Người bị bệnh tiểu đường nên ăn gì và kiêng gì?

Tác giả: Nguyễn Thị Linh

Trong cuộc sống hiện đại, bệnh tiểu đường ngày càng trở nên phổ biến và đòi hỏi sự quan tâm đặc biệt về chế độ ăn uống. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng nhau trả lời câu hỏi bệnh tiểu đường nên ăn gì và kiêng gì, giúp bạn kiểm soát bệnh và tận hưởng một cuộc sống khoẻ mạnh như người bình thường.

Nội dung bài viết

1. Người mắc bệnh tiểu đường nên ăn gì?

Việc kiểm soát lượng đường trong máu rất quan trọng đối với những người mắc bệnh tiểu đường. Một số thực phẩm tốt nhất cho người mắc bệnh tiểu đường là những loại giàu protein, ít đường như bơ và cá hồi.

Dưới đây là 10 loại thực phẩm tốt nhất mà người bị bệnh tiểu đường nên ăn [1]:

• Cá hồi: Chứa chất béo omega-3 có thể giúp giảm viêm và các yếu tố nguy cơ khác của bệnh tim và đột quỵ. Thêm vào đó, nó là một nguồn protein tuyệt vời, rất quan trọng để kiểm soát lượng đường trong máu.
• Bơ: Là thực phẩm có ít hơn 1 gram đường và có liên quan đến việc cải thiện chất lượng chế độ ăn uống tổng thể. Quả bơ cũng có thể có các đặc tính đặc biệt để phòng ngừa bệnh tiểu đường.
• Trứng: Giúp cải thiện các yếu tố nguy cơ mắc bệnh tim, thúc đẩy quản lý lượng đường trong máu tốt, bảo vệ sức khỏe của mắt và giúp bạn luôn cảm thấy no.
• Hạt Chia: chứa nhiều chất xơ giúp duy trì lượng đường trong máu.
• Đậu: Có chỉ số đường huyết thấp nên là lựa chọn lành mạnh cho những người mắc bệnh tiểu đường.
• Sữa chua: Có thể thúc đẩy lượng đường trong máu khỏe mạnh, giảm các yếu tố nguy cơ mắc bệnh tim và giúp kiểm soát cân nặng.
• Các loại hạt: Chúng có nhiều chất xơ và có thể giúp giảm lượng đường trong máu và mức cholesterol LDL (có hại).
• Giấm táo: Đây cũng có thể là một loại thực phẩm rất hữu ích giúp cải thiện lượng đường trong máu lúc đói.
• Dâu tây: Là loại trái cây ít đường, có đặc tính chống viêm mạnh và có thể giúp cải thiện tình trạng kháng insulin.
• Tỏi: Giúp giảm lượng đường trong máu, giảm viêm, cholesterol LDL và huyết áp ở những người mắc bệnh tiểu đường.

2. Người mắc bệnh tiểu đường nên kiêng gì?

Khi mắc bệnh tiểu đường, bạn nên hạn chế một số loại thực phẩm. Chúng chứa nhiều carbohydrate và đường bổ sung, làm tăng đường trong máu. Ngoài ra, cũng nên tránh những thực phẩm có thể gây tác động tiêu cực đến tim và tăng cân. Dưới đây là 7 loại thực phẩm đặc biệt nên hạn chế trong khẩu phần ăn dành cho người bệnh tiểu đường:

2.1. Ngũ cốc tinh chế

Các loại ngũ cốc tinh chế như bánh mì trắng, mì ống và gạo có nhiều carbs nhưng ít chất xơ, có thể làm tăng lượng đường trong máu nhanh hơn so với ngũ cốc nguyên hạt.

Theo một đánh giá nghiên cứu từ Trung tâm Thông tin Công nghệ Sinh học Quốc gia  Hoa Kỳ, gạo nguyên hạt có hiệu quả ổn định lượng đường trong máu sau khi ăn cao hơn đáng kể so với gạo trắng. 

2.2. Đồ uống có đường

Đồ uống có đường như soda, nước có gas và nước tăng lực không chỉ thiếu các chất dinh dưỡng quan trọng mà còn chứa một lượng đường đậm đặc trong mỗi khẩu phần, có thể khiến lượng đường trong máu tăng đột biến.

2.3. Đồ chiên rán

Thực phẩm chiên có nhiều chất béo chuyển hóa, một loại chất béo có liên quan đến nguy cơ mắc bệnh tim cao hơn. Hơn nữa, đồ chiên rán như khoai tây chiên cũng thường chứa nhiều calo, có thể góp phần làm tăng cân.

2.4. Rượu

Những người mắc bệnh tiểu đường thường được khuyên nên hạn chế uống rượu. Điều này là do rượu có thể làm tăng nguy cơ hạ đường huyết, đặc biệt nếu uống khi bụng đói.

2.5. Ngũ cốc ăn sáng

Hầu hết các loại ngũ cốc ăn sáng đều có lượng đường bổ sung rất cao. Một số thương hiệu đóng gói nhiều đường vào một khẩu phần như một số món tráng miệng. Khi mua ngũ cốc, hãy nhớ kiểm tra nhãn dinh dưỡng cẩn thận và chọn loại ít đường. Ngoài ra, hãy chọn bột yến mạch và làm ngọt tự nhiên với một chút trái cây tươi.

2.6. Kẹo

Kẹo chứa một lượng đường cao trong mỗi khẩu phần. Nó thường có chỉ số đường huyết cao, nghĩa là nó có khả năng gây tăng đột biến và giảm lượng đường trong máu sau khi bạn ăn.

2.7. Thịt chế biến

Các loại thịt đã qua chế biến như thịt xông khói, xúc xích và thịt nguội có nhiều natri, chất bảo quản và các hợp chất có hại khác. Hơn nữa, thịt chế biến sẵn có liên quan đến nguy cơ mắc bệnh tim cao hơn. Mà đặc biệt, các vấn đề tim mạch thường xuất hiện rất nhiều ở những người bệnh tiểu đường. Nên đây là thực phẩm bạn nên hạn chế, thậm chí gạch ra khỏi khẩu phần ăn của mình. 

>>> Có thể bạn quan tâm: Điều trị tiểu đường bằng tế bào gốc

3. Thực đơn tham khảo cho người bị tiểu đường

Dưới đây là một số gợi ý về thực đơn tham khảo cho người bị tiểu đường trong các bữa ăn sáng, trưa và tối. Tuy nhiên, việc tuân thủ chế độ ăn uống cho tiểu đường nên được tư vấn bởi bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để phù hợp với tình trạng sức khỏe và nhu cầu cụ thể của bạn.

3.1 Bữa sáng

• 1 chén ngũ cốc nguyên hạt không đường hoặc một ổ bánh mì nguyên hạt.
• Trái cây tươi, chẳng hạn như táo, lê hoặc cam.
• 1 lượng nhỏ hạt chia, hạt lanh hoặc hạt óc chó.
• 1 hộp sữa chua ít chất béo hoặc sữa không đường.
• 1 tách cà phê hoặc trà không đường.

3.2 Bữa trưa

• 1 phần protein chất lượng, như cá, gà hoặc thịt không mỡ. Hạn chế sử dụng các loại thịt có nhiều mỡ.
• 1 phần chất bột, như gạo lứt, lưỡi heo nâu, khoai lang hoặc ngũ cốc nguyên hạt.
• 1 phần rau xanh, như rau cải, bông cải xanh hoặc rau muống.
• 1 trái cây tươi nhỏ hoặc một chén rau trộn.
• Nước uống không đường hoặc nước ép trái cây không đường.

3.3 Bữa tối

• 1 phần protein như cá, gà hoặc thịt không mỡ.
• 1 phần chất bột, như gạo lứt, lưỡi heo nâu, khoai lang hoặc ngũ cốc nguyên hạt.
• 2 phần rau xanh, như rau cải, bông cải xanh, rau muống hoặc rau xà lách.
• 1 tô canh chay hoặc súp hấp.
• 1 ít trái cây tươi hoặc một chén rau trộn.

Nước uống không đường hoặc nước ép trái cây không đường.
Lưu ý rằng thực đơn trên chỉ mang tính chất tham khảo và việc điều chỉnh chế độ ăn uống phù hợp với tiểu đường nên được thực hiện dựa trên hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa hoặc chuyên gia dinh dưỡng.

4. Nguyên tắc trong chế độ ăn của người bị tiểu đường

• Kiểm soát lượng carbohydrate: Người bị tiểu đường nên theo dõi và kiểm soát lượng carbohydrate trong khẩu phần ăn. Carbohydrate có tác động lớn đến mức đường trong máu. Bạn nên tìm hiểu về các loại thực phẩm giàu carbohydrate và hạn chế sử dụng chúng. Thay vào đó, ưu tiên lựa chọn các nguồn carbohydrate phức tạp và giàu chất xơ, như ngũ cốc nguyên hạt, rau quả và quả hạch.
• Điều chỉnh lượng calo: Việc duy trì trọng lượng cơ thể là một yếu tố quan trọng trong quản lý tiểu đường. Người bị tiểu đường nên tuân thủ chế độ ăn có lượng calo cân đối để kiểm soát cân nặng và mức đường trong máu. Điều này có thể đòi hỏi tính toán calo tiêu thụ và theo dõi lượng calo từng bữa ăn.
• Chia bữa ăn thành nhiều bữa nhỏ: Thay vì ăn ít bữa lớn, người bị tiểu đường nên chia khẩu phần ăn thành nhiều bữa nhỏ trong ngày. Điều này giúp kiểm soát mức đường trong máu ổn định hơn và tránh cao thấp đột ngột sau khi ăn.
• Cân bằng dinh dưỡng: Chế độ ăn cho người bị tiểu đường nên cân bằng và đa dạng với các nhóm thực phẩm cần thiết, bao gồm protein, carbohydrate, chất béo, rau quả và chất xơ. Điều này giúp đảm bảo cung cấp đủ chất dinh dưỡng cho cơ thể và duy trì sức khỏe tổng thể.

Tóm lại, việc tuân thủ chế độ ăn uống phù hợp là rất quan trọng đối với người bệnh tiểu đường. Bằng cách lựa chọn các thực phẩm phù hợp và tạo ra các món ngon thích hợp, người bệnh có thể tận hưởng một chế độ ăn uống lành mạnh và đồng thời duy trì sức khỏe tốt. Hi vọng qua bài chia sẻ trên, bạn đã biết những thông tin cần thiết về việc người bệnh tiểu đường nên ăn gì và kiêng gì. Nếu còn bất cứ thắc mắc nào, đừng ngần ngại đặt câu hỏi cho các Chuyên gia của chúng tôi để được giải đáp tận tình!

Khách hàng muốn tìm hiểu thêm thông tin hoặc nhận tư vấn từ đội ngũ chuyên gia y tế hàng đầu, vui lòng liên hệ 18008144 để được Mirai Care tư vấn và kết nối tới các bệnh viện uy tín tại Nhật Bản. Chúng tôi đồng hành cùng khách hàng trong hành trình bảo vệ sức khỏe và nâng cao chất lượng cuộc sống

Tài liệu tham khảo:

(1): Trung tâm Thông tin Công nghệ Sinh học Quốc gia  Hoa Kỳ, https://www.healthline.com/nutrition/16-best-foods-for-diabetics

(2): https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30321274/