Giải đáp: Bệnh Parkinson Có Chữa Khỏi Được Không?

Tác giả: Nguyễn Thị Linh , bài viết được tư vấn chuyên môn bởi: Giáo sư Hiroyuki Abe Chủ Tịch Hội Đồng Quản Trị Tokyo Cancer Clinic

Bệnh Parkinson là một bệnh thần kinh tiến triển mãn tính, hiện ảnh hưởng đến khoảng 1 triệu người Mỹ. Tại Việt Nam, theo số liệu thống kê có khoảng 85.000 người mắc căn bệnh này và đang có xu hướng ngày càng trẻ hóa. Và một trong những câu hỏi được bệnh nhân thắc mắc nhiều nhất là Bệnh Parkinson có chữa khỏi được không? Đâu là phương pháp điều trị tối ưu nhất hiện nay. Hãy cùng Mirai Care tìm hiểu và giải đáp trong bài viết bên dưới.

Nội dung bài viết

---

1. Tìm hiểu về bệnh Parkinson

Bệnh Parkinson là một chứng rối loạn tiến triển do sự thoái hóa của các tế bào thần kinh ở liềm đen, thể vân, nơi kiểm soát khả năng vận động. Những tế bào thần kinh này chết hoặc bị suy yếu, mất khả năng sản xuất một chất hóa học quan trọng gọi là dopamine. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng các triệu chứng của bệnh Parkinson sẽ tiến triển rõ nhất ở những bệnh nhân bị mất 80% hoặc nhiều hơn các tế bào sản xuất dopamine này.

1.1.Triệu chứng bệnh Parkinson

Các triệu chứng điển hình thường gặp khi bị bệnh Parkinson: 

• Run rẩy hoặc cử động không có chủ ý, thường xảy ra ở bàn tay, cánh tay, chân và hàm. 
• Cứng cơ hoặc cứng các chi: thường xuất hiện ở cánh tay, vai hoặc cổ. Các cơ trong vùng này trở nên căng cứng và khó linh hoạt, gây ra sự khó khăn trong việc di chuyển và thực hiện các hoạt động đơn giản.
• Mất dần khả năng vận động tự phát: thường dẫn đến giảm khả năng phản ứng, thay đổi giọng nói, giảm biểu hiện trên khuôn mặt, ảnh hưởng tới khả năng giao tiếp,...
• Mất dần khả năng vận động tự động, có thể dẫn đến giảm chớp mắt, giảm tần suất nuốt và chảy nước dãi. 
• Người mắc bệnh Parkinson thường có xu hướng khom lưng, uống cong khuỷu tay, đầu gối và hông. 
• Bệnh Parkinson cũng có thể khiến người bệnh đi bộ hoặc giữ thăng bằng không ổn định. 
• Trầm cảm hoặc mất trí nhớ là những vấn đề tâm lý hay gặp ở người mắc bệnh Parkinson.

1.2.Nguyên nhân gây bệnh Parkison

Nguyên nhân của bệnh Parkinson vẫn chưa được làm sáng tỏ, nhưng có một số yếu tố dường như đóng vai trò then chốt gây lên căn bệnh này, bao gồm: 

• Tính di truyền: Các nhà nghiên cứu đã xác định, khoảng 10 đến 20% trường hợp mắc bệnh Parkinson có liên quan đến nguyên nhân di truyền. Các loại gen có khả năng gây bệnh là gen trội nhiễm sắc thể thường hoặc gen lặn nhiễm sắc thể thường. Ngoài ra, những người có cha mẹ hoặc anh chị em bị bệnh Parkinson thì sẽ có nguy cơ mắc bệnh này cao gấp đôi so với người bình thường. 
• Yếu tố thuộc về môi trường: Tiếp xúc với hóa chất nông nghiệp, như thuốc trừ sâu và thuốc diệt cỏ sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Ở Việt Nam, người dân bị phơi nhiễm chất độc da cam và làm việc với kim loại nặng, chất tẩy rửa và dung môi đều là những đối tượng có tỷ lệ mắc bệnh cao nhất. 
• Tuổi tác và giới tính: Đây cũng là yếu tố nguy cơ cao khiến bệnh Parkinson xuất hiện. Độ tuổi khởi phát trung bình là 60. Đàn ông có nhiều khả năng mắc bệnh Parkinson hơn phụ nữ.

2. Các phương pháp điều trị Parkinson

Phần lớn bệnh nhân Parkinson được điều trị bằng thuốc để làm giảm các triệu chứng của bệnh. Những loại thuốc này hoạt động bằng cách kích thích các tế bào còn lại trong liềm đen sản xuất nhiều dopamine hoặc bằng cách ức chế một số acetylcholine được sản xuất, do đó khôi phục sự cân bằng giữa các hóa chất trong não. Lưu ý là cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước bất cứ quyết định sử dụng thuốc nào vì thuốc có thể gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn. 

2.1. Điều trị Parkinson bằng thuốc

• Levodopa 

Levodopa thường được coi là tiêu chuẩn vàng trong điều trị bệnh Parkinson. Đối với hầu hết bệnh nhân, Levodopa làm giảm các triệu chứng chậm chạp, cứng khớp và run tay. Nó đặc biệt hiệu quả đối với những bệnh nhân bị mất khả năng vận động tự phát và cứng cơ. Tuy nhiên, loại thuốc này không ngăn chặn hoặc làm chậm sự tiến triển của bệnh.

• Thuốc dopamine agonist: 

Đây là những loại thuốc bắt chước vai trò của các chất truyền tin hóa học trong não, khiến các tế bào thần kinh phản ứng giống như với dopamine. Chúng có thể được kê đơn đơn lẻ hoặc kết hợp với levodopa và có thể được sử dụng trong giai đoạn đầu của bệnh hoặc dùng để kéo dài thời gian tác dụng của Levodopa.

• Thuốc ức chế COMT 

Entacapone và tolcapone là những loại thuốc được sử dụng để điều trị những biến động trong phản ứng với Levodopa. COMT là một enzyme chuyển hóa Levodopa trong máu. Bằng cách ngăn chặn COMT, nhiều Levodopa hơn có thể xâm nhập vào não và làm như vậy sẽ tăng hiệu quả điều trị. 

• Thuốc kháng Cholinergic 

Những loại thuốc này hữu ích nhất trong việc điều trị chứng run và cứng cơ, cũng như làm giảm bệnh Parkinson do thuốc. Nhìn chung, chúng không được khuyến khích sử dụng kéo dài ở bệnh nhân lớn tuổi vì có thể xảy ra các biến chứng và tác dụng phụ nghiêm trọng. Tác dụng phụ có thể bao gồm khô miệng, mờ mắt, an thần, mê sảng, ảo giác, táo bón và bí tiểu. Nhầm lẫn và ảo giác cũng có thể xảy ra.

• Amantadine 

Đây là một loại thuốc chống vi-rút cũng giúp giảm các triệu chứng của bệnh Parkinson và thường được sử dụng trong giai đoạn đầu của bệnh. Nó đôi khi được sử dụng với thuốc kháng Cholinergic hoặc Levodopa. 

2.2. Phẫu thuật

Đối với nhiều bệnh nhân mắc bệnh Parkinson, thuốc có hiệu quả để duy trì chất lượng cuộc sống tốt. Tuy nhiên, khi chứng rối loạn tiến triển, một số bệnh nhân có những thay đổi trong phản ứng với điều trị, được gọi là “rối loạn vận động". Dựa trên loại và mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng, sự suy giảm chất lượng cuộc sống của bệnh nhân và sức khỏe tổng thể của bệnh nhân, phẫu thuật có thể là bước tiếp theo. Lợi ích của phẫu thuật phải luôn được cân nhắc cẩn thận với những rủi ro của nó, có tính đến xem xét các triệu chứng và sức khỏe tổng thể của bệnh nhân.

Các biện pháp phẫu thuật thường được áp dụng với bệnh nhân Parkinson như: 

• Phẫu thuật lập thể:

Loại phẫu thuật này yêu cầu bác sĩ phẫu thuật thần kinh cố định khung kim loại vào hộp sọ dưới hình thức gây tê cục bộ. Dưới hỗ trợ của chẩn đoán hình ảnh, bác sĩ phẫu thuật xác định chính xác khu vực mong muốn trong não và khoan một lỗ nhỏ, có kích thước bằng đồng xu. Sau đó, bác sĩ phẫu thuật có thể tạo ra các tổn thương nhỏ bằng cách sử dụng sóng vô tuyến tần số cao trong các cấu trúc này hoặc có thể cấy một điện cực kích thích não sâu, từ đó giúp giảm các triệu chứng liên quan đến bệnh Parkinson.

• Phẫu thuật cắt bỏ da 

Thủ thuật này có thể được khuyến nghị cho những bệnh nhân mắc bệnh Parkinson nặng hoặc cho những người không đáp ứng với thuốc. Phẫu thuật cắt bỏ da được thực hiện bằng cách đưa một đầu dò dây vào khối cầu nhạt - một vùng rất nhỏ của não, có kích thước khoảng 1/4 inch, tham gia vào việc kiểm soát chuyển động. Hầu hết các chuyên gia tin rằng vùng này trở nên hiếu động hơn ở bệnh nhân Parkinson do mất Dopamine. Phương pháp này có thể giúp loại bỏ chứng khó vận động do thuốc, run, cứng cơ và mất dần khả năng vận động tự phát. 

3. Bệnh Parkinson có chữa khỏi được không?

Hiện tại không có phương pháp điều trị dứt điểm được bệnh Parkinson. Các biện pháp dùng thuốc hay phẫu thuật chỉ có tác dụng nhằm giảm triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh. Hầu hết bệnh nhân Parkinson cần điều trị suốt đời. Tuy nhiên, với sự tiến bộ của y học, trong tương lai người bệnh có thể sống như một người bình thường với căn bệnh này. 

4.Tìm hiểu phương pháp điều trị Parkinson bằng tế bào gốc

Điều trị tế bào gốc cho bệnh Parkinson là một liệu pháp thử nghiệm đầy hứa hẹn. Nó sử dụng tế bào gốc để thay thế các tế bào bị hư hỏng hoặc rối loạn chức năng với hy vọng khôi phục chức năng và làm chậm hoặc đảo ngược sự tiến triển của bệnh Parkinson. 

Vì bệnh Parkinson liên quan đến sự phá hủy các tế bào thần kinh dopaminergic sản sinh ra dopamine, nên về mặt lý thuyết, liệu pháp tế bào gốc có thể thay thế các tế bào thần kinh bị phá hủy và cho phép não bắt đầu sản xuất lại mức dopamine khỏe mạnh.

Một trường hợp duy nhất được báo cáo là đã phát hiện ra việc cấy ghép tế bào gốc giúp phục hồi chức năng vận động ở một người mắc Parkinson mà không có bất kỳ tác dụng phụ nào. Tuy nhiên, các thử nghiệm lâm sàng về liệu pháp tế bào gốc vẫn còn ở giai đoạn sơ khai. 

Tại Việt Nam, phương pháp điều trị Parkinson bằng tế bào gốc chưa được cấp phép. Vì vậy để trị liệu bằng phương pháp tế bào gốc, người Việt thường sang Nhật Bản - Cái nôi của nền y tế thế giới, đặc biệt là trong lĩnh vực y học tái tạo, y tế dự phòng và điều trị ung thư. Mirai Care tự hào là đơn vị đưa người Việt sang Nhật Bản trị liệu tế bào gốc uy tín hàng đầu Việt Nam. Chúng tôi hợp tác trực tiếp với hơn 300 bệnh viện tế bào gốc tại Nhật Bản, trong đó có trung tâm tế bào gốc Helene - Cơ sở được cơ sở đầu tiên được cấp phép trị liệu tế bào gốc tại Nhật Bản và là đơn vị đầu tiên trên thế giới được cấp chứng chỉ quốc tế GCR về trị liệu tế bào gốc

5. Kết luận

Tóm lại, bệnh Parkinson là một tình trạng thoái hóa thần kinh nghiêm trọng. Nếu để trả lời câu hỏi “Bệnh Parkinson có chữa khỏi được hay không?” ở thời điểm này thì câu trả lời là chưa. Tuy nhiên, liệu pháp tế bào gốc đang mang lại những tín hiệu tích cực trong việc nghiên cứu và điều trị căn bệnh này. Trong tương lai, cần thêm nhiều nghiên cứu và kết quả thực tế để chứng minh hiệu quả của chúng. Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về liệu pháp này, vui lòng để lại thông tin bên dưới để được tư vấn và hỗ trợ. 

Trên đây là những thông tin mà Linh và đội ngũ Mirai Care muốn chia sẻ tới bạn đọc về bệnh Parkinson có chữa được không. Nội dung bài viết không có tác dụng thay thế kết luận điều trị, để biết rõ tình trạng sức khỏe và có phác đồ điều trị phù hợp, bạn đọc hãy đến các cơ sở y tế uy tín, bệnh viện lớn để thăm khám hoặc liên hệ tới Hotline 18008144, đội ngũ chuyên gia Mirai Care sẽ giải đáp tận tình.

Tài liệu tham khảo:

• https://www.aans.org/en/Patients/Neurosurgical-Conditions-and-Treatments/Parkinsons-Disease
• https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/parkinsons-disease/symptoms-causes/syc-20376055
• https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/parkinsons-disease/parkinsons-disease-risk-factors-and-causes
• https://www.medicalnewstoday.com/articles/stem-cell-therapy-for-parkinsons#summary