Trẻ tăng động thiếu tập trung trí nhớ kém: Nguyên nhân & Giải pháp hiệu quả

Tác giả: Ngô Thị Thúy An , bài viết được tư vấn chuyên môn bởi: BÁC SĨ TAKAHIRO HONDA (Pajili) Giám đốc Viện Nghiên cứu Điều trị Cấy ghép Tế bào Gốc Tokyo (TSRI)

Nội dung bài viết:

Trẻ tăng động thiếu tập trung trí nhớ kém là tình trạng ngày càng phổ biến, ảnh hưởng đến học tập, hành vi và sự phát triển của trẻ. Nhiều bậc cha mẹ lo lắng khi con có dấu hiệu hiếu động quá mức, khó tập trung vào nhiệm vụ và thường quên những điều vừa được dặn dò. Vậy nguyên nhân của tình trạng này là gì? Làm thế nào để nhận biết và có hướng can thiệp phù hợp? Hãy cùng Mirai Care tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.

1. Hiểu đúng về trẻ tăng động thiếu tập trung, trí nhớ kém

Trẻ tăng động thiếu tập trung trí nhớ kém thường liên quan đến chứng rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD - Attention Deficit Hyperactivity Disorder). Đây là một rối loạn thần kinh phát triển, ảnh hưởng đến khả năng kiểm soát hành vi, chú ý và ghi nhớ của trẻ.

Dấu hiệu nhận biết:

• Tăng động: Trẻ thường xuyên chạy nhảy, nói nhiều, khó ngồi yên trong thời gian dài.
• Thiếu tập trung: Dễ bị phân tâm, khó duy trì sự chú ý vào một nhiệm vụ, hay quên làm bài tập hoặc theo dõi hướng dẫn.
• Trí nhớ kém: Quên nhanh thông tin vừa học, hay để quên đồ dùng cá nhân, khó ghi nhớ quy trình hoặc chuỗi sự kiện.

Nguyên nhân:

• Yếu tố di truyền: ADHD có xu hướng di truyền trong gia đình.
• Rối loạn chức năng não bộ: Bất thường trong hoạt động của các chất dẫn truyền thần kinh như dopamine có thể gây ảnh hưởng đến sự tập trung và trí nhớ.
• Môi trường sống: Tiếp xúc với chất độc hại (chì, thuốc lá, rượu) khi còn trong bụng mẹ, chế độ ăn uống không cân bằng, thiếu ngủ hoặc căng thẳng kéo dài cũng có thể làm trầm trọng thêm tình trạng này.

Việc hiểu đúng về chứng tăng động, thiếu tập trung và trí nhớ kém sẽ giúp cha mẹ có hướng can thiệp kịp thời, hỗ trợ trẻ phát triển tốt hơn.

Trẻ thiếu tập trung, dễ bị phân tâm bởi những thứ xung quanh

Tìm hiểu ngay

2. Dấu hiệu nhận biết trẻ tăng động thiếu tập trung trí nhớ kém

Mỗi trẻ có thể có biểu hiện khác nhau, nhưng dưới đây là một số dấu hiệu phổ biến giúp cha mẹ nhận biết sớm tình trạng này.

2.1. Dấu hiệu tăng động

• Luôn tay luôn chân, không thể ngồi yên một chỗ lâu.
• Thường xuyên chạy nhảy, leo trèo quá mức dù trong tình huống không phù hợp.
• Nói quá nhiều, liên tục chen ngang vào câu chuyện của người khác.
• Không thể kiềm chế hành động, dễ mất kiểm soát cảm xúc.

2.2. Dấu hiệu thiếu tập trung

• Dễ bị phân tâm bởi tiếng động hoặc sự việc xung quanh.
• Khó tập trung vào bài học hoặc công việc được giao.
• Thường xuyên bỏ dở giữa chừng các nhiệm vụ, không hoàn thành bài tập.
• Gặp khó khăn trong việc làm theo hướng dẫn hoặc ghi nhớ thông tin.

2.3. Dấu hiệu trí nhớ kém

• Quên nhanh những gì vừa được dạy hoặc hướng dẫn.
• Thường xuyên để quên đồ dùng cá nhân như sách vở, chìa khóa, áo khoác.
• Gặp khó khăn khi ghi nhớ trình tự hoạt động hoặc lịch trình hàng ngày.
• Khó khăn trong việc học thuộc bài, đặc biệt là các môn cần ghi nhớ nhiều như Toán, Văn.

Biểu hiện trí nhớ kém là một biểu hiện đặc trưng của trẻ tăng động thiếu tập trung

3. Giải pháp thiết thực cho cha mẹ và người chăm sóc khi trẻ tăng động thiếu tập trung trí nhớ kém

3.1 Lên kế hoạch, thiết lập thời gian phù hợp

• Tạo thời gian biểu cố định cho các hoạt động hàng ngày như học tập, vui chơi, ăn uống và ngủ nghỉ.
• Sử dụng đồng hồ, hẹn giờ hoặc nhắc nhở bằng hình ảnh để giúp trẻ hình thành thói quen đúng giờ.
• Đảm bảo thời gian học tập và nghỉ ngơi hợp lý để tránh căng thẳng hoặc mất tập trung.

Cha mẹ hãy tạo thói quen lên kế hoạch cố định cho trẻ tăng động thiếu tập trung trí nhớ kém

3.2 Chia nhỏ từng công việc

• Thay vì giao cho trẻ một nhiệm vụ lớn, hãy chia nhỏ thành từng bước đơn giản.
• Dùng danh sách kiểm tra để trẻ dễ dàng theo dõi và hoàn thành từng phần.
• Khuyến khích trẻ nghỉ ngơi giữa các nhiệm vụ để tránh mất kiên nhẫn hoặc mệt mỏi.

Hãy chia nhỏ từng công việc theo danh sách để trẻ thực hiện

3.3 Xây dựng môi trường học tập tích cực

• Tạo không gian yên tĩnh, ít tiếng ồn để trẻ dễ tập trung hơn.
• Hạn chế các yếu tố gây xao nhãng như điện thoại, tivi hoặc đồ chơi trong khu vực học tập.
• Sử dụng công cụ hỗ trợ như bảng kế hoạch, hình ảnh minh họa để giúp trẻ dễ tiếp thu.

Xây dựng không gian yên tĩnh sử dụng các hình ảnh minh họa giúp tăng sự tập trung 

3.4 Chăm sóc dinh dưỡng hợp lý

• Bổ sung thực phẩm giàu Omega-3 (cá hồi, hạt óc chó), sắt, kẽm và vitamin B để hỗ trợ phát triển trí não.
• Hạn chế đường, thực phẩm chế biến sẵn và đồ uống có gas vì chúng có thể làm tăng mức độ hiếu động.
• Đảm bảo trẻ uống đủ nước và có bữa ăn đầy đủ dưỡng chất.

Bổ sung các thực phẩm dinh dưỡng chính là một cách hỗ trợ cho trẻ tăng động thiếu tập trung trí nhớ kém

3.5 Dành thời gian trò chuyện, chia sẻ cùng trẻ

• Thường xuyên lắng nghe, trò chuyện để giúp trẻ bày tỏ cảm xúc và suy nghĩ.
• Hướng dẫn trẻ cách quản lý cảm xúc, giúp trẻ hiểu rằng mọi hành động đều có hậu quả.
• Khen ngợi khi trẻ có tiến bộ để khuyến khích sự tự tin.

Lắng nghe, khen ngợi con khi con có tiến bộ

3.6 Thưởng phạt đúng chỗ

• Đặt ra quy tắc rõ ràng và nhất quán, giúp trẻ hiểu hành vi nào được khuyến khích và hành vi nào cần tránh.
• Thưởng bằng lời khen, nhãn dán hoặc phần thưởng nhỏ khi trẻ hoàn thành nhiệm vụ tốt.
• Khi trẻ mắc lỗi, không nên quát mắng mà thay vào đó là hướng dẫn lại cách làm đúng.

Đặt ra quy tắc rõ ràng, thưởng phạt rõ ràng khi trẻ mắc lỗi

3.7 Can thiệp tăng động bằng liệu pháp tế bào gốc Nhật Bản

Hiện nay, một trong những phương pháp mới trong việc hỗ trợ trẻ tăng động giảm chú ý làliệu pháp tế bào gốc Nhật Bản. Phương pháp này được nghiên cứu nhằm cải thiện chức năng não bộ, hỗ trợ trẻ tăng khả năng tập trung và kiểm soát hành vi tốt hơn.

Mirai Care là một đơn vị uy tín và duy nhất tại Việt Nam khi kết nối với Viện nghiên cứu, điều trị cấy ghép tế bào gốc Tokyo ứng dụng liệu pháp tế bào gốc vào điều trị tự kỷ, tăng động và các rối loạn phát triển ở trẻ. Nếu cha mẹ đang tìm kiếm một giải pháp khoa học, có thể tham khảo thêm thông tin từ Mirai Care để có sự lựa chọn phù hợp cho con.

Việc áp dụng đồng thời các phương pháp trên sẽ giúp trẻ cải thiện khả năng tập trung, kiểm soát hành vi tốt hơn và phát triển toàn diện.

Mirai Care hợp tác với Viện nghiên cứu, điều trị cấy ghép tế bào gốc Tokyo

Trẻ tăng động thiếu tập trung trí nhớ kém có thể gây ảnh hưởng lớn đến cuộc sống hàng ngày, nhưng nếu được phát hiện sớm và có biện pháp can thiệp phù hợp, trẻ vẫn có thể cải thiện khả năng tập trung và phát triển toàn diện. Cha mẹ nên quan sát, đồng hành cùng con và tìm kiếm sự hỗ trợ từ chuyên gia khi cần thiết. Mirai Care hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về vấn đề này để có hướng chăm sóc con tốt nhất.