Ung thư máu: Triệu chứng, nguyên nhân và phương pháp điều trị

Tác giả: Nguyễn Thị Linh , bài viết được tư vấn chuyên môn bởi: Giáo sư Hiroyuki Abe Chủ Tịch Hội Đồng Quản Trị Tokyo Cancer Clinic

Theo Globocan 2020, mỗi năm Việt Nam có thêm gần 6300 ca mắc mới ung thư máu và hơn 4700 ca tử vong vì căn bệnh này. Đây đồng thời được xem là một trong 7 bệnh ung thư có số ca mắc mới cao nhất nước ta. Vậy ung thư máu có bao nhiêu loại, nguyên nhân nào gây bệnh và điều trị bằng phương pháp nào? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết sau.

Nội dung bài viết

1. Ung thư máu là gì?

Các tế bào bạch cầu nhân lên mất kiểm soát cản trở quá trình tạo máu bình thường

Bệnh ung thư máu hay còn được gọi với tên bệnh bạch cầu cấp, là bệnh lý xảy ra do tế bào máu bị ung thư hóa trong quá trình sản sinh tế bào. Các tế bào ác tính này khi đó sẽ được nhân lên rất nhanh. Nếu không được điều trị kịp thời, chúng sẽ ứ đọng trong tủy xương làm cản trở quá trình tạo ra tế bào máu bình thường tiếp theo.
Ung thư máu đa số xuất hiện ở trẻ em, chiếm tỉ lệ khoảng 30% số bệnh nhi ung thư. Theo thống kê tại Mỹ mỗi năm, cứ hơn ba phút trôi qua lại có một người bị chẩn đoán mắc ung thư máu và cứ sau 9 phút lại có một người tử vong vì căn bệnh quái ác này.

2. Các loại ung thư máu thường gặp

Có 3 loại ung thư máu thường gặp gồm: Ung thư hạch (46%), bạch cầu (36%) và u tủy (18%).

2.1. Bệnh bạch cầu

Bạch cầu trong hệ thống miễn dịch có chức năng chống nhiễm trùng. Bệnh bạch cầu cấp tính xảy ra khi cơ thể sản sinh lượng lớn tế bào bạch cầu chưa trưởng thành gây tắc nghẽn tủy xương, đồng thời ngăn cản tủy xương sản xuất ra các tế bào cần thiết để cân bằng hệ thống miễn dịch và duy trì dòng máu sạch khỏe.
Nguy hiểm hơn, bạch cầu tăng số lượng đột biến khiến bản thân chúng thiếu hụt thức ăn, buộc phải ăn hồng cầu để tồn tại, dẫn đến hiện tượng thiếu hụt hồng cầu trong cơ thể. Do đó, với tính chất xảy ra đột ngột, tiến triển nhanh chóng, bệnh cần được điều trị khẩn cấp để không đe dọa đến tính mạng.

2.2. Lymphoma

Nổi hạch vì cơ thể sản sinh quá mức tế bào lympho

Lymphoma là loại ung thư máu gây ảnh hưởng lớn đến hệ bạch huyết, có thể phát triển trong nhiều bộ phận, bao gồm hạch bạch huyết, lá lách, tủy xương và các cơ quan khác. Trong khi đó, hệ bạch huyết là một phần quan trọng của hệ thống miễn dịch, có tác dụng bảo vệ cơ thể khỏi các yếu tố gây bệnh như vi khuẩn, virus,...
U lympho xuất hiện cảnh báo cơ thể đã sản sinh quá mức các tế bào lympho. Không những vậy, các tế bào này còn tồn tại một cách vô tổ chức gây quá tải, làm tổn hại hệ thống miễn dịch của cơ thể.

2.3. Đa u tủy (thuộc loại ung thư máu dòng tủy)

Đa u tủy là bệnh ung thư máu liên quan đến các tế bào plasma. Trong cơ thể, các tế bào plasma ở trong tủy xương có chức năng tạo ra kháng thể giúp chống lại sự nhiễm trùng. Khi mắc bệnh đa u tủy, cơ thể người bệnh tồn tại bất thường số lượng lớn các tế bào plasma gây ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch.

3. Nguyên nhân dẫn đến ung thư máu

Hiện nay, nguyên nhân gây bệnh ung thư máu vẫn chưa được xác định rõ. Tuy nhiên chúng ta có thể liên kết và suy ra được một số tác nhân có thể gây bệnh như:

• Thường xuyên tiếp xúc với nguồn phóng xạ, ví dụ như người bệnh ung thư tiếp nhận xạ trị, trường hợp các nạn nhân trong vụ nổ bom nguyên tử ở Nhật vào Chiến tranh thế giới thứ II, tai nạn nổ lò nguyên tử Chernobyl (Ukraine),...
• Thuốc và hóa chất trong điều trị ung thư
• Môi trường làm việc chứa nhiều hóa chất như  formaldehyde, benzene
• Một số bệnh do biến đổi gene (hội chứng Down), bệnh do virus hoặc vài bệnh về máu.

4. Triệu chứng thường gặp của ung thư máu

Đau xương đôi khi không phải dấu hiệu cảnh báo bệnh xương khớp mà có thể là triệu chứng ung thư máu
Tuỳ thuộc vào số lượng các tế bào bạch cầu ác tính trong máu và vị trí chúng gây ảnh hưởng đến cơ thể mà triệu chứng của bệnh ung thư máu sẽ khác nhau với từng người. Đến khi tế bào bạch cầu ác tính phát triển nhanh trong tuỷ xương, người bệnh sẽ cảm thấy đau nhức toàn bộ xương khớp. Ở giai đoạn các tế bào này chiếm chỗ và ngăn cản các tế bào bình thường phát triển, người bệnh sẽ có thêm những triệu chứng:

• Nổi đốm đỏ: Sụt giảm số lượng tiểu cầu trong cơ thể sẽ dẫn đến biểu hiện nổi đốm đỏ hoặc tím trên da.
• Đau đầu: Lưu lượng máu đưa lên não ít đi, não bộ không được cung cấp đủ oxy sẽ xuất hiện cơn đau đầu dữ dội, kèm theo đó là hiện tượng da dẻ xanh xao, đổ nhiều mồ hôi. 
• Đau xương: Như đã đề cập, đây là một trong những triệu chứng chính của bệnh. Tuy nhiên, tuỳ theo mức độ ung thư máu mà các cơn đau sẽ nặng hay nhẹ. Vị trí đau cũng phân bổ nhiều khu vực, có thể ở các khớp đầu gối, xương chân, cánh tay hoặc lưng.
• Sưng hạch bạch huyết: Nổi hạch là dấu hiệu điển hình của bệnh ung thư. Với bệnh ung thư máu cũng vậy, sưng hạch bạch huyết là triệu chứng thường thấy và không gây đau.
• Chảy máu cam: Chảy máu cam nhiều, liên tục trong vài ngày là dấu hiệu nguy hiểm người bệnh cần lập tức đến bệnh viện để được điều trị, kiểm soát bởi đây có thể là hệ quả từ việc suy giảm tiểu cầu khiến khả năng cầm máu bị ảnh hưởng.
• Thường xuyên sốt cao: Suy giảm trầm trọng khả năng miễn dịch khiến người bệnh ung thư máu thường xuyên bị sốt cao không rõ nguyên do.
• Đau bụng: Ung thư máu di căn đến lá lách và gan có thể gây sưng tấy hai bộ phận này. Khi đó, bệnh nhân sẽ cảm thấy đau bụng, đầy hơi, buồn nôn, ói mửa và mất cảm giác ngon miệng khi ăn.

5. Phương pháp điều trị ung thư máu hiện nay

Hoá trị là một trong những phương pháp điều trị ung thư máu phổ biến

Là một căn bệnh cực kỳ nguy hiểm, vậy ung thư máu có thể chữa khỏi được không? Câu trả lời tuỳ thuộc vào tuổi tác, loại ung thư bạn đang mắc phải, vị trí di căn, mức độ phát triển của tế bào ung thư,... Dưới đây là một số cách điều trị ung thư máu phổ biến.

5.1. Hóa trị

Hoá trị là phương pháp sử dụng thuốc chống ung thư để ngăn chặn tế bào ung thư phát triển trong cơ thể. Dựa vào mức độ bệnh và tình trạng sức khoẻ của người bệnh, bác sĩ có thể kết hợp nhiều loại thuốc với nhau trong một phác đồ điều trị để kiểm soát tốt bệnh lý. Nếu điều trị kết hợp cùng phương pháp tế bào gốc, hoá trị sẽ được thực hiện trước.

5.2. Xạ trị

Xạ trị là phương pháp sử dụng bức xạ có bước sóng cao để thu nhỏ khối u và tiêu diệt tế bào ung thư. Các bức xạ này có thể tiêu diệt tế bào ung thư máu đến não và dịch tủy sống. Phương pháp này được khuyến khích vì có thể giúp người bệnh giảm cơn đau ở xương và có thể kết hợp cùng liệu pháp cấy ghép tế bào gốc để tăng hiệu quả điều trị.

5.3. Điều trị sinh học

Điều trị sinh học là phương pháp truyền các kháng thể đơn dòng để tăng cường khả năng miễn dịch tự nhiên của cơ thể và ngăn cản sự phát triển của tế bào ung thư.

>>> Xem thêm phương pháp điều trị miễn dịch ung thư phổi

5.4. Liệu pháp tế bào gốc hỗ trợ điều trị ung thư máu

Giải pháp tế bào gốc giúp các tế bào máu trong cơ thể phục hồi sau những lần hoá, xạ trị

Quá trình xạ trị, hóa trị thường tiêu diệt các tế bào gốc có trong tủy xương. Vì vậy, việc cấy ghép tế bào gốc có thể giúp cơ thể bệnh nhân tái tạo lại tế bào máu mới, bù đắp vào chỗ thiếu hụt kịp thời để “bộ máy vận hành” luôn được duy trì đều đặn. 

Với phương pháp này, tế bào gốc được truyền qua đường tĩnh mạch vào cơ thể người bệnh. Các tế bào sau đó sẽ di chuyển trong mạch máu tìm đến tủy xương, bắt đầu phát triển và tạo ra tế bào máu cần thiết cho cơ thể. Hiện nay có 2 phương pháp ghép tế bào gốc gồm ghép tự thân và ghép đồng loài. Tuỳ thuộc vào nhu cầu và tình trạng bệnh mà bạn có thể lựa chọn phương pháp phù hợp nhất.

Hiện nay, Nhật Bản được biết đến trên thế giới là “cái nôi” của liệu pháp tế bào gốc. Vì vậy việc điều trị ung thư máu tại Nhật được xem là lựa chọn an toàn và hiệu quả cho người bệnh mong muốn đạt được kết quả khả quan sau điều trị. 

Tại Mirai Care, chúng tôi liên kết cùng các đối tác Nhật Bản để giúp khách hàng có nhu cầu chữa bệnh tìm được nơi điều trị phù hợp. Dựa vào tình trạng sức khoẻ được chia sẻ, chuyên viên Mirai Care sẽ đồng hành để đưa ra lời khuyên hữu ích và mang tới nhiều lựa chọn điều trị để hành trình phục hồi sức khoẻ của khách hàng sớm đạt được kết quả như kỳ vọng.
Liên hệ tư vấn cùng Mirai Care: 

• Công ty Cổ phần Mirai Care
• Địa chỉ đăng ký kinh doanh: 170 Đê La Thành, Phường Ô Chợ Dừa, Quận Đống Đa, Hà Nội
• Trụ sở chính: IDMC Building, 18 Tôn Thất Thuyết, Mỹ Đình 2, Cầu Giấy, Hà Nội
• Hotline:18008144

Trên đây là những thông tin về ung thư máu mà Linh và đội ngũ Mirai Care muốn chia sẻ tới bạn đọc. Nội dung bài viết không phải là kết luận chẩn đoán hay kết luận điều trị. Bạn đọc nên đến cơ sở ý tế uy tín, bệnh viện lớn gần nhất để thăm khám về tình trạng bệnh hiện tại hoặc liên hệ tới hotline 18008144 để được đội ngũ chuyên gia của Mirai Care tư vấn.