Tự kỷ cấp độ 3 là gì? Có chữa khỏi được không?

Tác giả: Ngô Thị Thúy An , bài viết được tư vấn chuyên môn bởi: BÁC SĨ TAKAHIRO HONDA (Pajili) Giám đốc Viện Nghiên cứu Điều trị Cấy ghép Tế bào Gốc Tokyo (TSRI)

Tự kỷ cấp độ3 được xem là mức độ nghiêm trọng nhất trong rối loạn phổ tự kỷ, ảnh hưởng sâu sắc đến khả năng giao tiếp, hành vi và khả năng tự chăm sóc của người bệnh. Việc hiểu rõ tự kỷ cấp độ 3 là gì, triệu chứng thường gặp sẽ giúp gia đình có định hướng can thiệp đúng đắn và sớm nhất. Hãy cùng Mirai Care theo dõi bài viết dưới đây nhé

1. Tự kỷ cấp độ 3 là gì?

Tự kỷ cấp độ 3 là mức độ mà người tự kỷ gặp khó khăn nghiêm trọng trong giao tiếp, hành vi và khả năng thích nghi hằng ngày. Họ cần hỗ trợ gần như liên tục, từ chăm sóc cá nhân đến hướng dẫn trong mọi sinh hoạt.

2. Triệu chứng của tự kỷ cấp độ 3

2.1. Khó khăn về ngôn ngữ và tương tác xã hội

Hầu hết người thuộc phổ tự kỷ đều gặp thách thức khi phát triển kỹ năng giao tiếp và xã hội. Ở cấp độ nặng, nhiều người gần như không sử dụng được ngôn ngữ nói hoặc hoàn toàn không nói. Một số trường hợp thậm chí khó nhận biết sự hiện diện của người khác xung quanh.

2.2. Rối loạn cảm giác

Phần lớn người tự kỷ mức độ 3 gặp tình trạng rối loạn xử lý giác quan. Họ có thể phản ứng quá mức hoặc ít phản ứng trước các kích thích như âm thanh, ánh sáng, mùi, vị hay chạm. Một số khó cảm nhận được tín hiệu nội cơ thể như đói, khát hoặc nhu cầu đi vệ sinh.

Bên cạnh đó, nhiều người gặp khó khăn trong việc định vị vị trí cơ thể, dẫn đến hạn chế trong kiểm soát chuyển động, lực hoặc sự phối hợp. Các vấn đề liên quan đến hệ tiền đình có thể ảnh hưởng đến khả năng giữ thăng bằng, nhận biết không gian và thực hiện các hoạt động phối hợp.

Phần lớn người tự kỷ mức độ 3 gặp tình trạng rối loạn xử lý giác quan

2.3. Triệu chứng liên quan đến nhận thức và giao tiếp

Mặc dù một số người tự kỷ có chỉ số IQ cao, phần lớn lại có mức IQ khoảng 75 hoặc thấp hơn. Điều này cũng bao gồm nhiều trường hợp tự kỷ cấp độ 3 có mức độ suy giảm nhận thức rõ rệt. Dù vậy, họ vẫn có thể học một số hình thức giao tiếp thay thế như dùng ký hiệu, bảng chữ cái, bảng hình ảnh hoặc các thiết bị hỗ trợ giao tiếp chuyên dụng.

2.4. Hành vi lặp lại

Người tự kỷ nặng thường thể hiện những hành vi lặp đi lặp lại hoặc tự kích thích. Biểu hiện có thể khác nhau tuỳ người: vẫy tay, xoay người, lắc đầu, búng tay… Những hành vi này đôi khi giúp họ tự trấn an hoặc đối phó với căng thẳng.

Người tự kỷ nặng thường thể hiện những hành vi lặp đi lặp lại hoặc tự kích thích

2.5. Triệu chứng về thể chất

Người tự kỷ cấp độ 3 cũng dễ gặp các vấn đề sức khỏe như rối loạn giấc ngủ, động kinh hoặc các bệnh lý tiêu hóa. Do hạn chế trong giao tiếp, họ có thể không thể diễn đạt cơn đau hoặc khó chịu, khiến nhiều vấn đề y khoa bị bỏ sót. Khi nỗi đau không được phát hiện kịp thời, các hành vi khó khăn thường trở nên nghiêm trọng hơn.

3. Ảnh hưởng của bệnh tự kỷ cấp độ 3 đến cuộc sống

Nhiều người ở mức độ tự kỷ cấp 3 cần được chăm sóc toàn thời gian. Họ thường không thể tự sống độc lập và cần sự hỗ trợ suốt đời để đáp ứng các nhu cầu cơ bản.

Tự kỷ mức độ nặng có thể ảnh hưởng đến hầu như mọi mặt của cuộc sống, bao gồm:

• Rào cản giao tiếp dễ dẫn đến căng thẳng và các hành vi khó kiểm soát
• Khó tìm được chương trình giáo dục phù hợp với nhu cầu đặc thù của từng cá nhân
• Gánh nặng tài chính từ chi phí trị liệu, chăm sóc y tế và việc giảm cơ hội làm việc của cha mẹ/người chăm sóc
• Mức độ căng thẳng và mệt mỏi cao ở người chăm sóc
• Hạn chế về các mối quan hệ xã hội, khiến người bệnh dễ rơi vào tình trạng cô lập
• Các vấn đề an toàn, đặc biệt với những trường hợp hay đi lang thang hoặc có hành vi tự gây tổn thương
• Nhạy cảm giác quan khiến môi trường hằng ngày trở nên quá sức chịu đựng
• Anh chị em trong nhà có thể nhận được ít sự quan tâm hơn do nhu cầu chăm sóc lớn của người tự kỷ

Tự kỷ mức độ nặng có thể ảnh hưởng đến hầu như mọi mặt của cuộc sống

4. Tự kỷ cấp độ 3 khác tự kỷ cấp độ 1 và 2 như thế nào?

4.1. Tự kỷ cấp độ 3 so với cấp độ 1

Mức độ 1 được xem là dạng nhẹ nhất trong rối loạn phổ tự kỷ (ASD), và sự khác biệt giữa cấp độ này với mức độ 3 là rất rõ rệt. Người ở mức độ 1 thường vẫn có khả năng giao tiếp nhưng khó hòa nhập vì không dễ tuân theo các quy tắc xã hội. Ngược lại, những người thuộc mức độ 3 có thể gần như không sử dụng ngôn ngữ hoặc hầu như không hứng thú với việc tương tác, trừ khi đó là nhu cầu bắt buộc.

4.2. Tự kỷ cấp độ 3 so với cấp độ 2

Người ở mức tự kỷ cấp độ 2 sẽ cần sự hỗ trợ để thực hiện các nhiệm vụ hằng ngày và rèn luyện kỹ năng giao tiếp xã hội, nhưng mức độ hỗ trợ này vẫn ít hơn so với những trường hợp ở cấp độ 3. 

Tương tự như cấp độ 1, nhóm cấp độ 2 vẫn gặp khó khăn trong việc nhận biết và diễn giải các dấu hiệu xã hội, đôi khi dẫn đến các hành vi thiếu phù hợp trong giao tiếp. Ngược lại, người mắc tự kỷ cấp độ 3 có thể tránh hoàn toàn các hoạt động mang tính xã hội hoặc chỉ tiếp xúc với người khác khi thật sự bắt buộc.

5. Tự kỷ cấp độ 3 có chữa khỏi không?

Tự kỷ cấp độ 3 không thể được chữa khỏi hoàn toàn, nhưng có thể giảm bớt triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống.

Dù hiện nay chưa có biện pháp điều trị dứt điểm, việc phát hiện sớm đóng vai trò rất quan trọng, giúp người bệnh tiếp cận các chương trình can thiệp và hỗ trợ phù hợp để đạt hiệu quả tốt hơn. Nếu bạn muốn giúp một trẻ bị tự kỷ mức độ 3, điều cần làm trước tiên là đưa trẻ đi thăm khám sớm để bắt đầu các phương pháp can thiệp kịp thời.

>>> Xem thêm:

• Giải đáp: Trẻ tự kỷ có biết bắt chước không và phải làm gì?
• Cha mẹ nên dạy trẻ tự kỷ bật âm như thế nào hiệu quả?

Kết luận

Tự kỷ cấp độ 3 mang lại nhiều thách thức nhưng nếu được phát hiện sớm và áp dụng các phương pháp can thiệp phù hợp, người bệnh vẫn có thể cải thiện kỹ năng và nâng cao chất lượng cuộc sống. Dù không có “phương pháp chữa khỏi hoàn toàn”, sự đồng hành kiên trì của gia đình, chuyên gia và môi trường hỗ trợ tích cực sẽ tạo ra những thay đổi đáng kể theo thời gian.

Có thể bạn chưa biết:

Một bước ngoặt đáng kể trong điều trị tự kỷ, mở ra cánh cửa hy vọng mới cho hàng triệu người bệnh trên toàn thế giới. Tại Việt Nam, Miracare tự hào là cầu nối đưa bệnh nhân mắc bệnh tự kỷ điều trị tại Viện nghiên cứu, điều trị cấy ghép tế bào gốc Tokyo (TSRI) - đơn vị tiên phong và duy nhất hiện tại điều trị bệnh tự kỷ bằng phương pháp này tại Nhật Bản.

Tại TSRI có hơn 500 trẻ mắc bệnh tự kỷ đã điều trị bằng liệu pháp này, hơn 95% bệnh nhân cải thiện đáng kể sau điều trị. Cùng tìm hiểu phương pháp điều trị tự kỷ bằng liệu pháp tế bào gốc nhé!