hồi.
  • Hướng dẫn cách tận dụng những hoạt động thường ngày như tắm, ăn uống, chơi đùa để giúp trẻ học nói.

Phù hợp với:Bố mẹ có con từ 1-5 tuổi đang gặp khó khăn trong giao tiếp.

Quyển sách 1 - Sách dạy trẻ chậm nói cha mẹ nên lưu ngay

Quyển sách 1 - Sách dạy trẻ chậm nói cha mẹ nên lưu ngay

2.2 Thơ cho bé tập nói

Sách tổng hợp những bài thơ vui nhộn, dễ nhớ, giúp trẻ làm quen với ngữ điệu và từ vựng một cách tự nhiên. Nhờ vần điệu sinh động, bé có thể dễ dàng ghi nhớ và nhắc lại, từ đó tăng cường khả năng nói.

Điểm đặc biệt:

  • Nội dung ngắn gọn, phù hợp với trẻ nhỏ.
  • Hình ảnh minh họa sinh động, tạo hứng thú cho bé.
  • Giúp trẻ rèn luyện kỹ năng phát âm và mở rộng vốn từ.

Phù hợp với:Trẻ từ 1-4 tuổi, đặc biệt là những bé thích nghe thơ, ca dao, đồng dao.

Sách dạy trẻ chậm nói bằng thơ, ca dao

Sách dạy trẻ chậm nói bằng thơ, ca dao

2.3 Cùng con vượt qua hàng rào giao tiếp

Dựa trên chương trình hỗ trợ ngôn ngữ nổi tiếng của Hanen Centre, cuốn sách dạy trẻ chậm nói này tập trung vào việc giúp trẻ tự tin diễn đạt suy nghĩ của mình. Tác giả hướng dẫn bố mẹ cách tạo môi trường giao tiếp phù hợp để trẻ có cơ hội thực hành và cải thiện kỹ năng nói.

Điểm đặc biệt:

  • Cung cấp chiến lược thực tế giúp trẻ hứng thú giao tiếp.
  • Hướng dẫn cách đặt câu hỏi mở để khuyến khích trẻ phản hồi.
  • Phù hợp với cả trẻ chậm nói và trẻ có khó khăn trong giao tiếp xã hội.

Phù hợp với:Bố mẹ có con gặp vấn đề về ngôn ngữ hoặc cần can thiệp sớm để phát triển khả năng giao tiếp.

Sách dạy trẻ chậm nói “Cùng con vượt qua hàng rào giao tiếp”

Sách dạy trẻ chậm nói “Cùng con vượt qua hàng rào giao tiếp”

2.4 Dạy con học nói

Cuốn sách “Dạy con học nói” giúp bố mẹ tìm ra những phương pháp hiệu quả để hỗ trợ con trong hành trình tập nói. Thông qua các trò chơi, bài tập đơn giản, trẻ sẽ dần cải thiện kỹ năng giao tiếp mà không cảm thấy bị ép buộc.

Điểm đặc biệt:

  • Hướng dẫn bố mẹ cách giúp trẻ phát âm rõ ràng hơn.
  • Gợi ý những hoạt động vui chơi giúp trẻ chủ động nói nhiều hơn.
  • Nội dung dễ hiểu, có thể áp dụng ngay vào cuộc sống hàng ngày.

Phù hợp với:Bố mẹ có con từ 1-6 tuổi đang tập nói hoặc gặp khó khăn trong phát triển ngôn ngữ.

Sách Dạy con học nói

Sách Dạy con học nói

2.5 Thúc đẩy giao tiếp

Quyển sách dạy trẻ chậm nói này tập trung vào phương pháp “học thông qua chơi”, giúp trẻ cảm thấy giao tiếp là một hoạt động thú vị thay vì một nhiệm vụ áp lực. Thay vì ép con nói, bố mẹ sẽ được hướng dẫn cách tạo ra những tình huống khiến trẻ muốn tương tác một cách tự nhiên.

Điểm đặc biệt:

  • Cung cấp phương pháp kích thích trẻ giao tiếp trong các tình huống đời thường.
  • Hướng dẫn bố mẹ cách nói chuyện với con sao cho hiệu quả.
  • Đặc biệt hữu ích với trẻ có khó khăn trong giao tiếp xã hội.

Phù hợp với:Bố mẹ có con chậm nói, ít giao tiếp hoặc gặp vấn đề về tương tác xã hội.

Sách dạy trẻ chậm nói “Thúc đẩy giao tiếp”

Sách dạy trẻ chậm nói “Thúc đẩy giao tiếp”

2.6 Dạy con học nói sớm

Việc giúp trẻ phát triển ngôn ngữ nên được bắt đầu từ những năm đầu đời. “Dạy con học nói sớm” là một quyển sách dạy trẻ chậm nói sẽ hướng dẫn bố mẹ cách tận dụng mọi cơ hội để giúp con tiếp cận ngôn ngữ ngay từ giai đoạn sơ sinh, tạo nền tảng vững chắc cho quá trình học nói sau này.

Điểm đặc biệt:

  • Phân tích từng giai đoạn phát triển ngôn ngữ của trẻ.
  • Gợi ý cách sử dụng âm nhạc, hình ảnh và hoạt động hàng ngày để kích thích trẻ nói.
  • Hướng dẫn cách trò chuyện với bé để tạo thói quen giao tiếp từ sớm.

Phù hợp với:Bố mẹ có con từ 0-3 tuổi, muốn hỗ trợ con phát triển ngôn ngữ ngay từ nhỏ.

Sách Dạy con học nói sớm

Sách Dạy con học nói sớm

 

2.7 Đồng dao thơ truyện cho bé tập nói

Những bài đồng dao, câu chuyện ngắn không chỉ giúp trẻ thư giãn mà còn là công cụ tuyệt vời để mở rộng vốn từ và luyện tập phát âm. Cuốn sách tập hợp nhiều bài thơ, truyện kể dễ nhớ, giúp trẻ tiếp cận ngôn ngữ một cách tự nhiên nhất.

Điểm đặc biệt:

  • Nội dung gần gũi, quen thuộc với trẻ nhỏ.
  • Giúp bé rèn luyện khả năng ghi nhớ và phát âm chuẩn.
  • Minh họa bắt mắt, kích thích sự tò mò và hứng thú của bé.

Phù hợp với:Trẻ từ 1-5 tuổi, đặc biệt là những bé thích nghe kể chuyện, đọc thơ.

Sách dạy trẻ chậm nói từ đồng dao, thơ truyện

Sách dạy trẻ chậm nói từ đồng dao, thơ truyện

2.8 Giúp con phát triển ngôn ngữ

Sách giúp bố mẹ hiểu rõ về quá trình phát triển ngôn ngữ của trẻ, từ đó tìm ra phương pháp phù hợp để hỗ trợ con. Nội dung sách không chỉ dành cho trẻ chậm nói mà còn hữu ích cho bất kỳ phụ huynh nào muốn nâng cao khả năng giao tiếp cho con mình.

Điểm đặc biệt:

  • Phân tích từng giai đoạn phát triển ngôn ngữ của trẻ.
  • Cung cấp phương pháp giúp trẻ mở rộng vốn từ nhanh chóng.
  • Hướng dẫn cách sử dụng ngôn ngữ hình thể để hỗ trợ giao tiếp.

Phù hợp với:Bố mẹ có con từ 0-6 tuổi muốn giúp con phát triển ngôn ngữ toàn diện.

Sách dạy trẻ chậm nói “Giúp con phát triển ngôn ngữ”

Sách dạy trẻ chậm nói “Giúp con phát triển ngôn ngữ”

3. Những lợi ích của những cuốn sách dạy trẻ chậm nói

Việc đọc sách dạy trẻ chậm nói không chỉ giúp chúng phát triển ngôn ngữ mà còn mang lại nhiều lợi ích khác như:

  • Mở rộng vốn từ vựng: Trẻ sẽ học được nhiều từ mới và cách sử dụng chúng trong ngữ cảnh phù hợp.
  • Cải thiện phát âm: Những câu thơ, bài hát trong sách giúp trẻ luyện tập âm thanh, cách nhấn nhá từ ngữ.
  • Tăng cường khả năng giao tiếp: Sách khuyến khích trẻ bày tỏ suy nghĩ và cảm xúc qua lời nói.
  • Xây dựng sự tự tin: Khi giao tiếp tốt hơn, trẻ sẽ cảm thấy tự tin hơn khi trò chuyện với người khác.
  • Phát triển kỹ năng nghe: Trẻ học cách lắng nghe, hiểu và phản hồi thông tin từ người đối diện.
  • Thắt chặt mối quan hệ gia đình: Bố mẹ dành thời gian đọc sách cùng con sẽ tạo ra những khoảnh khắc gắn kết đầy ý nghĩa.

Sách dạy trẻ chậm nói giúp thắt chặt mối quan hệ gia đình

Sách dạy trẻ chậm nói giúp thắt chặt mối quan hệ gia đình

Mỗi trẻ có tốc độ phát triển ngôn ngữ khác nhau. Vì vậy điều quan trọng nhất là bố mẹ cần kiên nhẫn, tạo ra một môi trường giao tiếp tích cực, nơi con cảm thấy an toàn và hứng thú khi học nói. Mirai Care hy vọng rằng những cuốn sách dạy trẻ chậm nói trên sẽ là gợi ý hữu ích, giúp phụ huynh tìm được tài liệu phù hợp để đồng hành cùng con khám phá ngôn ngữ một cách tự nhiên, vui vẻ và hiệu quả.

TRẮC NGHIỆM

ĐÁNH GIÁ PHÁT TRIỂN CHỨC NĂNG CỦA TRẺ

TRẮC NGHIỆM:

ĐÁNH GIÁ PHÁT TRIỂN CHỨC NĂNG CỦA TRẺ
Câu 1/10

Câu 1.
Ít giao tiếp bằng mắt hoặc nhìn vật từ góc độ không bình thường?

Vui lòng chọn một đáp án!

Câu 2.
Phớt lờ khi được gọi, phớt lờ một cách thường xuyên, không quay đầu về phía có tiếng nói?

Vui lòng chọn một đáp án!

Câu 3.
Sợ hãi quá mức với tiếng ồn (như máy hút bụi); thường xuyên bịt tai?

Vui lòng chọn một đáp án!

Câu 4.
Bộc phát cơn giận dữ hoặc phản ứng thái quá khi không được như ý muốn

Vui lòng chọn một đáp án!

Câu 5.
Không thích được chạm vào hoặc ôm (ví dụ: xoa đầu, nắm tay…)

Vui lòng chọn một đáp án!

Câu 6.
Trẻ có bị mất khả năng ngôn ngữ đã từng có không?

Vui lòng chọn một đáp án!

Câu 7.
Khi muốn điều gì đó, trẻ có kéo tay cha mẹ hoặc dẫn cha mẹ đi không?

Vui lòng chọn một đáp án!

Câu 8.
Trẻ có lặp lại những từ đã nghe, một phần của câu nói hoặc quảng cáo trên TV không?

Vui lòng chọn một đáp án!

Câu 9.
Trẻ có thói quen xếp đồ chơi thành hàng không?

Vui lòng chọn một đáp án!

Câu 10.
Trẻ có sở thích bị giới hạn (như xem đi xem lại cùng một video) không?

Vui lòng chọn một đáp án!

(Hãy chọn mức độ phù hợp với trẻ)

[0]. Không có biểu hiện triệu chứng

[1]. Có biểu hiện triệu chứng mức bình thường

[2]. Biểu hiện triệu chứng ở mức nặng

KẾT QUẢ ĐÁNH GIÁ
Juntendo University Hospital
NCGM
St. Luke's International Hospital
Omotesando Helene Clinic
VNeconomy
vietnamnet
vnexpress
alobacsi